واگذاری بازار آب به بخش خصوصی

گروه بازرگانی- پرداخت نشدن مطالبات بخش‌خصوصی از سوی وزارت نیرو موجب شده که حجمی از اعتراض‌ها در میان بخش‌خصوصی صنعت آب و برق وجود داشته باشد. مشکلات بخش‌خصوصی مدت‌هاست که دامنگیر وزارت نیرو شده و این در حالی است که وزیر نیرو که روز گذشته مهمان فعالان اقتصادی در اتاق بازرگانی بود در مورد این موضوع معتقد است که دغدغه وزارت نیرو پرداخت مطالبات بخش‌خصوصی است. پیشنهاد فعالان اقتصادی محسن جلال‌پور، رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در مراسم صبحانه کاری وزیر نیرو با فعالان اقتصادی گفت که هم‌اکنون ظرفیت تولید برق کشور ۷۴ هزار مگاوات است که در حال حاضر، ۳۳ میلیون مشترک در کشور از برق استفاده می‌کنند. وی افزود: در این راستا ضرورت دارد که جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت آب و برق با جدیت بیشتری صورت گیرد البته باید به این نکته نیز توجه داشت که حدود دو هزار واحد اقتصادی در این بخش وجود دارند که ۱۵۰ هزار شغل ایجاد کرده‌اند و 10 میلیارد کیلووات ساعت صادرات سالانه برق کشور است. وی تصریح کرد: قیمت برق باید واقعی و رقابتی باشد تا بتوان سرمایه‌گذاری قابل تداومی را در این حوزه شاهد بود ضمن اینکه استفاده از فناوری‌های جدید و از رده خارج کردن نیروگاه‌های با راندمان پایین باید در دستور کار قرار گیرد چراکه هم اکنون حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد معادل ۱۰ تا ۱۵ هزار مگاوات اتلاف داریم. جلال‌پور خواستار تضمین فاینانس پروژه‌های بخش خصوصی از سوی دولت شد و خاطرنشان کرد: تضمین فاینانس‌ها باید از سوی بانک مرکزی صورت گیرد تا بخش خصوصی بتواند از ظرفیت فاینانس بین‌المللی استفاده کند. در عین حال، مساله آب و منابع زیرمینی نیز باید مورد توجه قرار گیرد چراکه هم‌اکنون منابع آب زیر زمینی در شرایط بحرانی قرار دارد. وی اظهار داشت: بازار آب باید تشکیل شود و خرید و فروش آب در آن سازماندهی شود، این در حالی است که اکنون خرید آب و فروش آن در زمین‌هایی است که کارایی لازم را ندارند و آب بیشتر در زمین‌هایی استفاده می‌شود که کمترین کارایی را دارند در حالی که باید آب را به زمین‌های با کارایی بالا تخصیص داد. جلال‌پور معتقد است که در تعیین قیمت واقعی آب باید مثل گذشته با مشارکت بخش‌خصوصی صورت گیرد چراکه هم اکنون یکی از نگرانی‌ها این است که با توجه به وجود تشکل‌های بخش خصوصی، قیمت بدون لحاظ کردن مسایل این بخش در نظر گرفته می‌شود همچنین باید مطالبات بخش‌خصوصی را تعیین‌تکلیف کرد. در این زمینه رییس کمیسیون انرژی اتاق بازگانی ایران اظهار کرد: نباید برق و آب به صورت مجانی در اختیار مردم قرار گیرد و باید عدالت در این زمینه به‌طور کامل اجرایی شود. شمس اردکانی با بیان اینکه باید اقدامات مفیدی برای جذب سرمایه در وزارت نیرو صورت گیرد، گفت: باید کاری صورت گیرد که در ایران ارزیابی ریسک سرمایه‌گذاری کاهش یابد چراکه در حال حاضر برخی دخالت‌های دولتی موجب شده که ریسک سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کند. رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه در وزارت نیرو بهبود کسب‌وکار صورت نمی‌گیرد، اظهار کرد: وزیر نیرو بدون مشورت با اتاق ایران قیمت انرژی‌های نو را بدون رایزنی کاهش دادکه این مساله به معنای فرار سرمایه‌گذار است. اردکانی تصریح کرد: باید برای حل این مساله قیمت برق و آب ساماندهی شود و تنها در این صورت است که می‌توانیم بسیاری از مشکلات صنعت آب و برق را برطرف کنیم. واکنش وزیر همچنین وزیر نیرو در پاسخ به صحبت‌های مطرح شده، گفت: در حال حاضر متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی در اتحادیه اروپا 8/37 درصد و متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی در ایران 5/37 درصد است بنابراین این اطمینان را می‌دهم که ایران از نظر راندمان نیروگاهی شرایط خوبی دارد. حمید چیت‌چیان با بیان اینکه در نیروگاه‌های حرارتی ایران انتشار آلاینده بسیار کمتر از اروپاست، اظهار کرد: با توجه به اینکه در نیروگاه‌های اروپایی از زغال‌سنگ استفاده می‌شود انتشار آلاینده در آنها بسیار زیاد است اما در ایران با توجه به اینکه بیش از 80 درصد از نیروگاه‌ها از گاز طبیعی استفاده می‌کنند بنابراین انتشار آلاینده بسیار پایین است. وی با اشاره به برنامه‌های وزارت نیرو برای ارتقای راندمان افزود: نصب 7500مگاوات بخش بخار نیروگاه‌های گازی موجب ارتقای 5/1 درصدی راندمان و ظرفیت نیروگاه‌ها می‌شود. وزیر نیرو تصریح کرد: مجوزهای لازم برای انجام این کار گرفته شده و تنها مشکل این است که بخش‌خصوصی اقدامات لازم را انجام نمی‌دهد که دلیل این مساله نیز نبود منابع مالی است. چیت‌چیان یکی‌دیگر از راه‌های ارتقای راندمان نیروگاه‌ها را استفاده از نیروگاه‌های کلاس F دانست و ادامه داد: با سازنده‌های متعددی برای انتقال تکنولوژی کلاس F صحبت شده که این مساله نیز می‌تواند میزان راندمان را به 47 درصد برساند. وی با بیان اینکه به زودی این تکنولوژی وارد ایران می‌شود، اظهار کرد: برای ورود تکنولوژی کلاس H محدودیت‌های زیادی وجود دارد اما در جاهایی که فشار گاز اجازه دهد از کلاس H نیز استفاده خواهیم کرد اما فعلا برای انتقال تکنولوژی کلاس F مذاکرات صورت گرفته است. وزیر نیرو درخصوص نگرانی شرکت‌های داخلی برای ورود شرکت‌های خارجی گفت: هدف اول ما رشد ظرفیت‌های داخلی است و فاینانسی که اخذ می‌کنیم در همین راستا تعریف شده است. چیت‌چیان با بیان اینکه از اعضای فدراسیون آب در اتاق فکر حضور دارند، اظهار کرد: سعی می‌کنیم در آینده تعداد بیشتری از اعضای بیشتری در جلسات اتاق فکر استفاده کنیم. وی با بیان اینکه بیش از 40 درصد از وقت مدیران وزارت نیرو صرف حل مساله مطالبات بخش‌خصوصی می‌شود، ادامه داد: واقعیت این است که وزارت نیرو در این زمینه به تنهایی تصمیم‌گیرنده نیست و سال گذشته بیشترین استفاده از خزانه اسناد اسلامی و انتشار اوراق مشارکت توسط وزارت نیرو صورت گرفت. وزیر نیرو درخصوص وضعیت کیفیت برق ایران گفت: کیفیت برق کشور در رده بالایی در منطقه قرار دارد اما با استاندارد اروپا فاصله داریم که برنامه‌هایی را برای رفع این فاصله نیز در نظر گرفته‌ایم. چیت‌چیان درخصوص تشکیل سه کارگروه برای مشکلات آبی بیان کرد: حداکثر تا پایان هفته آینده تصمیم‌گیری می‌شود و اعضای این کارگروه مشخص خواهد شد. ارتقادهنده راندمان نیروگاه‌ها در ادامه نجفی، رییس انجمن بهینه‌سازی انرژی اتاق ایران ضمن انتقاد از راندمان پایین نیروگاه‌های کشور گفت: با توجه به اینکه بخش‌خصوصی می‌تواند شش درصد راندمان نیروگاه‌ها را ارتقا دهد بنابراین انتظار می‌رود از بخش‌خصوصی در این زمینه استفاده شود. همچنین کلاهی، رییس سندیکای صنعت برق با اشاره به موفقیت صنعت برق در سال‌های اخیر اظهار کرد: با توجه به اینکه در پایان دهه 60 و 70 انتقال تکنولوژی صورت گرفت، شرکت‌های داخلی توانستند ارتقای خوبی پیدا کنند به‌طوری که در حال حاضر بخش عمده‌ای از تجهیزات برقی در داخل کشور تولید می‌شوند. وی با بیان اینکه بخش‌خصوصی هیچ مخالفتی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی در صنعت برق ندارد، ادامه داد: خواست ما این است که در دعوت از بخش‌خصوصی خارجی نظر بخش داخلی نیز لحاظ شود. رییس سندیکای صنعت برق در خصوص فاینانس نیز گفت: خواست ما این است که نظر بخش‌خصوصی در این مورد لحاظ و بیشتر از سرمایه‌گذاری‌ مستقیم به جای فاینانس استفاده شود. همچنین مسگر‌پور، رییس فدراسیون آب اتاق بازرگانی ایران ضمن گلایه از عدم حضور افراد فدراسیون در اتاق فکر آب بیان کرد: انتظار ما این است که در اتاق فکر وزارت نیرو علاوه بر افراد باسابقه دولتی پنج نفر از افراد فدراسیون نیز حضور داشته باشند. وی پیشنهاد کرد که سه کارگروه قیمت تمام شده آب و تعرفه‌ها، کارگروه طرح‌های نیمه‌تمام و کارگروه جذب سرمایه‌گذار ایجاد شود و به عقیده من این امر می‌تواند تعداد زیادی از پروژه‌های معوق را ساماندهی کند.