آرامش بعد از توفان
نمایشگاه کتاب به پایان رسید و حالا نشرها باید با روزهای کم مخاطب ادبیات کنار بیایند. هرچند در چند ماه گذشته و چاپ عنوانهای جدید، وضع بازار کتاب کمی بهتر شده است. 1-غول مدفون-کازوئو ایشی گورو «غولِ مدفون» جایگاه منحصربهفردتری برای «کازوئو ایشی گورو» (1954) به ارمغان آورد. این رمان که در سالِ 2015 منتشر شد روایتی است رازآلود درباره گم شدن و گذشته. مولفههایی که همیشه در نوشتههای این نویسنده حرفِ نخست را میزنند و باعث میشوند تا او مدام به این بیندیشد که در آنسوی مه چه چیزهایی پنهان شده است… رمان در قرنِ شش میلادی بریتانیا میگذرد. فضایی پُرجادو و ناامن... زوجی در جستوجوی پسرِ گم شدهشان دل به جاده میزنند و هر چه جلوتر میروند درمییابند که چگونه در محاصره شخصیتهای عجیب قرار گرفتهاند و چهقدر زمان بر آنها سیطره دارد 2-آداب دنیا- یعقوب یادعلی «آدابِ دنیا» تجربه یک رمانِ نفسگیر است از «یعقوبِ یادعلی». نویسندهای که نامش یادآورِ برخی از بهترین داستانهای دهه گذشته ادبیات ایران است. یادعلی در این رمان در عینِ پایبندی به واقعگرایی، روحی متافیزیکی را احضار میکند که در آن چهرههای عجیبی از شخصیتهایش پنهان شدهاند؛ چهرههایی که با جلو رفتن داستان از سایه بیرون میآیند… یک پلیس خسته و توبیخشده درگیرِ ماجرای ناپدید شدن مردی میشود که پایش را به ویلایی بزرگ باز میکند؛ ویلایی که براساس نگاهی آرمانی ساخته شده و ساکنانش را گرد هم آورده است. 3- دهلیزهای رستگاری- والتر بنیامین یکی از مهمترین ویژگیهای تفکر مدرن به جنبه معرفتشناسانه آن مربوط میشود. متفکران مدرن خود را ناگزیر از آن میدیدند که پیش از توصیف و تبیین جهان بیرونی، تجربه خود از جهان را موردمطالعه قرار دهند و به این ترتیب، راههای به دست آوردن معرفت را بر خود معرفت تقدم دهند. والتر بنیامین نیز در آثار خود از اهمیت معرفتشناسی غافل نبوده است. شاهد این نکته را میتوان در «درباره برنامه فلسفه آینده» بازجست؛ در این مقاله، بنیامین به بررسی پروژه معرفتشناسانه کانت پرداخته و میکوشد تا راهی برای فراتر رفتن از تجربه کانتی پیدا کند. گذشته از این، دغدغههای معرفتشناسانه بنیامین در پس بسیاری از مطالعات ادبی او نیز به چشم میآید؛ نمونه بارز این امر در مقدمه کتاب خاستگاه تراوئراشپیل آلمانی دیده میشود، مقدمهای که «پیشدرآمد معرفتی- انتقادی» نام گرفته است. 4- جرم زمانهساز- آرش آذرپناه رمان کوتاه «جرم زمانهساز» نوشته «آرش آذرپناه» (1359) یک عاشقانه سیاسی است. این نویسنده جنوبی که سالهاست در مطبوعات جدی قلم میزند و داستان مینویسد در این رمان سراغ روزهای انقلاب فرهنگی در اوایل دهه شصت رفته است. عشقی که در آن روزهای پر از آرمان و شور در جبر اتفاقها گم میشود و ناگهان سالهای سال بعد در یک دیدار اتفاقی جان میگیرد. آذرپناه روایت خود را در بازیابی زمانی استوار میکند که گذشته، تلفشده و حالا همان آدمهای گمشده در سالهای دهه شصت آرامشده و سر درگریبان همدیگر را مییابند. در فضاهایی نامتعین. در قطار، کافه یا دانشگاه. سوال مهم در همین فرآیند شکل میگیرد و آن اینکه رفتارهای سیاسی و حزبی چقدر بر سرنوشت یک نسل تاثیر گذاشت و از آنها چه ساخت؟
نمایشگاه کتاب به پایان رسید و حالا نشرها باید با روزهای کم مخاطب ادبیات کنار بیایند. هرچند در چند ماه گذشته و چاپ عنوانهای جدید، وضع بازار کتاب کمی بهتر شده است. 1-غول مدفون-کازوئو ایشی گورو «غولِ مدفون» جایگاه منحصربهفردتری برای «کازوئو ایشی گورو» (1954) به ارمغان آورد. این رمان که در سالِ 2015 منتشر شد روایتی است رازآلود درباره گم شدن و گذشته. مولفههایی که همیشه در نوشتههای این نویسنده حرفِ نخست را میزنند و باعث میشوند تا او مدام به این بیندیشد که در آنسوی مه چه چیزهایی پنهان شده است… رمان در قرنِ شش میلادی بریتانیا میگذرد. فضایی پُرجادو و ناامن... زوجی در جستوجوی پسرِ گم شدهشان دل به جاده میزنند و هر چه جلوتر میروند درمییابند که چگونه در محاصره شخصیتهای عجیب قرار گرفتهاند و چهقدر زمان بر آنها سیطره دارد 2-آداب دنیا- یعقوب یادعلی «آدابِ دنیا» تجربه یک رمانِ نفسگیر است از «یعقوبِ یادعلی». نویسندهای که نامش یادآورِ برخی از بهترین داستانهای دهه گذشته ادبیات ایران است. یادعلی در این رمان در عینِ پایبندی به واقعگرایی، روحی متافیزیکی را احضار میکند که در آن چهرههای عجیبی از شخصیتهایش پنهان شدهاند؛ چهرههایی که با جلو رفتن داستان از سایه بیرون میآیند… یک پلیس خسته و توبیخشده درگیرِ ماجرای ناپدید شدن مردی میشود که پایش را به ویلایی بزرگ باز میکند؛ ویلایی که براساس نگاهی آرمانی ساخته شده و ساکنانش را گرد هم آورده است. 3- دهلیزهای رستگاری- والتر بنیامین یکی از مهمترین ویژگیهای تفکر مدرن به جنبه معرفتشناسانه آن مربوط میشود. متفکران مدرن خود را ناگزیر از آن میدیدند که پیش از توصیف و تبیین جهان بیرونی، تجربه خود از جهان را موردمطالعه قرار دهند و به این ترتیب، راههای به دست آوردن معرفت را بر خود معرفت تقدم دهند. والتر بنیامین نیز در آثار خود از اهمیت معرفتشناسی غافل نبوده است. شاهد این نکته را میتوان در «درباره برنامه فلسفه آینده» بازجست؛ در این مقاله، بنیامین به بررسی پروژه معرفتشناسانه کانت پرداخته و میکوشد تا راهی برای فراتر رفتن از تجربه کانتی پیدا کند. گذشته از این، دغدغههای معرفتشناسانه بنیامین در پس بسیاری از مطالعات ادبی او نیز به چشم میآید؛ نمونه بارز این امر در مقدمه کتاب خاستگاه تراوئراشپیل آلمانی دیده میشود، مقدمهای که «پیشدرآمد معرفتی- انتقادی» نام گرفته است. 4- جرم زمانهساز- آرش آذرپناه رمان کوتاه «جرم زمانهساز» نوشته «آرش آذرپناه» (1359) یک عاشقانه سیاسی است. این نویسنده جنوبی که سالهاست در مطبوعات جدی قلم میزند و داستان مینویسد در این رمان سراغ روزهای انقلاب فرهنگی در اوایل دهه شصت رفته است. عشقی که در آن روزهای پر از آرمان و شور در جبر اتفاقها گم میشود و ناگهان سالهای سال بعد در یک دیدار اتفاقی جان میگیرد. آذرپناه روایت خود را در بازیابی زمانی استوار میکند که گذشته، تلفشده و حالا همان آدمهای گمشده در سالهای دهه شصت آرامشده و سر درگریبان همدیگر را مییابند. در فضاهایی نامتعین. در قطار، کافه یا دانشگاه. سوال مهم در همین فرآیند شکل میگیرد و آن اینکه رفتارهای سیاسی و حزبی چقدر بر سرنوشت یک نسل تاثیر گذاشت و از آنها چه ساخت؟