بخش‌خصوصی به‌دنبال فرصت‌های تازه سوآپ

بخش‌خصوصی به‌دنبال فرصت‌های تازه سوآپ

از سرگیری سوآپ نفت و گاز و فرآورده‌های آن از برنامه‌های نفتی ایران در پساتحریم آن هم بعد از لغو ناگهانی قراردادهای سوآپ در دولت گذشته است، برنامه‌ای که وزارت نفت تصمیم دارد بار دیگر زمینه ورود خصوصی‌ها به آن را باز کند. اصلی‌ترین برنامه وزارت نفت در ماه‌های پس از برجام افزایش تولید و صادرات نفت بوده است اما سوآپ نیز از برنامه‌هایی به شمار می‌رود که دولت یازدهم از همان روزهای نخست بر آن تاکید داشت. ایران سال‌هاست به دلیل تحریم‌ها و البته تصمیم دولت گذشته مبنی بر سودآور نبودن و لزوم قطع سوآپ از بازار سوآپ جامانده البته در غیبت ایران رقبا جای آن را گرفته‌اند اما ایران تلاش دارد با مذاکرات و رایزنی‌های تازه مشتریان گذشته خود را بازگرداند. ایران در منطقه با دسترسی به آب‌های آزاد و همسایگی با کشورهای زیاد موقعیتی استراتژیک دارد که می‌تواند برگ برنده آن در جذب مشتریان سوآپی باشد اما تاکنون موضوع بازگشت به بازار سوآپ تنها در سطح رایزنی باقی مانده است. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی صادرات، واردات و سوآپ فرآورده‌های نفتی را در ایران برعهده دارد با این حال صحبت‌ها از ورود دوباره بخش‌خصوصی به عرصه سوآپ است. به گزارش ایسنا، امیرحسین زمانی‌نیا، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت می‌گوید مذاکرات مقدماتی با کشورهای ترکمنستان، آذربایجان، روسیه و قزاقستان صورت گرفته و البته از ورود بخش‌خصوصی به موضوع سوآپ استقبال می‌شود. این در حالی است که طی سال‌های گذشته با قطع سوآپ در ایران بخش‌خصوصی نیز از این زمینه خارج شده و تاسیساتی که برای انتقال نفت خام و تولید فرآورده در پالایشگاه‌های کشور برای استفاده از این ظرفیت ایجاد شده بود بلااستفاده مانده است و حالا باید بار دیگر مذاکرات با کشورهای حاشیه دریای خزر از سر گرفته شود تا مشتریانی که بیش از پنج سال پیش به دلیل بدقولی ایران قراردادهای سوآپ خود را کنسل کردند بار دیگر اعتمادشان به مسیر عبور ایران جلب شود. با این حال طی سال‌های غیبت ایران در بازار سوآپ کشورهایی که در گذشته مشتری ایران بودند نیز بیکار ننشسته و سوآپ‌کننده دیگری برای خود پیدا کرده‌اند و استراتژی کشورهای آسیای میانه پس از قطع عملیات سوآپ ایران به سمت حوزه‌های دیگر مخصوصا ترکیه و خط لوله باکو- جیهان رفت. بنابراین راه دشواری پیش روی ایران برای بازگشت به بازار سوآپ است و حالا مهم‌ترین رقیب ایران در این بازار آذربایجان است که طی این سال‌ها با مشتریان قدیمی ایران قراردادهای بلندمدت منعقد کرده و خود نفت را از طریق خط لوله به دریای سیاه می‌رساند اگرچه در حال حاضر ایران سعی دارد این کشور را نیز متقاعد به قبول قرارداد سوآپ نفت خام کند. مذاکرات اولیه با برخی کشورها آغاز شده است اما جلب اعتماد دوباره آنها احتمالا راه دشواری را در پیش دارد. سیدحمید حسینی، عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی می‌گوید دولت در گام اول باید هزینه مورد نظر برای سوآپ را تعیین کند تا بخش‌خصوصی بتواند وارد مذاکره شود. اما نظر دولت این است که قیمت سوآپ طی مذاکره تعیین شده و قیمت پیشنهادی از سوی بخش‌خصوصی به دولت اعلام و مورد تایید قرار گیرد، با این وجود حسینی می‌گوید تا پیش از تعیین قیمت از سوی ایران کشورها با تجربه سال‌های گذشته مذاکرات را جدی نمی‌‌گیرند.

از سرگیری سوآپ نفت و گاز و فرآورده‌های آن از برنامه‌های نفتی ایران در پساتحریم آن هم بعد از لغو ناگهانی قراردادهای سوآپ در دولت گذشته است، برنامه‌ای که وزارت نفت تصمیم دارد بار دیگر زمینه ورود خصوصی‌ها به آن را باز کند. اصلی‌ترین برنامه وزارت نفت در ماه‌های پس از برجام افزایش تولید و صادرات نفت بوده است اما سوآپ نیز از برنامه‌هایی به شمار می‌رود که دولت یازدهم از همان روزهای نخست بر آن تاکید داشت. ایران سال‌هاست به دلیل تحریم‌ها و البته تصمیم دولت گذشته مبنی بر سودآور نبودن و لزوم قطع سوآپ از بازار سوآپ جامانده البته در غیبت ایران رقبا جای آن را گرفته‌اند اما ایران تلاش دارد با مذاکرات و رایزنی‌های تازه مشتریان گذشته خود را بازگرداند. ایران در منطقه با دسترسی به آب‌های آزاد و همسایگی با کشورهای زیاد موقعیتی استراتژیک دارد که می‌تواند برگ برنده آن در جذب مشتریان سوآپی باشد اما تاکنون موضوع بازگشت به بازار سوآپ تنها در سطح رایزنی باقی مانده است. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی صادرات، واردات و سوآپ فرآورده‌های نفتی را در ایران برعهده دارد با این حال صحبت‌ها از ورود دوباره بخش‌خصوصی به عرصه سوآپ است. به گزارش ایسنا، امیرحسین زمانی‌نیا، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت می‌گوید مذاکرات مقدماتی با کشورهای ترکمنستان، آذربایجان، روسیه و قزاقستان صورت گرفته و البته از ورود بخش‌خصوصی به موضوع سوآپ استقبال می‌شود. این در حالی است که طی سال‌های گذشته با قطع سوآپ در ایران بخش‌خصوصی نیز از این زمینه خارج شده و تاسیساتی که برای انتقال نفت خام و تولید فرآورده در پالایشگاه‌های کشور برای استفاده از این ظرفیت ایجاد شده بود بلااستفاده مانده است و حالا باید بار دیگر مذاکرات با کشورهای حاشیه دریای خزر از سر گرفته شود تا مشتریانی که بیش از پنج سال پیش به دلیل بدقولی ایران قراردادهای سوآپ خود را کنسل کردند بار دیگر اعتمادشان به مسیر عبور ایران جلب شود. با این حال طی سال‌های غیبت ایران در بازار سوآپ کشورهایی که در گذشته مشتری ایران بودند نیز بیکار ننشسته و سوآپ‌کننده دیگری برای خود پیدا کرده‌اند و استراتژی کشورهای آسیای میانه پس از قطع عملیات سوآپ ایران به سمت حوزه‌های دیگر مخصوصا ترکیه و خط لوله باکو- جیهان رفت. بنابراین راه دشواری پیش روی ایران برای بازگشت به بازار سوآپ است و حالا مهم‌ترین رقیب ایران در این بازار آذربایجان است که طی این سال‌ها با مشتریان قدیمی ایران قراردادهای بلندمدت منعقد کرده و خود نفت را از طریق خط لوله به دریای سیاه می‌رساند اگرچه در حال حاضر ایران سعی دارد این کشور را نیز متقاعد به قبول قرارداد سوآپ نفت خام کند. مذاکرات اولیه با برخی کشورها آغاز شده است اما جلب اعتماد دوباره آنها احتمالا راه دشواری را در پیش دارد. سیدحمید حسینی، عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی می‌گوید دولت در گام اول باید هزینه مورد نظر برای سوآپ را تعیین کند تا بخش‌خصوصی بتواند وارد مذاکره شود. اما نظر دولت این است که قیمت سوآپ طی مذاکره تعیین شده و قیمت پیشنهادی از سوی بخش‌خصوصی به دولت اعلام و مورد تایید قرار گیرد، با این وجود حسینی می‌گوید تا پیش از تعیین قیمت از سوی ایران کشورها با تجربه سال‌های گذشته مذاکرات را جدی نمی‌‌گیرند.