وزیر نفت با تأکید بر اینکه در بهترین شرایط توانسته‌ایم مجدداً وارد بازار فروش نفت بشویم، گفت: همه نگران بودند که با ورود مجدد ایران به بازار نفت قیمت‌ها کاهش یابد، اما طبق پیش‌بینی‌های قیمت نفت افزایش خواهد داشت.
به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت روز سه‌شنبه 25 خرداد، در ارائه گزارشی به نمایندگان دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در صحن علنی گفت: طبق گزارش‌های منابع معتبر ذخایر اثبات‌شده نفت ایران 158 میلیارد بشکه است که معادل 2.3 ذخایر اثبات‌شده نفت جهان است که ما را در رده سوم جهان بعد از ونزوئلا و عربستان قرار می‌دهد.
وی ذخایر اثبات‌شده گاز ایران را 34 تریلیون مترمکعب عنوان کرد و با اشاره به اینکه 18 درصد ذخایر گاز جهان را تشکیل داده و رتبه اول در جهان را دارد، بیان داشت: روسیه بعد از ما 32.5 تریلیون مترمکعب گاز و قطر 24 تریلیون مترمکعب گاز دارد.
زنگنه با اشاره به اینکه ایران 200 میلیارد مترمکعب گاز در سال 2014 تولید کرده است و پس از آمریکا و روسیه در رتبه سوم جهانی از نظر تولید گاز است، گفت: در زمینه تولید نفت نیز در رتبه پنجم یا ششم قرار می‌گیریم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره وضعیتی که وزارتخانه را در سال 92 تحویل گرفته است اشاره کرد و افزود: به‌رغم اینکه در شهریور 92، 17 فاز پارس جنوبی نیمه‌تمام بود، کشور با کمبود شدید گاز روبه‌رو بود و در فصول گرم سال نیز نیروگاه‌های ما گاز مایع مصرف می‌کردند.
وزیر نفت به میزان 241 میلیون مترمکعبی تولید گاز در پارس جنوبی استناد کرد و با اعلام اینکه این میزان در سال 94 به 354 میلیون مترمکعب رسیده است، گفت: در این مدت 50 درصد میزان تولید گاز را از میدان پارس جنوبی افزایش دادیم.
وی با اشاره به اینکه سوخت تحویلی به نیروگاه‌ها در سال جاری دو برابر خواهد شد، اظهار داشت: با اجرای طرح پیمایش مصرف نفت و گاز ما کاهش یافته است.
زنگنه با یادآوری اینکه تولید نفت خام ما در 5 ماهه نخست سال 92، 2.7 میلیون بشکه در روز بود، گفت: صادرات ما در آن مقطع کم‌تر از 1 میلیون بشکه بود که خوشبختانه با رفع تحریم‌ها تولید نفت ایران بیش از 3.8 میلیون بشکه است و صادرات نفت خام ما از 2 میلیون بشکه گذشته و بیش از 2 برابر شده است.
وی ادامه داد: میعانات گازی نیز در زمان آغاز به کار دولت یازدهم روزانه 380 هزار بشکه تولید می‌شد و الان نزدیک به 600 هزار بشکه رسیده است و در بخش افزایش تولید نفت هم تمرکز ما در بخش افزایش تولید میادین غرب کارون است. یعنی مجموعه‌ای از میادین آزادگان، یاران و یادآوران که همه، میادین مشترک هستند.
وزیر نفت از تولید 70 هزار بشکه‌ای نفت در این میادین در آغاز به کار دولت یازدهم خبر داد و با ذکر این نکته که این میزان اکنون به 200 هزار بشکه رسیده است، گفت: تولید پتروشیمی در شروع سال 92، 40.6 میلیون تن و صادراتمان 12.8 میلیون تن بود. در سال 94 تولید به 46 میلیون تن و صادرات به 18.7 میلیون تن افزایش یافت. یعنی صادرات ما 46 درصد افزایش یافته است.
وی از افزایش تولید گاز طبیعی از میزان 35 میلیون تن تولید گاز طبیعی در سال 92 به 43 میلیون تن در سال 94 سخن گفت و خاطرنشان کرد: امسال، سالی استثنایی برای صنعت پتروشیمی ایران است. چراکه در نیمه سال 96 ما تعداد زیادی از پتروشیمی‌ها را به بهره‌برداری خواهیم رساند و مقدار تولید ما را به قیمت سال 90 نزدیک 5.7 میلیارد دلار افزایش خواهد داد و خیز ما برای دو برابر کردن تولید پتروشیمی در برنامه 5 ساله است که رقم 20 میلیارد دلار را به 40 میلیارد دلار برسانیم.
زنگنه در توضیح درباره وضعیت فرآورده‌های نفتی با اشاره به اینکه در 7 کلان‌شهر کشور، بنزین با استاندارد یورو 4 تولید می‌شود، گفت: ما فرآورده‌هایی که استاندارد نبودند حذف کردیم و تولید بنزین یورو 4 که در ابتدای دولت 1.2 میلیون لیتر بود به 25 میلیون لیتر افزایش دادیم.
وی درباره توسعه پالایش، اولویت وزارت نفت را توسعه پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس برشمرد و اظهار داشت: این پالایشگاه بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات نفتی با ظرفیت 360 هزار بشکه در روز است که امیدواریم تا پایان امسال واحد اول آن را به مدار بیاوریم که اگر این‌گونه شود کشور نه تنها دیگر نیازی به واردات بنزین ندارد، بلکه صادرکننده بنزین با کیفیت عالی هم خواهد شد.
وزیر نفت تکمیل و راه‌اندازی پالایشگاه پارس در شیراز را از دیگر برنامه‌های وزارت نفت خواند و گفت: ان‌شا‌ءالله با رفع تحریم‌ها و فاینانس این پروژه‌ها را تکمیل می‌کنیم.
وی از اعطای مجوز برای 8 پالایشگاه 60 هزار بشکه‌ای متعلق به بخش خصوصی خبر داد و خاطرنشان کرد: این مجوز برای منطقه عسلویه صادر شده است تا 480 هزار بشکه ظرفیت پالایش کشور افزایش یابد.
زنگنه گفت: اگر این کارها را انجام دهیم دیگر میعانات گازی برای صادرات نخواهیم داشت و همه آن در پالایشگاه‌های داخلی مصرف خواهد شد و برنامه ما این است که از 1.7 میلیون بشکه فعلی به 3 میلیون بشکه در روز برسیم.
وی در مورد گازرسانی به روستاها و شهرهای کوچک تصریح کرد: پوشش گازرسانی ما به روستاها 55 درصد است، در اردیبهشت 95 به 70 درصد نزدیک شده است و برنامه ما این است که با استفاده از تسهیلاتی که مجلس تصویب کرده است بتوانیم پوشش گازی کل جمعیت کشور را تا پایان سال 96 به 95 درصد برسانیم. یعنی تقریبا همه کشور پوشش داده خواهد شد، به جز نقاط پراکنده‌ای که اهمیت چندانی نخواهد داشت.
وزیر نفت با اشاره به اینکه از ابتدای سال 92 تا پایان سال 94 به بیش از 6 هزار و 200 روستای جدید و 60 شهر جدید کوچک گازرسانی شده است، گفت: این حرکت با قاطعیت ادامه خواهد داشت و به ترتیبی که تقسیم‌بندی کرده‌ایم به مناطقی که کم‌تر بهره‌مند هستند، امکانات بیش‌تری تخصیص داده خواهد شد.
وی از اقدامات مهم در حوزه پژوهش و توسعه فناوری در وزارت نفت سخن گفت و افزود: مطالعه 52 مخزن نفتی و گازی را به دانشگاه‌ها دادیم، 12 قرارداد برای بومی‌سازی فناوری‌های اصلی پالایش نفت و گاز و تولید محصولات پالایشی و پتروشیمی دادیم و به دنبال آن هستیم تا بخش عمده‌ای از تجهیزات صنعت نفت در داخل ساخته شود.
زنگنه از توجه وزارت نفت به درون‌زایی و تولید داخل در راستای اقتصاد مقاومتی خبر داد و گفت: برنامه‌های ما چه کوتاه‌مدت برای پایان این دولت و چه میان‌مدت برای پایان برنامه 5ساله در چارچوب اقتصاد مقاومتی است.
وی در بخش دیگری از گزارش خود به نمایندگان مجلس به موضوع بازار بین‌المللی نفت اشاره کرد و اظهار داشت: تعادل و یا عدم تعادل در عرضه و تقاضا مهم‌ترین عاملی است که در قیمت نفت مؤثر است.
وزیر نفت گفت: تولید جهانی نفت خام و میعانات گازی 95 میلیون بشکه در روز است که از این میزان 32 میلیون بشکه توسط اوپک تولید می‌شود.
وی با یادآوری اینکه زمانی که قیمت نفت در گذشته به قیمت بشکه‌ای 100 دلار رسید، قابل پیش‌بینی بود که نفت‌های گران‌قیمت به‌ویژه در آمریکا اقتصادی بشوند، اظهار داشت: بین سال‌های 2010 تا 2014 آمریکایی‌ها هزار میلیارد دلار در دو شرکت نفتی خود سرمایه‌گذاری کردند و رقم تولیدشان را که در 2010، 1.5 میلیون بشکه بود در 2014 به 5.2 میلیون بشکه رساندند. که یکی از سریع‌ترین و بزرگ‌ترین جهش‌های تاریخ نفتی آمریکا بوده است.
زنگنه با اشاره به افزایش تولید نفت در عربستان به 11 میلیون بشکه در روز ناشی از خروج ایران از بازار فروش نفت در اثر تحریم‌ها گفت: و عراق هم تولید خود را به بیش از 4 میلیون بشکه در روز رساند که اینها باعث شد عدم تعادلی بین عرضه و تقاضا به میزان حدود 2 میلیون بشکه در روز ایجاد شود و قیمت‌ها از 100 دلار به زیر 30 دلار کاهش یابد.
وی ادامه داد: اما با گذشت 2 سال از شروع کاهش فرایند قیمت‌ها تحلیل‌ها حکایت از آن دارد که به علت افزایش تقاضا و کاهش تولید وضع در حال تغییر است و نشان می‌دهد که ما در حال عبور از آن بحران هستیم.
وزیر نفت در توضیحی گفت: برآوردهای دبیرخانه اوپک اعلام می‌دارد که در سال 2016، 1.2 میلیون بشکه تقاضا در روز نسبت به سال 2015 افزایش می‌یابد و 700 هزار بشکه عرضه نفت غیر اوپک کاهش پیدا می‌کند، یعنی تراز مثبتی به نفع ما در بازار ایجاد شده است.
وی با اشاره به اینکه تعداد دکل‌های حفاری فعال در آمریکا در سال 2014، 1400 بوده است، خاطرنشان کرد: این عدد در نوامبر 2015 به 600 دکل کاهش پیدا کرد و سرمایه‌گذاری نفت نیز به‌شدت در دنیا کاهش یافته است.
زنگنه گفت: این عوامل باعث شده است که در اثر بازار آینده و نگاه به آینده و بازار عرضه و تقاضا فشار بر قیمت‌ها کم شود، و قیمت روبه بالا آغاز شود.
وی با تأکید بر اینکه ما در بهترین شرایط توانسته‌ایم مجدداً وارد بازار فروش نفت شویم، بیان داشت: درحالی‌که همه نگران بودند که ما با ورود خود به بازار باعث سقوط قیمت‌های می‌شویم، اما این اتفاق نیفتاد و درحالی‌که ما حدود 1 میلیون بشکه نفت جدید وارد بازار کردیم، قیمت‌ها کاهش نیافت و روبه بالا رفت و یکی از دلایلش این بود که علی‌رغم میل برخی از دوستان که مرتب به من انتقاد می‌کردند، ما از قبل بازار را واکسینه کرده بودیم.
وزیر نفت گفت: ما می‌گفتیم که ما 3 ماهه یا 6 ماهه به بازار برمی‌گردیم و با اینکه خیلی‌ها به ما انتقاد داشتند، ولی سیاست نظام بازگشت به بازار نفت بود.
وی ادامه داد: اصل بسیار مهمی را در نظر داشتیم و آن این بود که سهمی که در بازار از دست داده‌ایم را باید به هر قیمتی به‌دست بیاوریم و در این مسیر با سرعت هرچه بیش‌تر باید این کار را بکنیم. چراکه بازگشت تدریجی به این معنا بود که نمی‌گذارند ما سهم تاریخی خود را به دست بیاوریم، چراکه رقبای سرسختی داریم که حتی اگر مخالف سیاسی ما هم نباشند، از نظر بازار طبیعی رقابت، رقبای سرسخت ما هستند.
زنگنه اظهار داشت: ما این تصمیم را گرفتیم و هرچند که فشار زیادی به ما آمد پای آن ایستادیم و توانستیم آن را محقق کنیم و صادرات نفت را که قبل از این دولت 970 هزار بشکه در روز بود، تا پایان خرداد به بیش از 2 میلیون بشکه خواهیم رساند.
وی در بخش دیگری از گزارش خود درباره بودجه سال 95، گفت: ما در بودجه پیش‌بینی 800 میلیون بشکه صادرات نفت با قیمت 40 دلار دیده‌ایم که هیچ‌کدام بزرگ نبوده‌اند و الان می‌توانیم بگوییم تا اندازه‌ای محافظه‌کارانه نیز بوده است.
وزیر نفت درباره مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات حوزه نفت و گاز کشور خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات ما تحریم‌ها بوده است که الحمدالله عمده آن برداشته شده است که شاخص مهم آن صادرات است که دو برابر شده است و ما ادامه خواهیم داد و افزایش تولید بازهم خواهیم داشت، البته در بازاریابی ما را آزار می‌دهند و رقابت‌های غیرسالم با ما می‌کنند.
وی مشکلات مالی را از دیگر مشکلات حوزه نفت و گاز در سال‌های گذشته خواند و تصریح کرد: این مشکل منجر به تأخیر در پرداخت‌ها و تکمیل پروژه‌ها، حتی حیاتی‌ترین آنها مانند پارس جنوبی و کارون شد.
زنگنه به استهلاک تأسیسات صنعت نفت اشاره کرد و ادامه داد: بعض تأسیسات ما در مناطق نفتی بیش از 50 سال از عمرشان گذشته است و نیاز به بازسازی دارد، همین‌طور پایین بودن ضریب بازیافت نفت از مخازن نفت از مشکلات جدی است که اگر روی آن سرمایه‌گذاری نکنیم، در آینده گرفتار کاهش تولید و هدر رفت سرمایه می‌شویم.
وی یارانه‌های سنگین پرداختی را از دیگر معضلات بخش نفت ذکر کرد و گفت: یارانه بر تشکیلات وزارت نفت فشارهای کمرشکنی وارد کرده است.
وزیر نفت از مفاسد و بی‌انضباطی‌های مالی به‌عنوان دیگر مشکلات در حوزه نفتی کشور یاد کرد و گفت: بابک زنجانی مشکل کوچکی نبود که 2.7 میلیارد دلار از منابع نفت را برده و معلوم نیست چه بر سر آن آمده و یا اینکه اصلاً بتوانیم آن را پس بگیریم یا نه و یا خریدهای قبلی که اصلاً ضمانت نداشته است، همانند دکل نفتی گمشده.
وی تراکم شدید پرسنل را دیگر مشکل وزارت نفت خواند و اظهار داشت: بالا بودن مصرف و پایین بودن قیمت حامل‌های انرژی موجب می‌شود که در آینده نتوانیم پاسخ مصرف انرژی کشور را بدهیم، چراکه پارس جنوبی دیگری نخواهیم داشت که آن را توسعه دهیم و شتاب افزایش مصرف اصلاً قابل جوابگویی نیست.
زنگنه حیاتی‌ترین موضوع برای بخش نفت را پس از برجام و رفع تحریم‌ها را ظرفیت‌سازی و افزایش قدرت تولید کشور برشمرد و خاطرنشان کرد: در غیر این‌صورت ما بازارهای خود را در منطقه از دست خواهیم داد و موازنه قدرت در این عرصه به هم خواهد خورد و ما ضربه جدی می‌خوریم.
وی گفت: طبق تجربیات سال‌های مسئولیت من اگر بخش نفتی در کشور فعال شود، تنها درآمد برای کشور نمی‌آورد، بلکه در جریان اجرای پروژه‌هایش بخش مهمی از اقتصاد کشور را فعال می‌کند؛ چراکه روزی که عسلویه کاملاً فعال بود هیچ پیمانکار و سازنده‌ای مهمی نبود که کاری در عسلویه نداشته باشد و ما باید این را احیا کنیم.
وزیر نفت تأکید کرد: صدای ما باید صدای همدلی و ثبات باشد و ما به حمایت و پشتیبانی قوی مجلس نیاز داریم که البته باید همراه با نظارت آنان بر عملکرد صنعت نفت باشد.