«زیویه» در انتظار اعتبار

می‌گویند محوطه خشتی «زیویه» در معرض عوامل جوی و زیر پای بازدیدکنندگان دوام چندانی نمی‌آورد، چون رطوبت بیشترین صدمه طبیعی را به بنای خشتی وارد می‌کند و کاوش‌های تجاری بخش‌هایی را آسیب‌پذیرتر کرده است‌. دژ زیویه بزرگ‌ترین و از مهم‌ترین محوطه‌های باستانی در شمال‌غرب ایران و باقیمانده از پادشاهی «مانایی» مدت‌هاست به اعتبار نیاز دارد؛ اعتباری هر چند اندک برای ایجاد سقفی روی سایت کاوش شده و دیگر بخش‌های محوطه تاریخی تا آن از گزند آسیب‌ها در امان بماند، اما... علی هژبری، مدیر پایگاه میراث فرهنگی محوطه تاریخی زیویه، با نامناسب خواند وضعیت این محوطه تاریخی گفت: فرماندار شهرستان سقز که معاون استاندار نیز است، سال گذشته و به مناسبت هفته میراث فرهنگی با 180 نفر از شورای اداری شهرستان مهمان پایگاه زیویه بود، که در این جلسه 200 میلیون تومان اعتبار برای ایجاد ساخت‌و‌ساز در تپه در نظر گرفت که پرداخت این اعتبار منوط بر درست هزینه کردن آن در این محوطه تاریخی بود، حتی اعلام کردند حاضر هستند برای سال بعد نیز چند برابر این اعتبار را دهند تا کار پیشرفت خوبی داشته باشد‌. او افزود: درآن جلسه که در پایگاه میراث فرهنگی زیویه برگزار شد، نماینده مجلس وقت شهرستان سقز نیز حضور داشت، که با استناد به ماده 180 قانون برنامه پنجم توسعه، مبلغ 300 میلیون تومان به آن اضافه کرد اما متاسفانه پرداخت این اعتبار نیز عملی نشد‌. به گفته وی، برای هر متر پوشش (اسپیس فرم) در سطح صاف زمین که فضای آن 500 در 200 متر است، بین 300 تا 400 هزار تومان با توجه به نوع پوشش اعتبار نیاز است، بنابراین این کار هزینه زیادی نیاز دارد‌. او با اشاره به رایزنی‌هایش با مهندسان ارشد شرکت فضاسازه تا هزینه کمتری برای این پروژه اختصاص یابد، افزود: آنها حتی به دلیل اهمیت ویژه این سایت از امتیازات خود گذشتند و با برآوردی سرانگشتی اعلام کردند که کمترین مبلغی که می‌توانند برای این پروژه پایگاه تحمیل کنند، 150 هزار تومان است تا بتوانند بخش میانی تپه را کاملا بپوشانند‌. هژبری با تاکید بر اینکه طرح در شورای راهبردی پایگاه در 12 بهمن 94 با حضور کارشناسان هیات و فرهاد عزیزی مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی تایید شد، توضیح داد: براساس جداول محاسباتی تایید شده توسط دولت، حدود 4 میلیارد تومان هزینه نیاز است که مهندسان شرکت فضاسازه از بسیاری امتیازاتشان گذشتند تا در رزومه خود کمک بزرگی به میراث کشور را ثبت کنند‌. وی در ادامه با اشاره به انجام کاوش‌های تجاری در این محوطه تاریخی اظهار کرد: متاسفانه چون در کاوش تجارتی معماری اهمیت چندانی ندارد و هدف یافتن اشیای موزه‌ای و قابل فروش است، قاچاقچیان هیچ‌گاه به آثار غیر قابل منقول توجه نمی‌کنند و آنها را تخریب می‌کنند‌. به گفته این باستان‌شناس، چون در راس تپه 100 متری زیویه، قلعه قرار گرفته است، طبیعتا بیشتر مورد تعدی حفاران غیرمجاز قرار گرفته است‌. هژبری با مقایسه نمونه‌هایی از رفتار با محوطه‌ها و سایت‌های تاریخی در کشورهای دیگر با ایران اظهار کرد: محوطه «چاتال هویوک» به عنوان یکی از مشهورترین تپه‌های نوسنگی جهان در ترکیه، محوطه جهانی «سربازان سفالی» در چین در کنار مقبره امپراتور یا «خرابه‌های کارتاخانا» در روم از نمونه‌هایی هستند که با پوشش‌های مناسب پوشانده شده‌اند‌. او در ادامه با اشاره به حضور چندروزه رییس‌جمهور و معاون ایشان که ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را بر عهده دارد، اظهار کرد: سوال خیلی ساده‌ای است. بانه غرق در تجارت و سود و پول‌های زودبازده و زیویه و کرفتو غرق در مشکلات و نیازمند کمک سازمانی به نام سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است که اسم آن اهدافش را روشن می‌کند اما متاسفانه در زمان حضور معاون رییس‌جمهور در محوطه تاریخی، مسعود سلطانی‌فر را از کنار زیویه و کرفتو رد کرده و به بانه می‌برند! وی همچنین به ناامنی‌های کنونی در محوطه‌های تاریخی کشورهای همسایه با ایران اشاره کرد و افزود: آقای سلطانی‌فر خود به خوبی واقف است که در چندصد کیلومتر آن‌سوتر ناامنی است و ما اینجا در امنیت کامل در حال رسیدگی به امور محوله هستیم‌. گردشگران خارجی که برای دیدن ترکیه، سوریه و عراق می‌رفتند، امروز دنبال جایی دیگر برای گردشگری هستند و مطمئنا در کردستان مقصدشان بانه نیست‌. او اختصاص بودجه در محوطه‌های تاریخی را سرمایه‌گذاری در آنها دانست و بیان کرد: خواهشمندم به ناله‌های یک بیمار در حال احتضار به نام «زیویه و کرفتو» گوش کنید، کمک می‌خواهند‌.‌.‌.