گروه بازرگانی- تا همین چند وقت پیش مردم و فعالان اقتصادی در انتظار به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای و اجرای برجام بودند تا بلکه رونق و رفاه به کشور بازگردد. حالا این اتفاق افتاده و برخی کارشناسان از سال 95 به عنوان سال امید یاد کرده و معتقدند باید برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای رسیدن به شکوفایی اقتصادی در سال جدید انجام شود. اما در این میان برخی زیر ساخت‌های نامناسب و معضلاتی که در کشور وجود دارد، نه تنها مانع شکوفایی اقتصادی شده بلکه سرمایه‌گذاران خارجی را هم برای ورود به بازار ایران دچار نگرانی می‌کند. یکی از معضلاتی که اقتصاد کشور سال‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کند، شفاف نبودن سیستم گمرکی و پدیده قاچاق است که برای مثال همین ماه‌های پایانی سال گذشته حجم وسیعی از میوه‌های قاچاق وارد بازار میوه و تره بار شد و تعجب مسوولان را برانگیخت که چگونه می‌شود چنین حجمی از کالاهای غیرمجاز از مرزهای کشور وارد شود. از همین‌رو تولیدکنندگان داخلی نیازمند نظارت بیشتر در زمینه ورود و خروج کالاها هستند تا بتوانند با خیال راحت به امر تولید بپردازند. از سوی دیگر، تجار و فعالان اقتصادی کشور هم برای همکاری‌های مشترک با همتایان خارجی خود، نیازمند سیستم گمرکی شفاف و مطمئن هستند تا بتوانند تجارت خارجی کشور را با رشد مواجه کرده و اطمینان لازم را به طرف‌های خارجی خود برای سهولت در مبادلات تجاری دهند. بر همین اساس سیزدهمین جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با محوریت بررسی سیستم گمرکی کشور و با حضور مسعود کرباسیان، رییس کل گمرک برگزار شد تا در شرایط جدیدی که برای کشور به وجود آمده، زیر ساخت‌های مناسب نیز فراهم شود. اصلاح قوانین قبلی در این نشست مسعود خوانساری، رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: تک‌نرخی کردن ارز براساس نرخ واقعی و حذف زمینه‌های جدی رانت و مبارزه با فساد از جمله درخواست‌های فعالان اقتصادی از دولت است. وی به رشد پایین اقتصادی کشور در سال 94، اشاره کرد و گفت: این رشد پایین حکایت از شرایط سخت بنگاه‌های کشور دارد چراکه بسیاری از شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری دچار زیان شده‌اند و امیدواریم مذاکرات هسته‌ای بخشی از مشکلات را کاهش دهد زیرا نباید دستاوردهای برجام را نادیده گرفت. وی با اشاره به کاهش قیمت نفت از 110 دلار به بشکه‌ای 30 دلار خاطرنشان کرد: کاهش قیمت نفت سبب کم شدن درآمد دولت شده که این موضوع در کنار تداوم رکود اقتصادی و کسادی بازار یکی از سخت‌ترین سال‌های اقتصادی را برای کشور رقم زد. خوانساری از ورود 150 هیات تجاری خارجی کشور به عنوان یک نشانه مثبت در اقتصاد ایران یاد کرد و افزود: ثبات نسبی اقتصادی با توجه به کاهش تورم در سال 94 به شمار می‌رود و با توجه به اینکه مقام معظم رهبری شعار اقتصاد مقاومتی اقدام به عمل را برای سال 95 برگزیده‌اند به نظر می‌رسد همه ارکان نظام باید این موضوع را جدی گرفته و با حفظ وفاق و همدلی آن را به سرانجام برسانند. وی همچنین به صادرات روزانه یک میلیون و 700 هزار بشکه نفت بعد از اجرایی شدن برجام اشاره کرد و افزود: این میزان صادرات با احتساب میعانات گازی به دو میلیون بشکه می‌رسد که 70 درصد نسبت به زمان قبل از برجام رشد داشته و اگر توافق صورت نمی‌گرفت صادرات نفت ایران به 500 هزار بشکه که معادل مصرف غذا و داروی کشور است هم نمی‌رسید. خوانساری این را هم گفت که تک‌نرخی کردن ارز براساس نرخ واقعی و حذف زمینه‌های جدی رانت و مبارزه با فساد درخواست فعالان اقتصادی از دولت است و از مجلس هم می‌خواهیم تا در دوره جدید فعالیت خود از تصویب هرگونه قانون خودداری کرده و به اصلاح قوانین مرتبط با کسب و کار پرداخته و قوانین قبلی را پایش کند. کمیته‌ای برای بررسی صدور کارت بازرگانی حذف کارت‌های بازرگانی موضوع دیگری بود که خوانساری به آن اشاره کرد و گفت: در سال گذشته این موضوع مطرح شده بود اما نظر اتاق بازرگانی این است که باید در ابتدا عضویت فراگیری برای فعالان اقتصادی داشته باشیم و مباحث حقوقی آن را نیز بررسی کنیم. بر این اساس کمیته‌ای برای بررسی شرایط صدور کارت بازرگانی تشکیل شده تا مقدمات تسهیل صدور کارت فراهم شود و سوءاستفاده‌های احتمالی صورت نگیرد. قاچاق کالا به کشور 5/6 میلیارد دلار است هم چنین مسعود کرباسیان، رییس کل گمرک جمهوری اسلامی گفت: حجم قاچاق کالا به داخل کشور 5/6 میلیارد دلار و نه ۲۰ میلیارد دلار است. وی به عملکرد خود طی یک سال اخیر در گمرک ایران پرداخت و در عین حال مشکلات فعالان بخش‌خصوصی را هم شنید. وی گفت: به نظر من تنها 5/6 میلیارد دلار کالا به کشور قاچاق می‌شود نه 20 میلیارد دلار چراکه 20 میلیارد دلار می‌شود روزی 1300 کانتینر که مگر می‌شود چشم را روی این تعداد بست؟! وی همچنین به پیگیری الکترونیکی شدن بسیاری کارها در گمرک برای پایان دادن به تخلفات و رانت‌ها در این سازمان اشاره کرد و گفت: روزی که من آمدم 80 میلیارد تومان فیش جعلی کاغذی صادر می‌شد که اکنون دیگر فیش کاغذی وجود ندارد و تبدیل به کد رهگیری برای فرد صادرکننده شده که با آن کد کارها پیگیری می‌شود و هیچ اختلاف حسابی اکنون نه با واردکننده و نه با بانک‌ها با این سیستم نخواهیم داشت. وی این را هم گفت که در آغاز به کار خود 3 هزار میلیارد تومان پرونده قاچاق وجود داشت که اکنون این مساله سر و سامان یافته است. ترخیص کالا در3 روز کوتاه شدن زمان ترخیص کالا از گمرک نکته دیگری بود که مدیرکل گمرک جمهوری اسلامی به عنوان نقطه قوت اشاره کرد و افزود: اکنون متوسط زمان ترخیص کالا 26 روز است در حالی که بانک جهانی آن را 33 روز اعلام کرده و در عین حال با الکترونیکی شدن سیستم ترخیص از مسیر سبز به 3 روز رسیده است و متاسفانه در برخی کالاها که مجبورند نتیجه ارزیابی و آزمایشات خود را از چند سازمان بگیرند، در مورد برخی کالاها ترخیص تا سه ماه هم زمان می‌برد. وی تاکید کرد: وقتی قرار است یک کالای نمونه‌گیری و آزمایشاتی روی آن انجام شود دیگر این دست گمرک نیست در حالی که برای بهبود فضای کسب و کار دستگاه‌ها باید به هم اعتماد کنند نه آنکه برای یک کالا تا هشت سازمان نظر دهند. رییس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران ضمن اشاره به اینکه باید در تنوع کالاهای صادراتی تلاش شود، اظهار داشت: باید از 1900 کالای صادراتی به چهار هزار نوع برسیم و رقم 40 میلیارد دلار صادراتی به 100 میلیارد دلار برسد. همچنین ترانزیت کالا نیز از 12 میلیون تن به 15 میلیون تن افزایش یابد. رییس کل گمرک ایران همچنین با اعلام اینکه حذف کارت بازرگانی باید در دستور کار قرار گیرد، گفت: برخی در خیابان ولیعصر با ۱۰ هزار تومان گواهی مبدا واردات صادر می‌کنند. وی با اشاره به برخی اظهارات که گفته می‌شود، قاچاق از مسیرهای رسمی صورت می‌گیرد، تصریح کرد: من به عنوان رییس گمرک و مسوول مسیر اصلی ترانزیتی کشور اعلام می‌کنم این امر امکان‌پذیر نیست و اگر موردی هست آن را به ما اعلام کنید. کرباسیان به تاثیر الکترونیکی شدن روند ترخیص کالا در گمرک اشاره کرد و گفت: قبل از ما می‌گفتند هشت سال زمان و 310 میلیارد تومان برای پروژه الکترونیکی شدن روند ترخیص کالا لازم است اما ما آن را طی دو سال و با هزینه بسیار کمتر اجرا کردیم. وی این را هم گفت که زمانی حتی یک سال کتاب تجارت خارجی چاپ نمی‌شد اما اکنون آمار صادرات و واردات و روند تعرفه‌ای روزانه به روز می‌شود. رییس کل گمرک گفت: اکنون روند کارها به جایی رسیده است که چهار تا 18 روز قبل از اینکه کالایی وارد کشور شود، از حجم و میزان آن مطلع می‌شویم و 560 شرکت حمل دریایی، اطلاعات لحظه‌ای خود را به ما می‌دهند. وی در توضیح بیشتر گفت: دیگر قبض انبار کسی کاغذی نیست و بار کسی در گمرک مفقود نمی‌شود چراکه کد هشت رقمی کالا را با توجه به برند و نوع کالا 11 رقمی کرده‌ایم و دیگر اظهارکننده کالا و ممیز بر سر قیمت کالا چانه‌زنی نمی‌کنند. به گفته کرباسیان، به کارگیری کدهای یکتای کالا (TSC) بسیاری از مشکلات را در گمرک حل کرده است. وی در پاسخ به انتقاد برخی واردکنندگان مبنی بر اینکه زمان ماندگاری کالا در گمرک زیاد است، گفت: ما هم چندان تمایلی به نگهداری کالا در گمرک نداریم چراکه محاسبه کرده‌ایم، اگر هر روز ماندن کالا در گمرک به ازای یک درصد کالا را در نظر بگیریم، با ترخیص زودتر، 28 هزار میلیارد تومان برای واردکننده صرفه‌جویی کرده‌ایم. ممنوعیت واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی وی با بیان اینکه واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی در سال ۹۵ ممنوع است، گفت: واردات این خودروها تنها با مجوزهای خاص صورت می‌پذیرد. کرباسیان در خصوص واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی در سال ۹۵ گفت: براساس مصوبه دولت، ورود خودروهای با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی‌سی به کشور ممنوع است و تنها براساس مجوزهای خاص و برای امور دیپلماتیک از جمله سفارتخانه‌ها امکان‌پذیر خواهد بود. رییس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران با اشاره به افزایش تعرفه واردات گروه ۱۰ کالایی گفت: حمایت از تولید داخل همواره در دستور کار دولت قرار دارد البته این نوع حمایت هم روش‌های خاص خود را طلب می‌کند و تعرفه‌ها باید به گونه‌ای وضع شود که مبارزه با قاچاق نیز صورت گیرد. البته ابزار حمایت از تولید داخل، جلوگیری از واردات نیست.
گروه بازرگانی- تا همین چند وقت پیش مردم و فعالان اقتصادی در انتظار به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای و اجرای برجام بودند تا بلکه رونق و رفاه به کشور بازگردد. حالا این اتفاق افتاده و برخی کارشناسان از سال 95 به عنوان سال امید یاد کرده و معتقدند باید برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای رسیدن به شکوفایی اقتصادی در سال جدید انجام شود. اما در این میان برخی زیر ساخت‌های نامناسب و معضلاتی که در کشور وجود دارد، نه تنها مانع شکوفایی اقتصادی شده بلکه سرمایه‌گذاران خارجی را هم برای ورود به بازار ایران دچار نگرانی می‌کند. یکی از معضلاتی که اقتصاد کشور سال‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کند، شفاف نبودن سیستم گمرکی و پدیده قاچاق است که برای مثال همین ماه‌های پایانی سال گذشته حجم وسیعی از میوه‌های قاچاق وارد بازار میوه و تره بار شد و تعجب مسوولان را برانگیخت که چگونه می‌شود چنین حجمی از کالاهای غیرمجاز از مرزهای کشور وارد شود. از همین‌رو تولیدکنندگان داخلی نیازمند نظارت بیشتر در زمینه ورود و خروج کالاها هستند تا بتوانند با خیال راحت به امر تولید بپردازند. از سوی دیگر، تجار و فعالان اقتصادی کشور هم برای همکاری‌های مشترک با همتایان خارجی خود، نیازمند سیستم گمرکی شفاف و مطمئن هستند تا بتوانند تجارت خارجی کشور را با رشد مواجه کرده و اطمینان لازم را به طرف‌های خارجی خود برای سهولت در مبادلات تجاری دهند. بر همین اساس سیزدهمین جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با محوریت بررسی سیستم گمرکی کشور و با حضور مسعود کرباسیان، رییس کل گمرک برگزار شد تا در شرایط جدیدی که برای کشور به وجود آمده، زیر ساخت‌های مناسب نیز فراهم شود. اصلاح قوانین قبلی در این نشست مسعود خوانساری، رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: تک‌نرخی کردن ارز براساس نرخ واقعی و حذف زمینه‌های جدی رانت و مبارزه با فساد از جمله درخواست‌های فعالان اقتصادی از دولت است. وی به رشد پایین اقتصادی کشور در سال 94، اشاره کرد و گفت: این رشد پایین حکایت از شرایط سخت بنگاه‌های کشور دارد چراکه بسیاری از شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری دچار زیان شده‌اند و امیدواریم مذاکرات هسته‌ای بخشی از مشکلات را کاهش دهد زیرا نباید دستاوردهای برجام را نادیده گرفت. وی با اشاره به کاهش قیمت نفت از 110 دلار به بشکه‌ای 30 دلار خاطرنشان کرد: کاهش قیمت نفت سبب کم شدن درآمد دولت شده که این موضوع در کنار تداوم رکود اقتصادی و کسادی بازار یکی از سخت‌ترین سال‌های اقتصادی را برای کشور رقم زد. خوانساری از ورود 150 هیات تجاری خارجی کشور به عنوان یک نشانه مثبت در اقتصاد ایران یاد کرد و افزود: ثبات نسبی اقتصادی با توجه به کاهش تورم در سال 94 به شمار می‌رود و با توجه به اینکه مقام معظم رهبری شعار اقتصاد مقاومتی اقدام به عمل را برای سال 95 برگزیده‌اند به نظر می‌رسد همه ارکان نظام باید این موضوع را جدی گرفته و با حفظ وفاق و همدلی آن را به سرانجام برسانند. وی همچنین به صادرات روزانه یک میلیون و 700 هزار بشکه نفت بعد از اجرایی شدن برجام اشاره کرد و افزود: این میزان صادرات با احتساب میعانات گازی به دو میلیون بشکه می‌رسد که 70 درصد نسبت به زمان قبل از برجام رشد داشته و اگر توافق صورت نمی‌گرفت صادرات نفت ایران به 500 هزار بشکه که معادل مصرف غذا و داروی کشور است هم نمی‌رسید. خوانساری این را هم گفت که تک‌نرخی کردن ارز براساس نرخ واقعی و حذف زمینه‌های جدی رانت و مبارزه با فساد درخواست فعالان اقتصادی از دولت است و از مجلس هم می‌خواهیم تا در دوره جدید فعالیت خود از تصویب هرگونه قانون خودداری کرده و به اصلاح قوانین مرتبط با کسب و کار پرداخته و قوانین قبلی را پایش کند. کمیته‌ای برای بررسی صدور کارت بازرگانی حذف کارت‌های بازرگانی موضوع دیگری بود که خوانساری به آن اشاره کرد و گفت: در سال گذشته این موضوع مطرح شده بود اما نظر اتاق بازرگانی این است که باید در ابتدا عضویت فراگیری برای فعالان اقتصادی داشته باشیم و مباحث حقوقی آن را نیز بررسی کنیم. بر این اساس کمیته‌ای برای بررسی شرایط صدور کارت بازرگانی تشکیل شده تا مقدمات تسهیل صدور کارت فراهم شود و سوءاستفاده‌های احتمالی صورت نگیرد. قاچاق کالا به کشور 5/6 میلیارد دلار است هم چنین مسعود کرباسیان، رییس کل گمرک جمهوری اسلامی گفت: حجم قاچاق کالا به داخل کشور 5/6 میلیارد دلار و نه ۲۰ میلیارد دلار است. وی به عملکرد خود طی یک سال اخیر در گمرک ایران پرداخت و در عین حال مشکلات فعالان بخش‌خصوصی را هم شنید. وی گفت: به نظر من تنها 5/6 میلیارد دلار کالا به کشور قاچاق می‌شود نه 20 میلیارد دلار چراکه 20 میلیارد دلار می‌شود روزی 1300 کانتینر که مگر می‌شود چشم را روی این تعداد بست؟! وی همچنین به پیگیری الکترونیکی شدن بسیاری کارها در گمرک برای پایان دادن به تخلفات و رانت‌ها در این سازمان اشاره کرد و گفت: روزی که من آمدم 80 میلیارد تومان فیش جعلی کاغذی صادر می‌شد که اکنون دیگر فیش کاغذی وجود ندارد و تبدیل به کد رهگیری برای فرد صادرکننده شده که با آن کد کارها پیگیری می‌شود و هیچ اختلاف حسابی اکنون نه با واردکننده و نه با بانک‌ها با این سیستم نخواهیم داشت. وی این را هم گفت که در آغاز به کار خود 3 هزار میلیارد تومان پرونده قاچاق وجود داشت که اکنون این مساله سر و سامان یافته است. ترخیص کالا در3 روز کوتاه شدن زمان ترخیص کالا از گمرک نکته دیگری بود که مدیرکل گمرک جمهوری اسلامی به عنوان نقطه قوت اشاره کرد و افزود: اکنون متوسط زمان ترخیص کالا 26 روز است در حالی که بانک جهانی آن را 33 روز اعلام کرده و در عین حال با الکترونیکی شدن سیستم ترخیص از مسیر سبز به 3 روز رسیده است و متاسفانه در برخی کالاها که مجبورند نتیجه ارزیابی و آزمایشات خود را از چند سازمان بگیرند، در مورد برخی کالاها ترخیص تا سه ماه هم زمان می‌برد. وی تاکید کرد: وقتی قرار است یک کالای نمونه‌گیری و آزمایشاتی روی آن انجام شود دیگر این دست گمرک نیست در حالی که برای بهبود فضای کسب و کار دستگاه‌ها باید به هم اعتماد کنند نه آنکه برای یک کالا تا هشت سازمان نظر دهند. رییس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران ضمن اشاره به اینکه باید در تنوع کالاهای صادراتی تلاش شود، اظهار داشت: باید از 1900 کالای صادراتی به چهار هزار نوع برسیم و رقم 40 میلیارد دلار صادراتی به 100 میلیارد دلار برسد. همچنین ترانزیت کالا نیز از 12 میلیون تن به 15 میلیون تن افزایش یابد. رییس کل گمرک ایران همچنین با اعلام اینکه حذف کارت بازرگانی باید در دستور کار قرار گیرد، گفت: برخی در خیابان ولیعصر با ۱۰ هزار تومان گواهی مبدا واردات صادر می‌کنند. وی با اشاره به برخی اظهارات که گفته می‌شود، قاچاق از مسیرهای رسمی صورت می‌گیرد، تصریح کرد: من به عنوان رییس گمرک و مسوول مسیر اصلی ترانزیتی کشور اعلام می‌کنم این امر امکان‌پذیر نیست و اگر موردی هست آن را به ما اعلام کنید. کرباسیان به تاثیر الکترونیکی شدن روند ترخیص کالا در گمرک اشاره کرد و گفت: قبل از ما می‌گفتند هشت سال زمان و 310 میلیارد تومان برای پروژه الکترونیکی شدن روند ترخیص کالا لازم است اما ما آن را طی دو سال و با هزینه بسیار کمتر اجرا کردیم. وی این را هم گفت که زمانی حتی یک سال کتاب تجارت خارجی چاپ نمی‌شد اما اکنون آمار صادرات و واردات و روند تعرفه‌ای روزانه به روز می‌شود. رییس کل گمرک گفت: اکنون روند کارها به جایی رسیده است که چهار تا 18 روز قبل از اینکه کالایی وارد کشور شود، از حجم و میزان آن مطلع می‌شویم و 560 شرکت حمل دریایی، اطلاعات لحظه‌ای خود را به ما می‌دهند. وی در توضیح بیشتر گفت: دیگر قبض انبار کسی کاغذی نیست و بار کسی در گمرک مفقود نمی‌شود چراکه کد هشت رقمی کالا را با توجه به برند و نوع کالا 11 رقمی کرده‌ایم و دیگر اظهارکننده کالا و ممیز بر سر قیمت کالا چانه‌زنی نمی‌کنند. به گفته کرباسیان، به کارگیری کدهای یکتای کالا (TSC) بسیاری از مشکلات را در گمرک حل کرده است. وی در پاسخ به انتقاد برخی واردکنندگان مبنی بر اینکه زمان ماندگاری کالا در گمرک زیاد است، گفت: ما هم چندان تمایلی به نگهداری کالا در گمرک نداریم چراکه محاسبه کرده‌ایم، اگر هر روز ماندن کالا در گمرک به ازای یک درصد کالا را در نظر بگیریم، با ترخیص زودتر، 28 هزار میلیارد تومان برای واردکننده صرفه‌جویی کرده‌ایم. ممنوعیت واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی وی با بیان اینکه واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی در سال ۹۵ ممنوع است، گفت: واردات این خودروها تنها با مجوزهای خاص صورت می‌پذیرد. کرباسیان در خصوص واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی در سال ۹۵ گفت: براساس مصوبه دولت، ورود خودروهای با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی‌سی به کشور ممنوع است و تنها براساس مجوزهای خاص و برای امور دیپلماتیک از جمله سفارتخانه‌ها امکان‌پذیر خواهد بود. رییس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران با اشاره به افزایش تعرفه واردات گروه ۱۰ کالایی گفت: حمایت از تولید داخل همواره در دستور کار دولت قرار دارد البته این نوع حمایت هم روش‌های خاص خود را طلب می‌کند و تعرفه‌ها باید به گونه‌ای وضع شود که مبارزه با قاچاق نیز صورت گیرد. البته ابزار حمایت از تولید داخل، جلوگیری از واردات نیست.