حذف ساز 6‌هزار ساله از یک رویداد فرهنگی

نمایشگاه صنایع‌دستی در حالی برگزار می‌شود که به دلیل مکان نمایشگاه، اجازه ورود ساز به دست‌اندرکاران نمایشگاه داده نشده است. وقتی نمایشگاهی با این مضمون را در مصلی برگزار می‌کنند، باید پای محدودیت‌هایش هم باشند. طبق گفته بهمن نامور مطلق، معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری طبق نظرسنجی انجام شده، غرفه‌داران مصلی را برای نمایشگاه انتخاب کردند. این انتخاب شاید به دلیل دور بودن شهر آفتابی باشد که از این پس قرار است تمام نمایشگاه‌ها را در خود جا دهد. آماده نبودن فضای شهر آفتاب باعث شده دست‌اندرکاران نمایشگاه به برگزاری در مصلی رضایت دهند. در حالی است که نمایشگاهی با این مضموم در برگیرنده سازهای فولکلور استان‌های مختلف کشور و حتی انجام مراسم آینی آنهاست. مسایلی که به دلیل برگزاری نمایشگاه در مصلی، باید دورش را خط بکشند. یک هنرمند سازگر گفت: سازندگان ساز در نمایشگاه صنایع‌دستی انتظار زیادی برای فروش سازهای‌شان ندارند بلکه ما فقط دوست داشتیم، سازهای اصیل ایرانی را به مردم معرفی کنیم. عبدالله عباسی درباره ممنوعیت نمایش و فروش «ساز» در بیست‌وششمین نمایشگاه صنایع‌دستی اظهار کرد: تنها امیدمان به همین نمایشگاه بود که آثارمان را در آن عرضه کنیم که امسال متاسفانه امکان آن وجود ندارد. رسانه ملی کمکی به ما نمی‌کند او که سال‌هاست کارگاه ساخت «چنگ» دارد، ادامه داد‌: متاسفانه رسانه ملی هیچ کمکی در راستای معرفی سازهای اصیل ایرانی نمی‌کند. اگر هم خود ما سازگَرها بخواهیم نمایشگاهی مستقل داشته باشیم، علاوه بر هزینه‌های بالایش، گرفتن مجوز برای برپایی چنین نمایشگاهی، مانند عبور از هفت‌خوان رستم است. نمایشگاه صنایع‌دستی اگر در روز، یک‌هزار نفر بازدیدکننده هم داشت، حداقل 10 نفر از آنها به ساز چنگ علاقه‌مند بودند و می‌توانستند ما را به صد نفر دیگر معرفی کنند. این سازگر پیشکسوت بیان کرد: متاسفم که این اتفاق برای سازی مانند چنگ افتاده که یک ساز باستانی است و حدود شش‌هزار و 500 سال در ایران قدمت دارد البته من روی بحث جهانی کردن سازم فکر می‌کنم تا بتوانم این ساز را به بهترین نحو معرفی کنم. درست نیست که با این ساز اصیل ایرانی در کشور خود ما برخورد حذفی شود. مردم ما هنوز سازهای ایرانی را به‌درستی نمی‌شناسند. چند سال پیش، بچه‌ای در یکی از همین نمایشگاه‌ها به یکی از چنگ‌های من اشاره کرد و از پدرش پرسید که این چه سازی است؟ پدرش پاسخ داد که این یک جور گیتار است! حتی نیامدند از من بپرسند که توضیحی به آنها بدهم. وی در پاسخ به این پرسش که برخورد حذفی با سازگران ایرانی چقدر به این حرفه لطمه می‌زند، گفت: قطعا لطمه زیادی می‌زند، چون ما پایگاه و جایگاه مشخصی نداریم. خیلی وقت‌ها در نمایشگاه‌هایی شرکت کرده‌ایم که فقط از صبح تا ظهر برپا بوده و بعدازظهر آن را تعطیل کرده‌اند. نمایشگاه صنایع‌دستی نیز برای ما تیری در تاریکی بود. عباسی در عین حال یادآوری کرد: این موضوع را هم در نظر داشته باشید که شرکت کردن در نمایشگاه برای ما هم کار راحتی نبود. چنگ‌های من وزن زیادی دارند و کنترل و حمل‌و‌نقل آنها به‌گونه‌ای که آسیب نبینند، کار سختی است. هدف ما از حضور در این رویداد معرفی این هنر بود. این هنرمند در پاسخ به این پرسش که آیا در کانون سازندگان ساز خانه موسیقی عضویت دارد؟ توضیح داد:‌ من عضو پیوسته این کانون هستم اما خیلی هم به خانه موسیقی رفت‌وآمد ندارم. همان‌طور که خودتان می‌دانید، کانون سازندگان ساز مدتی هم تعلیق شده بود. عباسی در بخش پایانی سخنانش درباره وضعیت خرید و فروش چنگ ایرانی هم گفت: با اینکه خرید و فروش ساز تار این روزها افت کرده اما وضعیت فروش چنگ خوب است. بهمن نامور مطلق، معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری که سوم خردادماه در نشست خبری بیست و ششمین نمایشگاه صنایع‌دستی سخن می‌گفت، اعلام کرد: «طبق نظرسنجی که انجام دادیم، هنرمندان از نمایشگاه‌هایی که در مصلی برگزار می‌شد، تجربه خوبی داشتند. گرچه برگزاری نمایشگاه در مصلا محدودیت‌های خاص خودش را دارد و به ما اجازه ندادند، ادوات موسیقی سنتی را که یکی از هنرهای اصیل ایرانی است، به‌نمایش بگذاریم.»