رقابت بر سر کشف و بهره‌برداری از میادین جدید نفت ایران؛

خیز بلند هندی‌ها گروه نفت و انرژی - ایران تا سال مالی 2011-2010 دومین تامین‌کننده بزرگ نفت هند پس از عربستان سعودی بود اما تحریم‌های جدید آمریکا در سال 2010 باعث شد واردات نفت هند از ایران از 5/18 میلیون تن در سال مالی 2011-2010 به 11 میلیون تن کاهش پیدا کند و عراق دومین تامین‌کننده بزرگ نفت هند شود. اما با رفع تحریم‌های ایران ،هند در راستای گسترش پیوندهای اقتصادی و انرژی در دوران پساتحریم و افزایش واردات نفت از ایران، در تلاش برای در اختیار گرفتن یک میدان نفتی کشف شده ایرانی است. شرکت‌های هندی علاوه بر میدان گازی فرزاد ب به دنبال کسب مجوز فعالیت در دو میدان کشف شده از ۱۶ میدانی است که ایران احتمالا در آینده نزدیک آنها را از طریق مناقصه واگذار خواهد کرد. برهمین اساس شرکت ایندین اویل بزرگ‌ترین شرکت نفتی هند به ایران پیشنهاد کرده که حق اکتشاف و تولید نفت از یک میدان کشف شده را دریافت نماید تا روابط دو طرف از رابطه صرفا خریدار و فروشنده به یک رابطه استراتژیک تبدیل شود. شرکت ایندین اویل گفته، نفت تولید شده از این میدان سپس می‌تواند به هند صادر شود. شرکت ایندین اویل در سال مالی گذشته 2/1 میلیون تن نفت خام از ایران وارد کرد. در سال مالی جاری که از ابتدای آوریل آغاز شده، این شرکت هندی به دنبال حداقل سه برابر کردن خرید نفت خود از ایران است. هدف سفر اخیر نارندرا مودی، نخست وزیر هند به ایران تقویت روابط تجاری میان دو کشور بوده است و این دیدار به فاصله چند ماه پس از اجرایی شدن برجام و برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران انجام گرفت. علاوه بر شرکت ایندین اویل، شرکت او ان‌جی‌سی ویدش هند هم به دنبال کسب مجوز فعالیت در دو میدان کشف شده از 16 میدانی است که ایران احتمالا در آینده نزدیک آنها را از طریق مناقصه واگذار خواهد کرد. میادینی که شرکت او ان جی سی به دنبال آنهاست، علاوه بر میدان گازی فراساحلی فرزاد ب است که مذاکرات درباره آن در مراحل نهایی قرار دارد. شرکت او ان جی سی در سال 2008، میدان گازی فرزاد ب را در خلیج‌فارس کشف کرد. این میدان دارای 5/12 ترلیون فوت مکعب گاز قابل استحصال است. منابع آگاه اظهار کرده‌اند ایران تاکنون به درخواست‌های شرکت‌های هندی پاسخ نداده است. با این وجود که تهران برای دادن حق توسعه میدان فرزاد که 283 میلیارد متر مکعب ذخایر دارد، تمایل نشان داده است. این میدان علاوه بر اینکه ذخایر کمتری دارد، چالش بیشتری را به همراه دارد. به گفته منابع آگاه، هند در پی برداشته شدن تحریم‌ها علیه ایران در ژانویه، ممکن است حداکثر 20 میلیون تن نفت خام در سال مالی 2017-2016 از ایران وارد کند که تقریبا حدود دو برابر حدود 11 میلیون تن در سال پیش خواهد بود. منابع آگاه اظهار کرده‌اند هند همچنین تمایل دارد به شرط فراهم شدن گاز به نرخ ارزان از سوی ایران، در کارخانه‌های مواد شیمیایی، پتروشیمی و کود سرمایه‌گذاری کند. این کشور همچنین به دنبال احداث کارخانه اوره در منطقه آزاد تجاری چابهار برای صادرات به هند است. در حالی که شرکت‌های پالایشگاه و پتروشیمی مانگور(MRPL) و اسار هند که بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران هستند احتمالا هر یک همچنان حدود پنج میلیون تن نفت از ایران خواهند خرید، شرکت BPCL و هندوستان پترولیوم (HPCL) ممکن است واردات نفت از ایران را آغاز کنند. شرکت HMEL اعلام کرده که میزان اندکی از ایران خرید خواهد کرد و گزینه برای افزایش حجم خرید را خواهد داشت. همچنین پالایشگاه خصوصی Reliance Industriesبه دنبال خرید پنج تا شش میلیون تن نفت سنگین از ایران است. هند برای تامین حدود 80 درصد از نیازهای نفتی خود، حدود 189 میلیون تن نفت خام وارد می‌کند. عربستان سعودی در سال مالی 2016-2015 حدود 38 میلیون تن نفت به هند فروخت در حالی که عراق هم 33 میلیون تن نفت به این کشور عرضه کرد.