گرانی‌های ناگهانی!

گروه بازرگانی - این‌بار اولی نیست که بازار مواد غذایی با تنش مواجه می‌شود. در حالی که قیمت برنج در بازار به کیلویی 11 هزار و 500 تومان و عدس به کیلویی 13 هزار تومان رسیده است، مسوولان وزارت کشاورزی اعلام کرده‌اند هیچ کمبودی در زمینه برنج و عدس وجود ندارد. چند سال پیش بود که برنج‌های هندی آلوده به سم آرسنیک وارد کشور شد و این موضوع باعث شد مردم نسبت به این نوع برنج‌ها بی‌اعتماد شوند. همچنین به گفته بسیاری از کارشناسان برنج هندی برای سلامتی مفید نیست. از همین رو برخی مصرف‌کنندگان که برنج هندی استفاده می‌کردند به همین دلایل به برنج ایرانی تمایل پیدا کرده‌اند و حالا افزایش تقاضای این محصول سبب گرانی آن در بازار شده است. در راستای تمایل مردم به خرید برنج‌های ایرانی، برخی فروشندگان، بعضی از انواع برنج پاکستانی بی‌کیفیت را که بسیار به برنج ایرانی شباهت دارد، با برنج ایرانی مخلوط کرده و به اسم برنج ایرانی می‌فروشند. همچنین تاجران برنج پاکستان که همواره به ایران به عنوان یکی از بازارهای پررونق خود چشم دوخته‌اند، اکنون که زمزمه‌های برطرف شدن موانع بانکی و ایجاد زمینه گسترش تجارت با ایران را شنیده‌اند، بار دیگر برای داشتن سهمی کلان در بازار صادرات برنج به ایران، خیز برداشته‌اند. بی انصافی فروشندگان در رابطه با نوسان قیمت برنج در بازار، جمیل علیزاده‌شایق، دبیر انجمن برنج معتقد است: میزان قیمت این محصول در شهرها از هیچ استانداردی تبعیت نمی‌کند و به انصاف فروشندگان بستگی دارد. به اعتقاد وی، قیمت‌ها در بازار تهران با مراکز تولید همخوانی ندارد به طوری که گران‌ترین برنج در شمال کشور حدود 9 هزار تومان به فروش می‌رسد اما این موضوع در مراکز عرضه تهران به لحاظ قیمت و کیفیت تفاوت دارد. جمیل‌علیزاده شایق گفت: در واقع فروشندگان و بنکداران مقصر گرانی ناگهانی این محصول در بازار مصرف پایتخت هستند.این در حالی است که برنج عرضه شده در بازار تهران به‌طور عمده کیفیت برنج‌های مراکز تولید در شمال کشور را ندارد چراکه غالب آنها با برنج‌های نیم‌دانه یا انواع دیگر این محصول مخلوط می‌شود اما به قیمت برنج‌هایی مانند طارم هاشمی یا دم‌سیاه به فروش می‌رسد. در این میان برخی تولیدکنندگان با افزایش دست واسطه‌ها در بازار اقدام به عرضه مستقیم برنج از شمال کشور به مقصد موردنظر مشتری می‌کنند. به گفته کشاورزان در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم برنج طارم هاشمی در شمال کشور 9 هزار و 800 تومان، طارم عطری مخلوط هفت هزار تومان و طارم عطری خالص 9 هزار تومان است. هرچند باید در این موارد نیز به صحت کیفیت اشاره شده توجه کرد. در بازار عرضه تهران نیز هر کیلوگرم برنج طارم هاشمی 11 هزار تومان، فجر گرگان 9 هزار و 500 تومان، شیرودی 9 هزار تومان، دم سیاه 12 هزار تومان، دم‌سرخ 11 هزار و 500 تومان است. کاهش قیمت در فصل برداشت البته گرانی برنج ایرانی در حالی است که به گفته برنجکاران تا فصل برداشت که اواسط مردادماه است، قیمت این محصول در استان‌های گیلان و مازندران رو به کاهش می‌رود. اگرچه تاکنون علت افزایش قیمت بسیاری از کالاهای اساسی، وجود دلالان در بازار این محصولات است که برنج را با قیمت پایین از کشاورزان خریده و انبار می‌کنند تا به قیمت بالا به مصرف‌کنندگان بفروشند. کمبود برنج و عدس نداریم در بازار عدس نیز دلال‌بازی و کاهش سطح کشت تولید عدس در کشور دو عامل افزایش قیمت این حبوب هستند اما وزارت جهاد هم باید فکری به حال تولید و توزیع این‌گونه کالاها برای جلوگیری از افزایش قیمت بکند. طی یک‌سال اخیر قیمت عدس به عنوان یکی از حبوبات پرمصرف مردم مدام روند افزایشی داشته است تا جایی که قیمت عدس وارداتی (کانادایی) سال گذشته در همین موقع کیلویی 4500 تومان بود که به مرور تا هشت هزار تومان در بازار عمده‌فروشان مولوی رسید و اکنون مغازه‌داران سطح پایتخت عدس ایرانی را کیلویی 13 هزار تومان و عدس کانادایی را کیلویی 10 هزار تومان می‌فروشند. در حالی که به بهانه کمبود برنج و عدس، این محصولات با قیمت‌های بالایی به فروش می‌رسند، یک مقام مسوول در وزارت جهادکشاورزی، یکی از دلایل گرانی برنج ایرانی را افزایش تمایل مردم به مصرف این کالا عنوان کرد و گفت: هیچ کمبودی در زمینه برنج و عدس نداریم. کاوه خاکسار، مدیرکل دفتر غلات و محصولات اساسی وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه برنج در بازار به اندازه کافی وجود دارد، به مهر گفت: یکی از دلایل گرانی این کالا آن است که اخیرا مردم به مصرف برنج‌های تولید داخل علاقه بیشتری پیدا کرده‌اند ضمن اینکه قیمت این کالا باید در سیستم خرده‌فروشی کنترل شود. وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون قیمت برنج در گیلان و مازندران روند نزولی دارد، گفت: براساس گزارشاتی که به ما رسیده، قیمت برنج در استان‌های یادشده رو به کاهش است. خاکسار متوسط قیمت کشوری برنج را در مراکز خرده‌فروشی بین ۸۵۰۰ تا ۹۵۰۰ تومان اعلام و اضافه کرد: قیمت انواع برنج بسته به نوع و کیفیت آنها با هم متفاوت است.وی تصریح کرد: قیمت منطقی و واقعی برنج با احتساب سود و کرایه حمل آن در مراکز خرده‌فروشی بین هشت هزار و ۵۰۰ تا ۹ هزار تومان است. مدیرکل دفتر غلات و محصولات اساسی وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه سازمان‌های نظارتی باید بر این موضوع نظارت داشته باشند، افزود: مساله این است که برنج در انبارهای گیلان و مازندران کم نیست و دلیل گرانی این کالا را نمی‌توان کمبود آن عنوان کرد. وی با اشاره به افزایش تمایل مردم به مصرف برنج داخلی افزود: همواره قیمت ارقام پرمحصول برنج در کشور ارزان بود اما امسال قیمت این محصولات از جمله برنج شیرودی، کشوری و... هم بالا رفته است. توسعه سطح زیرکشت ارقام پرمحصول برنج این مقام مسوول با بیان اینکه به همین دلیل امسال سطح زیر کشت ارقام پرمحصول بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش داشته است، گفت: هدف‌گذاری ما این است که تا پایان برنامه ششم توسعه حدود ۴۵ درصد محصولی که کشت می‌کنیم، از ارقام پرمحصول باشد. خاکسار درباره افزایش قیمت عدس نیز اظهار داشت: متوسط قیمت کشوری هر بسته عدس دانه درشت درجه یک ایرانی به طور عمده و براساس اعلام بانک مرکزی حدود ۸۵۰۰ تومان است ضمن اینکه با توجه به میزان تولید و واردات انجام شده کمبودی در این زمینه وجود ندارد. وی با بیان اینکه ما در حال حاضر کشت عدس و نخود را در کشور داریم، گفت: طبیعی است تا زمان برداشت این محصولات قیمت آنها نیز مقداری افزایش پیدا می‌کند و با ورود محصول نو مجددا قیمت‌ها ارزان می‌شود.خاکسار با اشاره به اینکه طبیعی است هر ساله با توجه به نرخ تورم و افزایش سایر هزینه‌های تولید، قیمت محصولات کشاورزی نیز مقداری بالا برود، ادامه داد: البته گاهی قیمت‌ها در بازار به شکل کاذب افزایش می‌یابد.اوضاع بازار برنج برای مصرف‌کنندگان به گونه‌ای شده که مردم باید میان برنج‌های بی‌کیفیت خارجی و برنج ایرانی که با قیمت‌های بالا عرضه می‌شود، یکی را انتخاب کنند.