گروه اقتصادی- وضعیت اقتصادی کشور به گونه‌ای است که از یک سو، نظام اقتصاد به بانک‌ها وابسته است و از سوی دیگر خود بانک‌ها در تنگنای مالی قرار دارند. کما اینکه به گفته رییس کل بانک مرکزی نزدیک به نیمی از منابع بانک‌ها در زمره دارایی‌های منجمد قرار دارند. با این تفاسیر در حالی که خود بانک‌ها با مشکلات بسیاری دسته و پنجه نرم می‌کنند، دولت نیز همواره با دخالت در کار بانک‌ها باعث می‌شود تغییراتی در اقتصاد و جامعه به وجود بیاید. تغییراتی مانند نشست‌های بسیار درباره کاهش دادن نرخ سود بانکی. در این میان اگرچه همراه با کاهش تورم نرخ سود بانکی کاهش پیدا نکرد و به اصطلاح دچار چسبندگی شد اما اگر بخواهیم سایر مشکلاتی که بانک‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند را نیز حساب کنیم، می‌توان گفت در حال حاضر نگه داشتن مشتری برای بانک‌ها در درجه اول اولویت قرار دارد و چنانچه نرخ سود کاهش پیدا کند خطر سرریز شدن مشتری و در نتیجه سرمایه به سمت بازار‌های موازی وجود دارد. این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی شاید بزرگ‌ترین عامل به وجود آمدن این مشکلات عدم استقلال بانک مرکزی و دخالت‌های بی‌شمار دولت در کار آن است. در این شرایط به گفته رییس کل بانک مرکزی، بانک‌ها برای جذب سرمایه عطش دارند و همین مساله مانعی است برای آنکه با کاهش نرخ سود بانکی مخالفت کنند. اگرچه در عطش بانک‌ها برای جذب سرمایه شکی نیست اما در شرایطی که به گفته خود مسوولان نظام بانکی در تنگنای سختی قرار دارد، جذب سپرده را می‌توان به مثابه آخرین ریسمانی دانست که بانک‌ها با چنگ زدن به آن سقوط خود را به تعویق انداخته‌اند. بر این اساس، به گزارش جهان‌صنعت به نقل از بانک مرکزی، ولی‌الله سیف در دیدار با رییس و اعضای کمیسیون‌های اقتصادی، برنامه و بودجه و محاسبات مجلس نهم افزود: نظام بانکی ما شرایط ویژه‌ای را پشت سر می‌گذارد و انباشتی از مشکلات دهه‌های گذشته در نظام بانکی کشور وجود دارد. وی با بیان اینکه بهره‌وری نظام بانکی به دلایل مختلفی کاهش یافته است، اظهار داشت: مطالبات غیرجاری در شبکه بانکی یکی از این مشکلات است که خوشبختانه از 15 درصد کل تسهیلات نظام بانکی به 5/12 درصد کاهش یافته است. سیف ادامه داد: همچنین 18 درصد از منابع بانکی نیز مطالبات از دولت است و 15 درصد نیز به دارایی‌های غیرعملیاتی برمی‌گردد؛ مجموع آن حدود 45 تا 50 درصد کل تسهیلات بانکی است که دارایی منجمد و غیرقابل استفاده است. دلایل رقابت مخرب بانک‌ها برای جذب سپرده رییس کل بانک مرکزی درباره رقابت مخرب بین بانک‌ها برای جذب سپرده و افزایش نرخ سود بانکی نیز گفت: بانک‌ها به دلیل عطش زیاد به نقدینگی و پاسخگویی به سپرده‌گذاران خود، با هم رقابت می‌کنند تا نرخ‌های سود را افزایش دهند و از این طریق سپرده جذب کنند. به گفته وی، در همین فضا موسسه‌های غیرمجاز نیز به فعالیت خود ادامه می‌دادند که پس از تلاش‌های بانک مرکزی این فشار تاحدودی فروکش کرده است. کاهش نرخ سود بانکی متناسب با نرخ تورم وی با اشاره به حضور بانک مرکزی در بازار بین بانکی با ارائه منابع محدود که توانست نرخ سود بین بانکی را از 29 به 17 درصد کاهش دهد، افزود: نرخ تورم درحال حاضر 2/11 درصد است و برنامه بانک مرکزی کاهش مستمر آن تا رسیدن به تورم تک رقمی است. وی اضافه کرد: بانک مرکزی درصدد است نرخ سود بانکی را متناسب با نرخ تورم کاهش دهد. رییس شورای پول و اعتبار با تاکید بر ضرورت تحرک در تولید و رشد اقتصادی با توجه نامگذاری سال‌جاری به عنوان «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل»، گفت: فرمایشات رهبر معظم انقلاب تکلیف ویژه‌ای را برای نظام بانکی در سال‌جاری ایجاد کرده است بنابراین اقدامات جدی را در ماه‌های گذشته انجام دادیم و نشست‌های مشترکی با وزارت صنعت، معدن و تجارت در این خصوص داشته ایم. سیف، جهت‌گیری سال‌جاری را علاوه بر تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، تمرکز ویژه به بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط عنوان کرد و گفت: بانک مرکزی همه تلاش خود را برای تخصیص بهینه منابع محدود انجام می‌دهد بنابراین بنگاه‌های کوچک و متوسط در اولویت امسال است. به گفته وی، هرچند سهم این واحدها در اقتصاد کم است اما نقش مهمی در اشتغال جوانان ایفا می‌کنند. نرخ ارز متناسب با واقعیت اقتصاد پیوسته باید تعدیل شود وی افزود: برای ساماندهی بازار نرخ ارز واحد نیازمند ارتباطات بین‌المللی بانکی کافی هستیم تا سرعت عمل لازم در جابه‌جایی و استفاده از منابع ارزی داشته باشیم. رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به دستاوردهای بانک مرکزی درباره نرخ ارز در طول دو سال گذشته اظهار داشت: در طول دولت یازدهم نرخ ارز روند مطلوبی داشت و از نوسانات شدید دور بود در واقع بانک مرکزی نمی‌خواهد نرخ ارز را ثابت نگه دارد بلکه آرامش در اقتصاد و استمرار ثبات نیازمند این است که نرخ ارز با واقعیت‌های اقتصاد به‌طور پیوسته تعدیل شود. وی ادامه داد: به همین منظور ما از تجربه‌های گذشته استفاده کردیم تا روشی انتخاب کنیم کمترین هزینه و بیشترین اثربخشی را داشته باشیم به‌طوری که در سال اول دولت یازدهم، ما تنها سه درصد افزایش قیمت ارز داشتیم و در سال دوم نیز این عدد، 2/5 درصد بود که حتی کمتر از تورم است. رییس کل بانک مرکزی افزود: در طول سال گذشته باوجود کاهش شدید قیمت نفت و چندبرابر شدن نرخ ارز در برخی کشورهای نفتی و کاهش ارزش پول ملی آنها، کشور ایران از این شرایط دور ماند و شوک ارزی نداشتیم. پیشگام بودن بانک‌های ایتالیایی در روابط بانکی با ایران وی به دستاوردهای برجام و آثار مثبت آن اشاره کرد و گفت: شرایط پس از برجام با شرایط قبل قابل مقایسه نیست و گشایش‌های فراوانی صورت گرفته است. به گفته وی، اکنون بانک مرکزی امکان مانور و اشراف بر همه منابع خود را پیدا کرده و حساب‌های جدید با بانک‌های مختلف در کشورهای مختلف ایجاد شده است. وی اضافه کرد: برخی از کشورهای اروپایی مانند ایتالیا نسبت به دیگران جلوتر حرکت کردند بانک مرکزی ایتالیا و یونی کریدیت، روابط بانکی مطلوبی با ما دارند و ارائه خدمات امکان‌پذیر شده است البته هنوز تا تحقق همه تعهدات طرف‌های غربی فاصله داریم و باید آنها نسبت به انجام تعهداتشان به صورت کامل تسریع کنند. این مقام مسوول بانک مرکزی افزود: پس از برجام، سریع‌ترین عکس‌العمل را سوییفت (ارتباط بانکی بین‌المللی) داشت به‌طوری که این شبکه، فرآیند سه‌ماهه اتصال مجدد را در دو هفته برای بانک‌های ما فراهم کرد اما موضوع این بود که برخی بانک‌ها مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در درون خود داشتند و به همین دلیل اتصال مجدد آنها به شبکه سوییفت زمان بر شد. وی گفت: بنابراین پس از حدود یک ماه، همه بانک‌های ما که پیش از این به دلیل تحریم، سوییفت آنها قطع شده بود دوباره به این شبکه متصل شدند. بانک مرکزی با متخلفان نظام بانکی جدی برخورد کند رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نهم نیز در این دیدار اقدامات بانک مرکزی در طول سال‌های گذشته را قابل تقدیر دانست و گفت: بانک مرکزی در طول سال‌های گذشته به علت تحریم‌های تحمیل شده به ایران در سخت‌ترین و حساس‌ترین شرایط به‌سر می‌برد که با حضور سیف و همکارانشان در راس نظام پولی و بانکی کشور، ثباتی که امروز شاهد آن هستیم، حاصل شده است. ارسلان فتحی‌پور افزود: کنترل و مهار تورم، جلوگیری از بدهکاری دولت و شرکت‌های دولتی، اصلاح رابطه مالی بانک مرکزی و دولت، بازگرداندن آرامش به بازار ارز و جلوگیری از دخالت در این بازار و برقراری انضباط در بازار پول از جمله موفقیت‌هایی هستند که بانک مرکزی توانسته در زمانی اندک با تفکر علمی، رفتار عقلایی و برنامه‌ریزی عملیاتی به انجام رساند. نماینده شهرستان کلیبر، خدآفرین و بخش هوراند استان آذربایجان شرقی با اشاره به مصوبه مجلس درخصوص ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی اظهار داشت: این مصوبه با ابلاغ مجلس در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته و بانک مرکزی نیز باید با نهایت جدیت با متخلفان نظام بانکی برخورد کند. فتحی‌پور، کاهش نرخ سود را از اهم اقدامات بانک مرکزی در سال‌های اخیر دانست و تصریح کرد: نرخ سود نباید بیشتر از نرخ تورم باشد تا انگیزه کار و سرمایه‌گذاری از مردم گرفته نشود همچنین نباید خیلی پایین باشد تا میل به پس‌انداز در مردم از بین برود. به گفته وی، بانک مرکزی توانسته است با تعیین نرخ سود بانکی هدفمند و بهینه، نظام بانکی را در مسیر درست هدایت کند. وی به مصوبه کنونی مجلس در خصوص استفاده از پیمان‌های پولی چندجانبه توسط بانک مرکزی اشاره و ابراز امیدواری کرد بانک مرکزی بتواند اقدامات لازم را در این بخش که از راهکار‌های مقاوم‌سازی اقتصاد است، انجام دهد. مواضع دولت و بانک مرکزی مورد تایید مجلس است همچنین عثمان احمدی، نماینده مردم مهاباد در مجلس در این دیدار به تصویب نشدن طرح جدید بانکداری بدون ربا در مجلس نهم اشاره و تصریح کرد: منطقی نیست بخواهیم 205 بند از قانون را که نیاز به ماه‌ها بررسی دارد، در مدت سه جلسه تجزیه و تحلیل کنیم؛ در نتیجه مواضع دولت و بانک مرکزی به‌طور کامل مورد تایید است.
گروه اقتصادی- وضعیت اقتصادی کشور به گونه‌ای است که از یک سو، نظام اقتصاد به بانک‌ها وابسته است و از سوی دیگر خود بانک‌ها در تنگنای مالی قرار دارند. کما اینکه به گفته رییس کل بانک مرکزی نزدیک به نیمی از منابع بانک‌ها در زمره دارایی‌های منجمد قرار دارند. با این تفاسیر در حالی که خود بانک‌ها با مشکلات بسیاری دسته و پنجه نرم می‌کنند، دولت نیز همواره با دخالت در کار بانک‌ها باعث می‌شود تغییراتی در اقتصاد و جامعه به وجود بیاید. تغییراتی مانند نشست‌های بسیار درباره کاهش دادن نرخ سود بانکی. در این میان اگرچه همراه با کاهش تورم نرخ سود بانکی کاهش پیدا نکرد و به اصطلاح دچار چسبندگی شد اما اگر بخواهیم سایر مشکلاتی که بانک‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند را نیز حساب کنیم، می‌توان گفت در حال حاضر نگه داشتن مشتری برای بانک‌ها در درجه اول اولویت قرار دارد و چنانچه نرخ سود کاهش پیدا کند خطر سرریز شدن مشتری و در نتیجه سرمایه به سمت بازار‌های موازی وجود دارد. این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی شاید بزرگ‌ترین عامل به وجود آمدن این مشکلات عدم استقلال بانک مرکزی و دخالت‌های بی‌شمار دولت در کار آن است. در این شرایط به گفته رییس کل بانک مرکزی، بانک‌ها برای جذب سرمایه عطش دارند و همین مساله مانعی است برای آنکه با کاهش نرخ سود بانکی مخالفت کنند. اگرچه در عطش بانک‌ها برای جذب سرمایه شکی نیست اما در شرایطی که به گفته خود مسوولان نظام بانکی در تنگنای سختی قرار دارد، جذب سپرده را می‌توان به مثابه آخرین ریسمانی دانست که بانک‌ها با چنگ زدن به آن سقوط خود را به تعویق انداخته‌اند. بر این اساس، به گزارش جهان‌صنعت به نقل از بانک مرکزی، ولی‌الله سیف در دیدار با رییس و اعضای کمیسیون‌های اقتصادی، برنامه و بودجه و محاسبات مجلس نهم افزود: نظام بانکی ما شرایط ویژه‌ای را پشت سر می‌گذارد و انباشتی از مشکلات دهه‌های گذشته در نظام بانکی کشور وجود دارد. وی با بیان اینکه بهره‌وری نظام بانکی به دلایل مختلفی کاهش یافته است، اظهار داشت: مطالبات غیرجاری در شبکه بانکی یکی از این مشکلات است که خوشبختانه از 15 درصد کل تسهیلات نظام بانکی به 5/12 درصد کاهش یافته است. سیف ادامه داد: همچنین 18 درصد از منابع بانکی نیز مطالبات از دولت است و 15 درصد نیز به دارایی‌های غیرعملیاتی برمی‌گردد؛ مجموع آن حدود 45 تا 50 درصد کل تسهیلات بانکی است که دارایی منجمد و غیرقابل استفاده است. دلایل رقابت مخرب بانک‌ها برای جذب سپرده رییس کل بانک مرکزی درباره رقابت مخرب بین بانک‌ها برای جذب سپرده و افزایش نرخ سود بانکی نیز گفت: بانک‌ها به دلیل عطش زیاد به نقدینگی و پاسخگویی به سپرده‌گذاران خود، با هم رقابت می‌کنند تا نرخ‌های سود را افزایش دهند و از این طریق سپرده جذب کنند. به گفته وی، در همین فضا موسسه‌های غیرمجاز نیز به فعالیت خود ادامه می‌دادند که پس از تلاش‌های بانک مرکزی این فشار تاحدودی فروکش کرده است. کاهش نرخ سود بانکی متناسب با نرخ تورم وی با اشاره به حضور بانک مرکزی در بازار بین بانکی با ارائه منابع محدود که توانست نرخ سود بین بانکی را از 29 به 17 درصد کاهش دهد، افزود: نرخ تورم درحال حاضر 2/11 درصد است و برنامه بانک مرکزی کاهش مستمر آن تا رسیدن به تورم تک رقمی است. وی اضافه کرد: بانک مرکزی درصدد است نرخ سود بانکی را متناسب با نرخ تورم کاهش دهد. رییس شورای پول و اعتبار با تاکید بر ضرورت تحرک در تولید و رشد اقتصادی با توجه نامگذاری سال‌جاری به عنوان «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل»، گفت: فرمایشات رهبر معظم انقلاب تکلیف ویژه‌ای را برای نظام بانکی در سال‌جاری ایجاد کرده است بنابراین اقدامات جدی را در ماه‌های گذشته انجام دادیم و نشست‌های مشترکی با وزارت صنعت، معدن و تجارت در این خصوص داشته ایم. سیف، جهت‌گیری سال‌جاری را علاوه بر تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، تمرکز ویژه به بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط عنوان کرد و گفت: بانک مرکزی همه تلاش خود را برای تخصیص بهینه منابع محدود انجام می‌دهد بنابراین بنگاه‌های کوچک و متوسط در اولویت امسال است. به گفته وی، هرچند سهم این واحدها در اقتصاد کم است اما نقش مهمی در اشتغال جوانان ایفا می‌کنند. نرخ ارز متناسب با واقعیت اقتصاد پیوسته باید تعدیل شود وی افزود: برای ساماندهی بازار نرخ ارز واحد نیازمند ارتباطات بین‌المللی بانکی کافی هستیم تا سرعت عمل لازم در جابه‌جایی و استفاده از منابع ارزی داشته باشیم. رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به دستاوردهای بانک مرکزی درباره نرخ ارز در طول دو سال گذشته اظهار داشت: در طول دولت یازدهم نرخ ارز روند مطلوبی داشت و از نوسانات شدید دور بود در واقع بانک مرکزی نمی‌خواهد نرخ ارز را ثابت نگه دارد بلکه آرامش در اقتصاد و استمرار ثبات نیازمند این است که نرخ ارز با واقعیت‌های اقتصاد به‌طور پیوسته تعدیل شود. وی ادامه داد: به همین منظور ما از تجربه‌های گذشته استفاده کردیم تا روشی انتخاب کنیم کمترین هزینه و بیشترین اثربخشی را داشته باشیم به‌طوری که در سال اول دولت یازدهم، ما تنها سه درصد افزایش قیمت ارز داشتیم و در سال دوم نیز این عدد، 2/5 درصد بود که حتی کمتر از تورم است. رییس کل بانک مرکزی افزود: در طول سال گذشته باوجود کاهش شدید قیمت نفت و چندبرابر شدن نرخ ارز در برخی کشورهای نفتی و کاهش ارزش پول ملی آنها، کشور ایران از این شرایط دور ماند و شوک ارزی نداشتیم. پیشگام بودن بانک‌های ایتالیایی در روابط بانکی با ایران وی به دستاوردهای برجام و آثار مثبت آن اشاره کرد و گفت: شرایط پس از برجام با شرایط قبل قابل مقایسه نیست و گشایش‌های فراوانی صورت گرفته است. به گفته وی، اکنون بانک مرکزی امکان مانور و اشراف بر همه منابع خود را پیدا کرده و حساب‌های جدید با بانک‌های مختلف در کشورهای مختلف ایجاد شده است. وی اضافه کرد: برخی از کشورهای اروپایی مانند ایتالیا نسبت به دیگران جلوتر حرکت کردند بانک مرکزی ایتالیا و یونی کریدیت، روابط بانکی مطلوبی با ما دارند و ارائه خدمات امکان‌پذیر شده است البته هنوز تا تحقق همه تعهدات طرف‌های غربی فاصله داریم و باید آنها نسبت به انجام تعهداتشان به صورت کامل تسریع کنند. این مقام مسوول بانک مرکزی افزود: پس از برجام، سریع‌ترین عکس‌العمل را سوییفت (ارتباط بانکی بین‌المللی) داشت به‌طوری که این شبکه، فرآیند سه‌ماهه اتصال مجدد را در دو هفته برای بانک‌های ما فراهم کرد اما موضوع این بود که برخی بانک‌ها مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در درون خود داشتند و به همین دلیل اتصال مجدد آنها به شبکه سوییفت زمان بر شد. وی گفت: بنابراین پس از حدود یک ماه، همه بانک‌های ما که پیش از این به دلیل تحریم، سوییفت آنها قطع شده بود دوباره به این شبکه متصل شدند. بانک مرکزی با متخلفان نظام بانکی جدی برخورد کند رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نهم نیز در این دیدار اقدامات بانک مرکزی در طول سال‌های گذشته را قابل تقدیر دانست و گفت: بانک مرکزی در طول سال‌های گذشته به علت تحریم‌های تحمیل شده به ایران در سخت‌ترین و حساس‌ترین شرایط به‌سر می‌برد که با حضور سیف و همکارانشان در راس نظام پولی و بانکی کشور، ثباتی که امروز شاهد آن هستیم، حاصل شده است. ارسلان فتحی‌پور افزود: کنترل و مهار تورم، جلوگیری از بدهکاری دولت و شرکت‌های دولتی، اصلاح رابطه مالی بانک مرکزی و دولت، بازگرداندن آرامش به بازار ارز و جلوگیری از دخالت در این بازار و برقراری انضباط در بازار پول از جمله موفقیت‌هایی هستند که بانک مرکزی توانسته در زمانی اندک با تفکر علمی، رفتار عقلایی و برنامه‌ریزی عملیاتی به انجام رساند. نماینده شهرستان کلیبر، خدآفرین و بخش هوراند استان آذربایجان شرقی با اشاره به مصوبه مجلس درخصوص ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی اظهار داشت: این مصوبه با ابلاغ مجلس در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته و بانک مرکزی نیز باید با نهایت جدیت با متخلفان نظام بانکی برخورد کند. فتحی‌پور، کاهش نرخ سود را از اهم اقدامات بانک مرکزی در سال‌های اخیر دانست و تصریح کرد: نرخ سود نباید بیشتر از نرخ تورم باشد تا انگیزه کار و سرمایه‌گذاری از مردم گرفته نشود همچنین نباید خیلی پایین باشد تا میل به پس‌انداز در مردم از بین برود. به گفته وی، بانک مرکزی توانسته است با تعیین نرخ سود بانکی هدفمند و بهینه، نظام بانکی را در مسیر درست هدایت کند. وی به مصوبه کنونی مجلس در خصوص استفاده از پیمان‌های پولی چندجانبه توسط بانک مرکزی اشاره و ابراز امیدواری کرد بانک مرکزی بتواند اقدامات لازم را در این بخش که از راهکار‌های مقاوم‌سازی اقتصاد است، انجام دهد. مواضع دولت و بانک مرکزی مورد تایید مجلس است همچنین عثمان احمدی، نماینده مردم مهاباد در مجلس در این دیدار به تصویب نشدن طرح جدید بانکداری بدون ربا در مجلس نهم اشاره و تصریح کرد: منطقی نیست بخواهیم 205 بند از قانون را که نیاز به ماه‌ها بررسی دارد، در مدت سه جلسه تجزیه و تحلیل کنیم؛ در نتیجه مواضع دولت و بانک مرکزی به‌طور کامل مورد تایید است.