بازی با برجام
هنگامی که در 23 تیر 94 و پس از سال‌ها بحران و تحریم و بیم و امید، سرانجام ایران و 1+5 بر پایان مذاکرات هسته‌ای و به عبارت بهتر بر شکل‌گیری «برجام» مهر تایید زدند، غیر از اقلیتی، دست‌بالا 10 درصدی، بقیه ایرانی‌ها از ته‌دل و با تمام وجود خوشحال شدند و پس از مدت‌ها، نفس عمیق از ته‌دل و از سر امیدواری کشیدند، ضمن اینکه حسن روحانی هم با لبخندی به وسعت بزرگی کشور و با نگاه و کلامی از سر پیروزی و کامیابی، «برجام» را به‌عنوان تحقق یکی از مهم‌ترین وعده‌های انتخاباتی‌اش به مردم ایران اعلام کرد. در اینکه در شرایط دشوار داخلی و جهانی امروز دولت روحانی به ویژه مدیریت خوب دستگاه دیپلماسی کشور توانست بحران 10 ساله هسته‌ای ایران را تا رسیدن به «برجام» رهبری و هدایت کند، موفقیتی باارزش است تردیدی وجود ندارد اما مشکل به بالا رفتن به عبارت بهتر بالا بردن انتظارات مردم از مذاکرات هسته‌ای و به تبع آن پیامدهای برجام برمی‌گردد. از هنگامی که روحانی با عبارت معروف «چرخیدن سانتریفوژها و گردش توامان چرخ‌های اقتصاد کشور» کلید به دست وارد مبارزات انتخاباتی شد تا زمانی که مذاکرات ادامه داشت و دست آخر وقتی «برجام» به امضا رسید، شرایط داخلی به‌گونه‌ای جلو می‌رفت که انتظار مردم در راستای حل مشکلات اقتصادی هم بالا و بالاتر می‌رفت تا جایی که اکثریت آنها که از دور دستی بر آتش داشتند و از جزییات توافق به درستی آگاه نبودند از برجام انتظار معجزه داشتند؛ انتظاری که در انتخابات مجلس خبرگان و شورای اسلامی به بخشی از دلایل آرای موافق مردم به فهرست موردنظر اصلاح‌طلبان خود را نشان داد. بدون تردید «برجام» نمی‌توانست به سرعت و یکجا به تمام خواسته‌های مردم پاسخ مثبت دهد و باز بدون تردید برجام زمان می‌خواهد تا قدم به قدم در حل مشکلات اقتصادی به دولت روحانی کمک کند. با توجه به این واقعیت که جدا از تحریم و ندانم‌کاری‌های دولت‌های نهم و دهم، حل مشکلات اقتصادی کشور به یک خانه‌تکانی و تحولی اساسی، عمیق، برنامه‌دار و درازمدت نیاز دارد در غیر این صورت نتایج برآمده در برجام با این همه تلاش و حرف و حدیث و مخالفت و... فقط می‌تواند مرهمی بر زخم‌های کهنه باشد. در شرایطی که مردم غیر از اقلیتی که مخالف هستند، چشم امید به پیامدهای برجام دوخته‌اند، مخالفان با تکیه بر بعضی مشکلات در راه اجرای سریع برجام و ناهماهنگی‌ها بین مجریان اقتصادی و شبکه بانکی و بعضی کارشکنی‌هایی که در راه تحقق سریع‌تر برجام داخلی و خارجی پیش می‌آید در حال کوبیدن برجام هستند، قصد دارند با افزایش ناامیدی مردم از دستاورد و توافق هسته‌ای، انتخاب دوباره روحانی را با علامت سوال بزرگ روبه‌رو سازند. در شرایطی که موفقیت در انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی و سپس انتخابات ریاست‌جمهوری به‌عنوان دو رویداد مهم برای ادامه سیاست‌های تعامل‌ورزی دولت به حساب می‌آیند باید دید «بازی برجام» تا کجا و به سود کدام جناح ادامه خواهد یافت. اگر برجام به تعبیری فتح‌الفتوح نباشد، هیچ انگاشتن و ناچیز تلقی کردن آن هم فقط بهانه‌ای است برای مخالفت، برجام اگر تاکنون اثر اندکی در اقتصاد داشته همین که سایه تحریم‌ها را از سر کشور کوتاه کرد و امکان تعامل و گفت‌وگو با جهان را فراهم آورد، به خودی خود می‌تواند رویدادی مثبت باشد. و آخر اینکه بازی با برجام به هر دلیلی که باشد، اعتماد و امید مردم را زیر سوال می‌برد. massoudmehr@yahoo.fr
هنگامی که در 23 تیر 94 و پس از سال‌ها بحران و تحریم و بیم و امید، سرانجام ایران و 1+5 بر پایان مذاکرات هسته‌ای و به عبارت بهتر بر شکل‌گیری «برجام» مهر تایید زدند، غیر از اقلیتی، دست‌بالا 10 درصدی، بقیه ایرانی‌ها از ته‌دل و با تمام وجود خوشحال شدند و پس از مدت‌ها، نفس عمیق از ته‌دل و از سر امیدواری کشیدند، ضمن اینکه حسن روحانی هم با لبخندی به وسعت بزرگی کشور و با نگاه و کلامی از سر پیروزی و کامیابی، «برجام» را به‌عنوان تحقق یکی از مهم‌ترین وعده‌های انتخاباتی‌اش به مردم ایران اعلام کرد. در اینکه در شرایط دشوار داخلی و جهانی امروز دولت روحانی به ویژه مدیریت خوب دستگاه دیپلماسی کشور توانست بحران 10 ساله هسته‌ای ایران را تا رسیدن به «برجام» رهبری و هدایت کند، موفقیتی باارزش است تردیدی وجود ندارد اما مشکل به بالا رفتن به عبارت بهتر بالا بردن انتظارات مردم از مذاکرات هسته‌ای و به تبع آن پیامدهای برجام برمی‌گردد. از هنگامی که روحانی با عبارت معروف «چرخیدن سانتریفوژها و گردش توامان چرخ‌های اقتصاد کشور» کلید به دست وارد مبارزات انتخاباتی شد تا زمانی که مذاکرات ادامه داشت و دست آخر وقتی «برجام» به امضا رسید، شرایط داخلی به‌گونه‌ای جلو می‌رفت که انتظار مردم در راستای حل مشکلات اقتصادی هم بالا و بالاتر می‌رفت تا جایی که اکثریت آنها که از دور دستی بر آتش داشتند و از جزییات توافق به درستی آگاه نبودند از برجام انتظار معجزه داشتند؛ انتظاری که در انتخابات مجلس خبرگان و شورای اسلامی به بخشی از دلایل آرای موافق مردم به فهرست موردنظر اصلاح‌طلبان خود را نشان داد. بدون تردید «برجام» نمی‌توانست به سرعت و یکجا به تمام خواسته‌های مردم پاسخ مثبت دهد و باز بدون تردید برجام زمان می‌خواهد تا قدم به قدم در حل مشکلات اقتصادی به دولت روحانی کمک کند. با توجه به این واقعیت که جدا از تحریم و ندانم‌کاری‌های دولت‌های نهم و دهم، حل مشکلات اقتصادی کشور به یک خانه‌تکانی و تحولی اساسی، عمیق، برنامه‌دار و درازمدت نیاز دارد در غیر این صورت نتایج برآمده در برجام با این همه تلاش و حرف و حدیث و مخالفت و... فقط می‌تواند مرهمی بر زخم‌های کهنه باشد. در شرایطی که مردم غیر از اقلیتی که مخالف هستند، چشم امید به پیامدهای برجام دوخته‌اند، مخالفان با تکیه بر بعضی مشکلات در راه اجرای سریع برجام و ناهماهنگی‌ها بین مجریان اقتصادی و شبکه بانکی و بعضی کارشکنی‌هایی که در راه تحقق سریع‌تر برجام داخلی و خارجی پیش می‌آید در حال کوبیدن برجام هستند، قصد دارند با افزایش ناامیدی مردم از دستاورد و توافق هسته‌ای، انتخاب دوباره روحانی را با علامت سوال بزرگ روبه‌رو سازند. در شرایطی که موفقیت در انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی و سپس انتخابات ریاست‌جمهوری به‌عنوان دو رویداد مهم برای ادامه سیاست‌های تعامل‌ورزی دولت به حساب می‌آیند باید دید «بازی برجام» تا کجا و به سود کدام جناح ادامه خواهد یافت. اگر برجام به تعبیری فتح‌الفتوح نباشد، هیچ انگاشتن و ناچیز تلقی کردن آن هم فقط بهانه‌ای است برای مخالفت، برجام اگر تاکنون اثر اندکی در اقتصاد داشته همین که سایه تحریم‌ها را از سر کشور کوتاه کرد و امکان تعامل و گفت‌وگو با جهان را فراهم آورد، به خودی خود می‌تواند رویدادی مثبت باشد. و آخر اینکه بازی با برجام به هر دلیلی که باشد، اعتماد و امید مردم را زیر سوال می‌برد. massoudmehr@yahoo.fr