بازی ترکیه در 2 جبهه ایران و عربستان

بازی ترکیه در 2 جبهه ایران و عربستان

نشست مقدماتی وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی پیش از نشست سران این سازمان با دعوت ترکیه برای پایان دادن به اختلافات مذهبی کشورهای اسلامی در استانبول آغاز شد. به گزارش الجزیره، وزیر خارجه ترکیه در سخنرانی که سه‌شنبه گذشته در افتتاحیه نشست دو روزه وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی داشت، گفت: جنگ داخلی کشورهای اسلامی دردها و رنج‌های عمیقی ایجاد کرده و به مذهب‌گرایی امت اسلامی ضربه‌زده، جنگ‌های داخلی و درگیری‌های مسلحانه آرامش و صلح در کشورها را تهدید می‌کند و تروریسم و جریان‌های افراطی ثبات ما را هدف خود قرار داده‌اند. چاووش اوغلو افزود: نباید گرایشات مذهبی که مبتنی بر ظلم به دیگری است را بپذیریم و مقابله با فتنه مذهب‌گرایی و نابودی آن مسوولیت همه است. نشست سران سازمان همکاری اسلامی روزهای امروز و فردا و با شعار «وحدت و همبستگی برای عدالت و صلح» در استانبول کار خود را آغاز خواهد کرد. در نشست وزرای خارجه این سازمان که سه‌شنبه گذشته آغاز شد و دیروز هم ادامه داشت به مساله فلسطین، شرایط سوریه، یمن، لیبی، افغانستان، سومالی و نیز درگیری‌های اخیر در منطقه ناگورنو- قره‌باغ رسیدگی شد. همچنین حاضران در مرکز همایش‌های استانبول تصمیمات و اقداماتی که برای حمایت از فعالیت‌های اسلامی مشترک اتخاذ شده و نیز تقویت نقش منطقه‌ای و بین‌المللی سازمان همکاری اسلامی را بررسی کردند. قرار است در نشست سران کشورهای اسلامی بحران‌های دو کشور سوریه و یمن و نیز مساله تروریسم و تهدیدات رو به گسترش داعش برای منطقه بررسی شود. در نشست سران شماری از کشورهای اسلامی از جمله سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان حضور خواهد داشت. بن عبدالعزیز سه‌شنبه گذشته در آنکارا با رییس‌جمهور ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه ترکیه پس از پایان نشست مقدماتی وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان یادشده اظهار داشت: سازمان همکاری اسلامی با گروه تماسی ویژه اقلیم قره‌باغ که به زودی در سازمان تشکیل می‌شود از این به بعد موضع‌گیری جدی‌تری نسبت به مساله قره‌باغ اتخاذ خواهد کرد. این مقام وزارت خارجه ترکیه با اشاره به اینکه مساله فلسطین از دیگر موضوعات این نشست بود، افزود: شرکت‌کنندگان حمایت خود را از پایان اشغالگری اسراییل و تشکیل کشور فلسطین اعلام کردند. سیزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی با توجه به تحولات کنونی منطقه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در این نشست مساله فلسطین و درگیری عربی اسراییلی و نیز اسلام‌هراسی و وضعیت انسانی در کشورهای اسلامی از موضوعات اصلی خواهد بود و برنامه 10 ساله جدید سازمان برای سال‌های 2025- 2015 بررسی خواهد شد. گفتنی است، سازمان یادشده در نشست اصلی خود طرح‌ها و تصمیماتی را جهت تقویت فعالیت‌های اسلامی مشترک در دو سطح منطقه‌ای و بین‌المللی بررسی خواهد کرد و این طرح‌ها در حوزه‌های صلح و امنیت، مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی ابعاد انسانی، حقوق بشر، حمایت از توسعه، کاهش فقر، مبارزه با بیماری‌های واگیردار، حقوق زنان، جوانان، کودکان و خانواده در جهان اسلام، آموزش عالی، علوم و تکنولوژی و تبادل فرهنگی میان کشورهای عضو خواهد بود. در راس این موضوعات، مساله فلسطین است و انتظار می‌رود در این رابطه قطعنامه‌ای صادر شود مبنی بر اینکه موضوع فلسطین در اولویت فعالیت‌های سیاسی بین‌المللی کشورهای عضو قرار گیرد و از تلاش‌های بین‌المللی برای از سرگیری روند سیاسی طبق جدول زمانی تعیین شده برای پایان اشغالگری اسراییل حمایت شود. همچنین در این نشست برگزاری کنفرانس بین‌المللی صلح برای پایان اشغالگری و حمایت از گروه تماس ویژه قدس و تصویب طرح استراتژیک توسعه قدس بررسی خواهد شد. از طرفی المانیتور در گزارشی نوشت: آنکارا از طریق معاشرت همزمان با دو رقیب منطقه‌ای یعنی ایران و عربستان در حال توسعه رویکرد دوگانه خود در خاورمیانه است تا موقعیت خود در منطقه که تا به امروز مانع اجرای برنامه‌ها و بلندپروازی‌های آن شده را بهبود ببخشد. کارشناسان سیاست خارجی می‌گویند این رویکرد جدید اگر به خوبی رشد کند، این پتانسیل را دارد که ترکیه را بار دیگر به یک بازیگر منطقه‌ای بانفوذ تبدیل کند. این رویکرد جدید تا کنون امروز هم منجر به جریانی از دیدارها میان مقامات ترکیه و عربستان و ترکیه و ایران شده است. مسلما ترکیه چندان از حمایت ایران از رژیم بشار اسد در سوریه خشنود نیست و البته ایران نیز از حمایت آنکارا از گروه‌های ضداسد در سوریه ناراضی است. ضمن اینکه ترکیه از حمایت عربستان از عبدالفتاح السیسی که به دلیل مواضع مخالف با اعضای اخوان المسلمین، مورد انتقاد آنکاراست نیز ناراضی است. رجب طیب‌اردوغان، رییس‌جمهور و احمد داووداغلو، نخست‌وزیر ترکیه روابط شخصی نزدیکی با اعضای این جنبش دارند. سلمان بن عبدالعزیز السعودی، پادشاه عربستان در 11 آوریل به همراه یک تیم همراهی بزرگ به آنکارا سفر کرد و طی مذاکره دو روزه با اردوغان و داووداغلو به بحث و بررسی مسایل منطقه‌ای با تمرکز بر مساله سوریه پرداخت. این گفت‌وگوها در آستانه برگزاری اجلاس سران کشورهای اسلامی و چندی پس از سفر اردوغان به ریاض در ماه دسامبر انجام شد. دیپلمات‌ها متذکر می‌شوند که روابط میان دو کشور به‌خصوص پس از به قدرت رسیدن ملک سلمان پیشرفت داشته است. مقامات آنکارا نیز می‌گویند پس از درگذشت عبدالله، پادشاه سابق سعودی نشانه‌هایی از شکل‌گیری یک رویکرد جدید از سوی ریاض در قبال اخوان المسلمین مشاهده کرده‌اند. در پی سفر اردوغان به ریاض بود که صحبت‌ها در مورد یک اتحاد سنی میان دو کشور شدت گرفت. روابط آنکارا با ریاض باعث می‌شود عربستان در حالی با یک شریک سنی و منطقه‌ای مهم همراه شود که رقابتش با ایران به شدت افزایش‌یافته است. این مساله ازآن‌جهت برای عربستان اهمیت دارد که سعودی‌ها گمان می‌کنند در پی نزدیکی تهران به واشنگتن، غائله را در مقابل ایران باخته است. سولی اوزل، مدرس روابط بین‌الملل در دانشگاه استانبول تاکید کرد که شرایط فعلی باعث توسعه روابط ریاض با آنکارا شده است. وی در ادامه افزود: سعودی‌ها برای توازن قوا به ترکیه احتیاج دارند چراکه اعتمادی به نیات آمریکا در قبال ایران ندارند. با این‌حال اوزل تاکید می‌کند ترکیه قصد دارد این برداشت که به دنبال سیاست‌های سنی‌گرایانه است را از بین ببرد. از همین رو شکل‌گیری هرگونه اتحاد سنی علیه ایران، غیرمحتمل است. سفر دور از انتظار داووداغلو به تهران در اوایل ماه مارس و اظهارات مثبت وی درخصوص روابط دوجانبه، بیانگر تمایل ترکیه به ایجاد پل‌های رابطه با ایران بود. به عقیده اوزل، تلاش‌های همزمان برای توسعه روابط با تهران و ریاض همچنین بیانگر تلاش آنکارا برای اتخاذ یک سیاست چندجانبه‌تر در منطقه است. ایرانی که پس از توافق هسته‌ای با غرب درهای خود را به روی جهان گشوده همچنین بازار سودمندی محسوب می‌شود که ترکیه نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند. به گزارش رویداد 24، اونال چویک اوز، سفیر بازنشسته ترکیه با اشاره به اینکه گشایش درهای ایران کاتالیزور بهبود روابط با جمهوری اسلامی است درصورتی‌که روابط سیاسی دو طرف تنظیم نشده باشد، پیشرفت اندکی صورت خواهد گرفت. چویک اوز به المانیتور گفت: سیاست دوگانه آنکارا در قبال ایران و عربستان، یک پیشرفت مثبت است که می‌تواند ترکیه را به صحنه منطقه‌ای بازگرداند.

نشست مقدماتی وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی پیش از نشست سران این سازمان با دعوت ترکیه برای پایان دادن به اختلافات مذهبی کشورهای اسلامی در استانبول آغاز شد. به گزارش الجزیره، وزیر خارجه ترکیه در سخنرانی که سه‌شنبه گذشته در افتتاحیه نشست دو روزه وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی داشت، گفت: جنگ داخلی کشورهای اسلامی دردها و رنج‌های عمیقی ایجاد کرده و به مذهب‌گرایی امت اسلامی ضربه‌زده، جنگ‌های داخلی و درگیری‌های مسلحانه آرامش و صلح در کشورها را تهدید می‌کند و تروریسم و جریان‌های افراطی ثبات ما را هدف خود قرار داده‌اند. چاووش اوغلو افزود: نباید گرایشات مذهبی که مبتنی بر ظلم به دیگری است را بپذیریم و مقابله با فتنه مذهب‌گرایی و نابودی آن مسوولیت همه است. نشست سران سازمان همکاری اسلامی روزهای امروز و فردا و با شعار «وحدت و همبستگی برای عدالت و صلح» در استانبول کار خود را آغاز خواهد کرد. در نشست وزرای خارجه این سازمان که سه‌شنبه گذشته آغاز شد و دیروز هم ادامه داشت به مساله فلسطین، شرایط سوریه، یمن، لیبی، افغانستان، سومالی و نیز درگیری‌های اخیر در منطقه ناگورنو- قره‌باغ رسیدگی شد. همچنین حاضران در مرکز همایش‌های استانبول تصمیمات و اقداماتی که برای حمایت از فعالیت‌های اسلامی مشترک اتخاذ شده و نیز تقویت نقش منطقه‌ای و بین‌المللی سازمان همکاری اسلامی را بررسی کردند. قرار است در نشست سران کشورهای اسلامی بحران‌های دو کشور سوریه و یمن و نیز مساله تروریسم و تهدیدات رو به گسترش داعش برای منطقه بررسی شود. در نشست سران شماری از کشورهای اسلامی از جمله سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان حضور خواهد داشت. بن عبدالعزیز سه‌شنبه گذشته در آنکارا با رییس‌جمهور ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه ترکیه پس از پایان نشست مقدماتی وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان یادشده اظهار داشت: سازمان همکاری اسلامی با گروه تماسی ویژه اقلیم قره‌باغ که به زودی در سازمان تشکیل می‌شود از این به بعد موضع‌گیری جدی‌تری نسبت به مساله قره‌باغ اتخاذ خواهد کرد. این مقام وزارت خارجه ترکیه با اشاره به اینکه مساله فلسطین از دیگر موضوعات این نشست بود، افزود: شرکت‌کنندگان حمایت خود را از پایان اشغالگری اسراییل و تشکیل کشور فلسطین اعلام کردند. سیزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی با توجه به تحولات کنونی منطقه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در این نشست مساله فلسطین و درگیری عربی اسراییلی و نیز اسلام‌هراسی و وضعیت انسانی در کشورهای اسلامی از موضوعات اصلی خواهد بود و برنامه 10 ساله جدید سازمان برای سال‌های 2025- 2015 بررسی خواهد شد. گفتنی است، سازمان یادشده در نشست اصلی خود طرح‌ها و تصمیماتی را جهت تقویت فعالیت‌های اسلامی مشترک در دو سطح منطقه‌ای و بین‌المللی بررسی خواهد کرد و این طرح‌ها در حوزه‌های صلح و امنیت، مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی ابعاد انسانی، حقوق بشر، حمایت از توسعه، کاهش فقر، مبارزه با بیماری‌های واگیردار، حقوق زنان، جوانان، کودکان و خانواده در جهان اسلام، آموزش عالی، علوم و تکنولوژی و تبادل فرهنگی میان کشورهای عضو خواهد بود. در راس این موضوعات، مساله فلسطین است و انتظار می‌رود در این رابطه قطعنامه‌ای صادر شود مبنی بر اینکه موضوع فلسطین در اولویت فعالیت‌های سیاسی بین‌المللی کشورهای عضو قرار گیرد و از تلاش‌های بین‌المللی برای از سرگیری روند سیاسی طبق جدول زمانی تعیین شده برای پایان اشغالگری اسراییل حمایت شود. همچنین در این نشست برگزاری کنفرانس بین‌المللی صلح برای پایان اشغالگری و حمایت از گروه تماس ویژه قدس و تصویب طرح استراتژیک توسعه قدس بررسی خواهد شد. از طرفی المانیتور در گزارشی نوشت: آنکارا از طریق معاشرت همزمان با دو رقیب منطقه‌ای یعنی ایران و عربستان در حال توسعه رویکرد دوگانه خود در خاورمیانه است تا موقعیت خود در منطقه که تا به امروز مانع اجرای برنامه‌ها و بلندپروازی‌های آن شده را بهبود ببخشد. کارشناسان سیاست خارجی می‌گویند این رویکرد جدید اگر به خوبی رشد کند، این پتانسیل را دارد که ترکیه را بار دیگر به یک بازیگر منطقه‌ای بانفوذ تبدیل کند. این رویکرد جدید تا کنون امروز هم منجر به جریانی از دیدارها میان مقامات ترکیه و عربستان و ترکیه و ایران شده است. مسلما ترکیه چندان از حمایت ایران از رژیم بشار اسد در سوریه خشنود نیست و البته ایران نیز از حمایت آنکارا از گروه‌های ضداسد در سوریه ناراضی است. ضمن اینکه ترکیه از حمایت عربستان از عبدالفتاح السیسی که به دلیل مواضع مخالف با اعضای اخوان المسلمین، مورد انتقاد آنکاراست نیز ناراضی است. رجب طیب‌اردوغان، رییس‌جمهور و احمد داووداغلو، نخست‌وزیر ترکیه روابط شخصی نزدیکی با اعضای این جنبش دارند. سلمان بن عبدالعزیز السعودی، پادشاه عربستان در 11 آوریل به همراه یک تیم همراهی بزرگ به آنکارا سفر کرد و طی مذاکره دو روزه با اردوغان و داووداغلو به بحث و بررسی مسایل منطقه‌ای با تمرکز بر مساله سوریه پرداخت. این گفت‌وگوها در آستانه برگزاری اجلاس سران کشورهای اسلامی و چندی پس از سفر اردوغان به ریاض در ماه دسامبر انجام شد. دیپلمات‌ها متذکر می‌شوند که روابط میان دو کشور به‌خصوص پس از به قدرت رسیدن ملک سلمان پیشرفت داشته است. مقامات آنکارا نیز می‌گویند پس از درگذشت عبدالله، پادشاه سابق سعودی نشانه‌هایی از شکل‌گیری یک رویکرد جدید از سوی ریاض در قبال اخوان المسلمین مشاهده کرده‌اند. در پی سفر اردوغان به ریاض بود که صحبت‌ها در مورد یک اتحاد سنی میان دو کشور شدت گرفت. روابط آنکارا با ریاض باعث می‌شود عربستان در حالی با یک شریک سنی و منطقه‌ای مهم همراه شود که رقابتش با ایران به شدت افزایش‌یافته است. این مساله ازآن‌جهت برای عربستان اهمیت دارد که سعودی‌ها گمان می‌کنند در پی نزدیکی تهران به واشنگتن، غائله را در مقابل ایران باخته است. سولی اوزل، مدرس روابط بین‌الملل در دانشگاه استانبول تاکید کرد که شرایط فعلی باعث توسعه روابط ریاض با آنکارا شده است. وی در ادامه افزود: سعودی‌ها برای توازن قوا به ترکیه احتیاج دارند چراکه اعتمادی به نیات آمریکا در قبال ایران ندارند. با این‌حال اوزل تاکید می‌کند ترکیه قصد دارد این برداشت که به دنبال سیاست‌های سنی‌گرایانه است را از بین ببرد. از همین رو شکل‌گیری هرگونه اتحاد سنی علیه ایران، غیرمحتمل است. سفر دور از انتظار داووداغلو به تهران در اوایل ماه مارس و اظهارات مثبت وی درخصوص روابط دوجانبه، بیانگر تمایل ترکیه به ایجاد پل‌های رابطه با ایران بود. به عقیده اوزل، تلاش‌های همزمان برای توسعه روابط با تهران و ریاض همچنین بیانگر تلاش آنکارا برای اتخاذ یک سیاست چندجانبه‌تر در منطقه است. ایرانی که پس از توافق هسته‌ای با غرب درهای خود را به روی جهان گشوده همچنین بازار سودمندی محسوب می‌شود که ترکیه نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند. به گزارش رویداد 24، اونال چویک اوز، سفیر بازنشسته ترکیه با اشاره به اینکه گشایش درهای ایران کاتالیزور بهبود روابط با جمهوری اسلامی است درصورتی‌که روابط سیاسی دو طرف تنظیم نشده باشد، پیشرفت اندکی صورت خواهد گرفت. چویک اوز به المانیتور گفت: سیاست دوگانه آنکارا در قبال ایران و عربستان، یک پیشرفت مثبت است که می‌تواند ترکیه را به صحنه منطقه‌ای بازگرداند.