وعده بیخود نمی‌دهیم

گروه بازرگانی- بیش از 400 سال است که دو کشور ایران و ترکیه روابط خوب اقتصادی، تجاری و سیاسی دارند و ترکیه یکی از شرکای تجاری ایران به شمار می‌رود، در دوران تحریم‌ها نیز با وجود مشکلات فراوانی که وجود داشت، بیش از 200 شرکت ترک در ایران سرمایه‌گذاری کردند. حالا در شرایط پسابرجام ترکیه‌ای‌ها قصد توسعه روابط تجاری خود با ایران را دارند. در نوامبر سال گذشته یعنی حدود پنج ماه پیش ترکیه میزبان هیات تجاری ایرانی بود. از همین رو مقامات ترکیه‌ای نیز خواستار حضور یک هیات تجاری ترکیه‌ای برای گسترش روابط اقتصادی با ایران شدند. بر همین اساس اردال باحچیوان، رییس اتاق صنایع استانبول به همراه یک هیات 70 نفره ترکیه‌ای که متشکل از شرکت‌ها و صنایع مختلف بود، به تهران سفر کرد. روسای این شرکت‌ها که خدمات آنها در ترکیه ارزش افزوده بالایی دارد، به اتاق بازرگانی تهران رفتند تا فعالان اقتصادی ایرانی از موقعیت تجاری و سرمایه‌گذاری‌های مختلف آنها در ایران استفاده کنند. البته با وجود لغو بسیاری از تحریم‌ها همچنان بر سر توسعه روابط تجاری ایران با کشورهای دیگر معضلاتی وجود دارد. نقل و انتقال پول و روابط بانکی، مباحث ترانزیتی و گمرکی از جمله مشکلاتی هستند که بر سر راه تجارت ایران و ترکیه قرار گرفته که با حل آنها امکان ارتباطات اقتصادی سریع‌تر فراهم می‌شود. به دنبال افزایش روابط تجاری در همین راستا مسعود خوانساری، رییس اتاق تهران با اشاره به تجارت ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلاری بین دو کشور ایران و ترکیه، گفت: با توجه به زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری بین دو کشور، امکان افزایش روابط تجاری بیشتر وجود دارد. وی با اشاره به روابط حسنه دو کشور ایران و ترکیه گفت: حتی بعد از انقلاب اسلامی و در مقاطعی که ایران درگیر جنگ تحمیلی با عراق بود و در زمان تحریم‌های بین‌المللی ظالمانه علیه ایران، بین دو کشور روابط بسیار خوبی برقرار بوده و بسیاری از مشکلات تجاری ایران با کمک و همکاری کشور ترکیه حل و فصل می‌شد. خوانساری با بیان اینکه حل مشکلات اقتصادی ایران در این مقاطع فرصت‌های مغتنمی را به لحاظ اقتصادی برای ترکیه فراهم کرده بود، تصریح کرد: اما به هر حال این کشور یار و همراه ما در حل مشکلات طی دوران سختی بوده است. رییس اتاق تهران با بیان اینکه صنعتگران و تجار دو طرف شناخت خوبی از هم دارند، اظهار داشت: پتانسیل‌های تجاری دو کشور توسط تجار و صنعتگران به خوبی شناخته شده و این موضوع ناشی از فرهنگ، زبان و دین مشترک بین دو کشور است و همه این عوامل باعث شده تا روابط بسیار خوب اقتصادی طی زمان‌های گذشته داشته باشیم. وی با اشاره به سفر روسای اتاق‌های بازرگانی سراسر استان‌ها از پنج ماه پیش به ترکیه تصریح کرد: اتاق صنعت و بازرگانی ترکیه دارای سابقه بسیار طولانی و تجربه بسیار خوبی است و در حال حاضر و بعد از برداشته شدن تحریم‌ها یکی از کشورهایی که می‌توانیم با آن روابط اقتصادی‌مان را گسترش دهیم، کشور ترکیه است. خوانساری با اشاره به تجارت سالانه 10 تا 15 میلیارد دلاری بین دو کشور ایران و ترکیه گفت: ترکیه سومین یا چهارمین شریک تجاری ایران محسوب می‌شود. رییس اتاق تهران با اشاره به زمینه‌های مختلف مشترک برای سرمایه‌گذاری بین دو کشور افزود: پتروشیمی، پوشاک، تولید برق، انرژی و صنایع پلاستیک از جمله صنایعی هستند که کشور ترکیه موفقیت‌های خوبی در آنها به دست آورده و ایران هم می‌تواند تامین‌کننده مواد اولیه و انرژی آنها برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک باشد. وی با اشاره به مشکلات تجاری بین دو کشور افزود: نقل و انتقال پول و روابط بانکی، مباحث ترانزیتی و گمرکی از جمله مشکلاتی هستند که بر سر راه تجارت دو کشور قرار گرفته و با حل آنها امکان ارتباطات اقتصادی سریع‌تر فراهم می‌شود. خوانساری افزود: اتاق صنایع ترکیه حدود 20 هزار عضو دارد و در کنار آن اتاق بازرگانی تهران هم دارای 15 هزار عضو است که ارتباط بین این دو اتاق و شناخت بیشتر، قطعا زمینه‌ سرمایه‌گذاری را به صورت گسترده‌تری فراهم می‌کند. رسیدن به تجارت 35 میلیارد دلاری اردال باحچیوان، رییس اتاق صنایع استانبول نیز با اشاره به رفع تحریم‌ها علیه ایران تصریح کرد: بعد از مذاکرات 1+5 کشورهای زیادی برای برقراری روابط با ایران علاقه نشان داده‌اند که وعده‌های زیادی هم به ایران می‌دهند، اما نمی‌خواهیم با وعده‌های بیخود وقت شما را بگیریم‌ بلکه خواهان گسترش روابط و دستاوردها هستیم. باحچیوان با اشاره به تعرفه ترجیحی بین ایران و ترکیه اظهار داشت: ترکیه در 141 قلم کالا و ایران در 125 قلم کالا تعرفه ترجیحی دارد که قرار است 30 قلم کالا اضافه شود و قطعا این موضوع باعث گسترش روابط تجاری می‌شود. رییس اتاق صنایع استانبول با اشاره به تبادلات تجاری بین ایران و ترکیه که بیش از 9 میلیارد دلار بوده است، گفت: 5/3 میلیارد دلار آن محصولات و کالاهایی بوده که ایران به ترکیه صادر کرده و بقیه آن هم مربوط به کالاهایی بوده که ترکیه به ایران صادر کرده است. وی افزود: در نظر داریم میزان تجارت سالانه را افزایش دهیم و هدف‌گذاری ما برای سال 2020 تجارت 35 میلیارد دلاری بین دو کشور است. باحچیوان افزود: البته با گسترش روابط تجاری بین دو کشور در دو، سه سال آینده نیز به این حجم از تجارت خواهیم رسید. رییس اتاق صنایع استانبول با بیان اینکه شرایط تجاری سختی در دنیا وجود دارد، بیان داشت: ما باید تجربه تجارت بین ایران و ترکیه را به نسل‌های آینده انتقال دهیم. وی به مشکلات پیش روی بازرگانان اشاره کرد و گفت: مشکل اصلی ترکیه فرآیند گمرک در ایران است که باعث می‌شود کارها کمی به سختی انجام شود. وی افزود: در گمرک ایران بار ماشین‌ها تخلیه می‌شود و پس از بازرسی دوباره بارگیری می‌شود که این موضوع باعث خراب شدن کالای صادراتی می‌شود. رییس اتاق صنایع استانبول به یک مشکل دیگر در مورد بازرگانی بین دو کشور اشاره کرد و افزود: شبکه لجستیک بین دو کشور گران است و این موضوع هزینه صادرات را افزایش می‌دهد. وی با اشاره به سفر رییس‌جمهور کشورمان به ترکیه اظهار داشت: روحانی از سفری که به ترکیه داشته، به مشکلات لجستیک اشاره کرده و برای حل این مشکل موضوعاتی در آن جلسه بیان شده که امیدواریم هرچه زودتر اقدامات مربوطه انجام شود. باحچیوان با اشاره به اینکه در تجارت مهم‌ترین موضوع مسایل بانکی است، اظهار داشت: تا زمانی که شرایط بانکی و مسایل بانکی بین دو کشور به طور کامل به حالت عادی و نرمال برنگردد، نمی‌توان تمام برنامه‌ها را اجرا کرد. وی افزود: ایران نیمی از نیاز ترکیه را در حوزه نفت تامین می‌کند و در دوران تحریم‌ها 30 درصد این نیاز توسط ایران تامین می‌شد. رییس اتاق صنایع استانبول گفت: ایران برای ترکیه از نظر انرژی حائز اهمیت است، به طوری که سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز به ترکیه صادر می‌کند. وی گفت: تجارت گازی بین دو کشور ایران و ترکیه حائز اهمیت است‌ اما مشکلی که در اینجا وجود دارد این است که ایران گاز طبیعی را به ترکیه گران می‌فروشد و در صورتی که تجدیدنظری در قیمت‌ها شود، می‌توانیم خرید بیشتری داشته باشیم. باحچیوان تصریح کرد: ایران دومین کشور صادرکننده گاز به ترکیه است و ما از سرمایه‌گذاران پتروشیمی می‌خواهیم در این حوزه فعالیت و سرمایه‌گذاری بیشتری داشته باشند. تجارت ۲ میلیارد دلاری در ۳ ماه گفتنی است مبادلات تجاری ایران و ترکیه در سه ماهه نخست سال‌جاری میلادی با افت ۲۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شد و به 01/2 میلیارد دلار رسید. آمارهای منتشر‌شده توسط اداره آمار ترکیه نشان می‌دهد مبادلات تجاری دو کشور که در ماه‌های ژانویه تا مارس 2015 بالغ بر 8/2 میلیارد دلار گزارش شده بود در سه ماهه نخست امسال به 01/2 میلیارد دلار کاهش یافته است. افت مبادلات تجاری دو کشور در این دوره مربوط به افت واردات ترکیه از ایران بوده است. ترکیه در ماه‌های ژانویه تا مارس سال میلادی گذشته 929/1 میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده بود. این رقم با افت 41 درصدی در سه ماهه نخست امسال به 134/1 میلیارد دلار رسیده است. نفت و گاز مهم‌ترین کالاهای وارداتی ترکیه از ایران هستند و افت واردات ترکیه از ایران (به لحاظ ارزش) طی ماه‌های اخیر عمدتا به دلیل افت قیمت‌ گاز بوده است. در عین حال صادرات ترکیه به ایران در سه ماهه نخست امسال با رشد 7/0 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به 876 میلیون دلار رسیده است. ترکیه در سه ماهه نخست سال قبل 871 میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بود. صادرات ترکیه به ایران در سال 2014 با افت هفت درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شد و به 886/3 میلیارد دلار رسید. در سال 2015 نیز با وجود امضای توافق تجارت ترجیحی صادرات ترکیه به ایران با افت 4/11 درصدی مواجه شد و به 665/3 میلیارد دلار رسید. ایران دوازدهمین مقصد صادراتی ترکیه و یازدهمین تامین‌کننده کالاهای مورد نیاز این کشور در سه ماهه نخست سال‌جاری میلادی شناخته شده است.