اینترنت باکیفیت ارائه بدهید؛ بقیه پیشکش!

در حالی اینترنت اشیا به عنوان وعده و دغدغه از سوی مدیران ICT کشور مطرح می‌شود که کاربران هنوز تصوری از اینترنت با کیفیت و پرسرعت بدون قطعی و اختلال‌ ندارند. وعده تاسیس پارک فناوری ICT با تمرکز بر «اینترنت اشیا» بعد دیگری از علاقه‌مندی‌های مدیران ICT کشور به فناوری‌های روز در دنیا را نشان می‌دهد؛ این نوگرایی گرچه مثبت به نظر می‌رسد اما در جایی می‌تواند شکل واقعی به خود بگیرد که وعده‌ها در ابتدایی‌ترین نیازهای این حوزه بر زمین نمانده باشد. آنچنان که معاون وزیر ارتباطات می‌گوید قرار است در پارک فناوری ICT همه زیرساخت‌های لازم برای فعالیت شرکت‌های بخش ای‌سی‌تی ایجاد شود تا فعالان این بخش بتوانند در حوزه اینترنت اشیا که آینده ای‌سی‌تی جهان است فعالیت کرده و به توسعه آن در کشور بپردازند. پیشتر این هم وزیر ارتباطات اینترنت اشیا را در فهرست مواردی یاد کرده بود که برای حرکت در مسیر اقتصاد مقاومتی در دستور کار این وزارتخانه قرار دارد. او گفته بود: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای آنکه بتوان روی مسیر اقتصاد مقاومتی حرکت کند با استفاده از پژوهشگاه ICT و فضایی، روی خدمات ابری، IOT نسل پنج تلفن‌همراه، بیگ دیتا و فناوری‌های فضایی تحقیق کرده است. شناسه یکتا برای سوژه موردنظر علاقه‌مندی وزیر ارتباطات به مفهوم اینترنت اشیا به اینجا محدود نشده و در ماه‌های گذشته در صفحه شخصی خود به توضیح درباره آن هم پرداخته بود. آنچنان که واعظی نوشته بود: مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است که در آن برای هر موجودی اعم از انسان، حیوان یا اشیا قابلیت ارسال داده از طریق شبکه ارتباطی اینترنت، فراهم می‌شود. فرآیند ارسال داده‌ها در فناوری اینترنت اشیا به این ترتیب است که به سوژه مورد نظر یک شناسه یکتا و یک پروتکل اینترنتی تعلق می‌گیرد تا داده‌های لازم را برای پایگاه داده‌ مربوطه ارسال می‌کند. داده‌هایی که توسط ابزارهای مختلف از قبیل گوشی‌های تلفن‌همراه و انواع رایانه‌ها و تبلت‌ها قابل مشاهده خواهند بود. به گزارش فارس، طبق روندی که اینترنت و ابزارهای آن در حال پیشرفت است، فراگیر شدن پدیده‌ای به نام اینترنت اشیا امری اجتناب‌ناپذیر است و به زودی کشورهای دنیا به دلیل عقب نماندن از شتاب توسعه جهانی و رفع نیازهای مرتبط با این حوزه و ایجاد زمینه‌های رفاه و آسایش به این حوزه روی می‌آورند. طراحی دستگاه‌های مختلف با امکان برقراری ارتباط بی‌سیم به منظور رهگیری و کنترل از طریق اینترنت یا حتی یک برنامه ساده مخصوص گوشی‌های هوشمند، فناوری اینترنت اشیا را ایجاد می‌کند.»تلاش برای دستیابی به فناوری‌های نوظهور دنیا که هنوز با اما و اگرهای زیادی در دنیا روبه‌رو است، در حالی اکنون به عنوان اولویت وزارت ارتباطات در دستور کار قرار گرفته که وزارت ارتباطات پیشتر مسیرهای کوتاه‌‌مدتی هم برای رشد و توسعه ترسیم کرده بود که هنوز بسیاری از آنها اجرا نشده است. تشکیل شورای راهبری طرح اینترنت اشیا! اما اکنون اینترنت اشیا با تمام اما‌واگر‌هایی که در دنیا درباره تثیبت آنها وجود دارد، از سوی مدیریت ICT کشور کاملا جدی گرفته شده و شورای راهبری طرح اینترنت اشیا هم در این وزارتخانه برای آن تشکیل شده است؛ شورایی که نخستین تصمیم آن ایجاد پارک اینترنت اشیا در طول پنج سال برای هماهنگی و اثربخشی تمامی فعالیت‌های مرتبط در کشور در این بخش بود. اما اینترنت اشیا که حالا به عنوان یک وعده بعید از سوی مدیران ICT مطرح می‌شود، در دنیا با بیم و امیدهای متفاوتی به پیش می‌رود. صاحبنظران، بزرگ‌ترین چالش اینترنت اشیا را مسایل امنیتی می‌دانند و معتقدند با افزایش تعداد ابزار و وسایل متصل به اینترنت تعداد حملات به آنها هم افزایش می‌یابد. بنابراین باید میان تامین امنیت و استفاده از ابزار و امکانات اینترنت اشیا تعادل برقرار شود. نگرانی از تنوع بیش از حد بازیگران عرصه اینترنت اشیا و همین طور ناسازگاری پروتکل‌ها و استانداردهایی که هر یک از این شرکت‌ها برای ارائه خدمات اینترنت اشیا ابداع می‌کنند، چالش دیگری است که آینده فراگیر این بعد جدید انقلاب دیجیتال را به چالش می‌کشد. اما حالا که اینترنت اشیا برای عقب نماندن از فناوری‌های نو در جهان در اولویت قرار گرفته است، بد نیست نگاهی به سایر وعده‌ها و برنامه‌های این حوزه داشت که اتفاقا با نگاه به تجربه‌های جهانی داده شد: موتور جست‌وجوی ملی، یکی از اولویت‌هایی بود که برای عقب نماندن از دنیا مطرح شد اما حالا که بیش از پنج سال از عمر کلید خوردن آن به طور رسمی در کشور ما می‌گذرد، بیش از آنکه بتواند نامی آشنا برای کاربران اینترنت بوده و سهمی از جست‌وجوی اینترنتی آنها داشته باشد، سوژه‌ای برای دادن وعده‌های مبهم و برگزاری افتتاحیه از سوی وزارت ارتباطات بوده است و تا به حال پنج بار افتتاح بی‌حاصل را در کارنامه خود ثبت کرده است. هدف اولیه این پروژه تولید محتوا و ارائه آزادانه اطلاعات تولید شده در کشور بدون سانسور و بدون گرایش مالی بنگاه‌های اقتصادی دنیا عنوان شده بود. سیستم‌عامل ملی پروژه دیگری بود که سرنوشت مشابه یا حتی بدتری نسبت به جویشگر بومی داشت و بیش از یک دهه مطرح شد و در نهایت به نقطه نامعلومی رسید. فیلترینگ هوشمند پروژه دیگری بود که وزارت ارتباطات به آن ورود پیدا کرد و البته خروجی موفقی هم برای خود به ثبت نرساند. حمایت از تولید محتوای داخلی از دیگر وعده‌هایی بود که حالا از وزارت ارتباطات مطالبه می‌شود و از همه مهم‌تر شبکه ملی اطلاعات است به عنوان مهم‌ترین اولویت و پروژه وزارت ارتباطات بعد از یک دهه هنوز درگیر‌ودار تعریف و مفهوم است و حتی بر سر وجود داشتن یا نداشتن آن بین مجریان و ناظران اختلاف نظر وجود دارد؛ پروژه‌ای ملی که البته با نگاه به تجربه‌های روز دنیا و برای ایجاد دسترسی آسان و پرسرعت برای کاربران و گسترش محتوای داخلی و تحقق دولت الکترونیک ضروری مطرح می‌شد. از سوی دیگر در حالی اینترنت اشیا دغدغه اصلی مدیران ICT است که دسترسی به اینترنت باکیفیت دغدغه اصلی کاربران اینترنت در ایران است و کاربران هنوز تصوری از اینترنت باکیفیت و پرسرعت بدون قطعی و اختلال‌های مکرر ندارند و باید سوال کرد که کدام اینترنت قرار است حالا به اشیا برسد؟