گروه نفت و انرژی- دگرگونیهای اقتصادی بهویژه نفت در چند ماه اخیر، جهان را در کل و کشورهای تولیدکننده و صادرکننده را بهطور خاص با فرصتها و تهدیدات نوین و بیثباتی اقتصادی آشنا کرد که رویارویی با آنها نیازمند تغییر و بازنگری در استراتژیها و برنامههاست. این مهم بهخصوص با سقوط بهای نفت در چند ماه گذشته نمایی تازهتر به خود گرفته است. برخورد و مواجهه با چنین تحولات نوپیدا و نوظهور، بدون شک مستلزم تدوین راهبرد جامع و استراتژیک است که متغیرهای مختلف سیاسی، اجتماعی، فناوری، اقتصادی و... را بهطور همزمان دربر میگیرد تا با صرف هزینههای کمتر بتواند بیشترین تاثیر را بر پویایی و کارایی اقتصادی داشته باشد. قیمت نفت در شرایط کنونی از عوامل متعددی تاثیر میپذیرد و تقابل این عوامل در شرایط فعلی از نوسان بیشتر آن در بازار جهانی جلوگیری کرده است. با وجودی که نشست اخیر اوپک،پیام مثبتی به بازار نفت نداد اما قیمت نفت رو به افزایش است. به دنبال انتشار گزارش ناامیدکننده اشتغال در آمریکا و در حالی که انتظار میرفت، عدم توافق اعضای اوپک منجر به کاهش بهای نفت شود، قیمت نفت و طلا رو به افزایش گذاشت. کاهش ذخیرهسازی نفتخام در آمریکا و به دنبال آن سقوط تولید نفت این کشور برای یازدهمین هفته متوالی از مهمترین دلایل افزایش قیمت طلای سیاه در بازار در معاملات منتهی به ۲۷ می۲۰۱۶ میلادی به شمار میرود. بر این اساس در معاملات منتهی به ۲۷ می۲۰۱۶ میلادی، قیمت هر بشکه نفتخام سبد اوپک با ۱۱ سنت افزایش به ۴۴ دلار و ۶۵ سنت رسید، ضمن آنکه بهای هر بشکه نفتخام وست تگزاس آمریکا با ۶۵ سنت افزایش حدود ۴۸ دلار و ۶۸ سنت و بهای هر بشکه نفتخام برنت دریای شمال با ۱۹ سنت افزایش حدود ۴۸ دلار و ۷۷ سنت در بازار معامله شده است. علاوه بر این، قیمت هر بشکه نفتخام شاخص دوبی با ۶ سنت افزایش به ۴۵ دلار و ۵۲ سنت و بهای هر بشکه نفتخام عمان با ۵ سنت افزایش به ۴۵ دلار و ۶۴ سنت رسیده است. همزمان با افزایش قیمت اکثر شاخصهای نفتی جهان، بهای نفتخامهای سبک و سنگین صادراتی ایران هم در بازار گران شد بهطوری که قیمت هر بشکه نفتخام سبک صادراتی ایران با ۹ سنت افزایش حدود ۴۴ دلار و ۶۰ سنت در بازار داد و ستد شده است. از سوی دیگر قیمت هر بشکه نفتخام سنگین صادراتی ایران هم با ۶ سنت افزایش حدود ۴۲ دلار و ۳۹ سنت در بازار جهانی معامله شده است. از این رو تولید روزانه نفت آمریکا با ۲۴ هزار بشکه کاهش به کمترین میزان از سپتامبر ۲۰۱۴ میلادی رسید بهطوری که هماکنون تولید روزانه نفتخام این کشور به هشت میلیون و ۷۷۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. علاوه بر این، ادامه اختلالات در تولید و صادرات نفت برخی کشورهای آفریقایی همچون لیبی و نیجریه، احتمال تعطیلی پالایشگاههای نفت فرانسه به دنبال اعتصاب کارگران، روند رو به کاهش تعداد دکلهای حفاری در صنایع نفت و گاز جهان و افزایش تقاضای نفت در کشورهای آسیایی به ویژه چین، هند، تایوان و اندونزی از مهمترین دلایل تقویت قیمت نفت در بازار به شمار میرود. این در حالی است که افزایش تولید نفت روسیه به ۱۰ میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه در روز و ثبت افزایش ۱۴۰ هزار بشکهای تولید طلای سیاه در ماه می سالجاری میلادی، عدم سرایت آتشسوزیهای گسترده به تاسیسات نفت کانادا و احتمال بازگشت ظرفیتهای متوقف شده تولید نفت در این کشور آمریکای شمالی و در نهایت برنامه جدید بانک مرکزی آمریکا مبنی بر احتمال افزایش نرخ بهره، تقویت دلار و در نهایت کاهش قیمت نفت از مهمترین عوامل تثبیتکننده بهای طلای سیاه در طول یک هفته گذشته بوده است. همزمان با کاهش تولید نفت آمریکا، روسیه درحالی رکورد جدیدی برای افزایش تولید نفت ثبت کرد که با گران شدن قیمت تمامی شاخصهای نفتی جهان، بهای نفت ایران هم به بیش از ۴۴ دلار افزایش یافت. مهمترین عوامل حالا دیگر همه تحلیلگران نفت را بیش از 50 دلار برای پایان سالجاری میلادی میبینند که مهمترین دلایل این افزایش را میتوان در چهار بخش در نظر گرفت: اول: گزارش ناامیدکننده اشتغال در آمریکا که اعلام شد تنها در ماه گذشته 38 هزار شغل در ماه از دست رفته این در حالی است که بعد از سپتامبر 2010 و براساس توافق دولت آمریکا قرار بوده که ماهانه 168 هزار شغل ایجاد شود. این گزارش اعلام کرده که نرخ بیکاری در این ماه با کاهش 3/0 درصدی نسبت به ماه گذشته به رقم 7/4 درصد رسیده است که گرچه پایینترین سطح آن از نوامبر سال 2007 به شمار میرود اما کارشناسان آن را تحت تاثیر کاهش مشارکت نیروی کار در این کشور اعلام کرده اند. گزارش اخیر شوک بزرگی به اقتصاد آمریکا وارد کرد بهطوری که شاخص سهام داوجونز 18/0 درصد سقوط کرد. دوم: در نشست روز پنجشنبه اوپک،تثبیت تولید به منظور توازن عرضه و تقاضا در بازار مورد توافق قرار نگرفت. اگرچه این عدم توافق را ناشی از مواضع بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران در نشست این کارتل نفتی ارزیابی میکنند اما ایران اعلام کرده تا زمانی که تولید خود را به قبل از تحریمها برنگرداند به تولید خود ادامه میدهد. این موضع قدرتمند از سوی ایران سبب شد تا عربستان نیز چنین موضعی را در نشست اوپک بگیرد یعنی تولید بدون محدودیت. قدرت ایران در اوپک قابل کتمان نیست این کشور در ماه می 5/2 میلیون بشکه نفت خود را افزایش داده که نسبت به سال گذشته تولید نفت ایران 60 درصد افزایش یافته است. در حالی که ایران تولید نفت خود را نسبت به سال گذشته 60 درصد افزایش داده، عربستان هم تولید نفت خود را نسبت به سال گذشته 11 درصد افزایش داده است. سوم: روسیه تولیدکننده غیر عضو اوپک تولید نفت خود را طی ماه گذشته 185 هزار بشکه در روز افزایش داده و براساس اعلام خبرگزاری رسمی روسیه تاس، الکساندر نواک میگوید روسیه به برنامه افزایش تولید خود مطابق قبل ادامه خواهد داد. تولید نفت روسیه در حال حاضر 912/10 میلیون بشکه در روز است. چهارم: شمار سکوهای نفتی آمریکا در ماه اخیر باز هم روبه کاهش گذاشته است. از سال گذشته 325 سکوی نفتی آمریکا از دور خارج شده که نشان میدهد، تولید نفت شیل و ذخیرهسازی نفت در آمریکا رو به کاهش است؛ اتفاقی که تحلیلگران بازار نفت آن را عامل افزایش بهای نفت میدانند. انتشار آمار تولید و ذخیرهسازی نفتخام در آمریکا توانست قیمتهای نفتخام را تقویت کند. در این شرایط کارگران پالایشگاهها در فرانسه به تغییر قانون کار اعتراض کردند. ناراضیان در نیجریه به تاسیسات نفتی شرکت شورون حمله کردهاند و این حوادث به نگرانی بازار منجر شد. همچنین در اواخر هفته نیز اعلام شد که میان حراست تاسیسات نفتی در لیبی و گروههای سیاسی درگیری روی داده است. البته هنوز بازار احتمال میدهد به دلیل وجود مازاد عرضه در بازار، قیمتها دچار ضعف شوند و به محدوده ۴٠ دلار در بشکه بازگردند.
گروه نفت و انرژی- دگرگونیهای اقتصادی بهویژه نفت در چند ماه اخیر، جهان را در کل و کشورهای تولیدکننده و صادرکننده را بهطور خاص با فرصتها و تهدیدات نوین و بیثباتی اقتصادی آشنا کرد که رویارویی با آنها نیازمند تغییر و بازنگری در استراتژیها و برنامههاست. این مهم بهخصوص با سقوط بهای نفت در چند ماه گذشته نمایی تازهتر به خود گرفته است. برخورد و مواجهه با چنین تحولات نوپیدا و نوظهور، بدون شک مستلزم تدوین راهبرد جامع و استراتژیک است که متغیرهای مختلف سیاسی، اجتماعی، فناوری، اقتصادی و... را بهطور همزمان دربر میگیرد تا با صرف هزینههای کمتر بتواند بیشترین تاثیر را بر پویایی و کارایی اقتصادی داشته باشد. قیمت نفت در شرایط کنونی از عوامل متعددی تاثیر میپذیرد و تقابل این عوامل در شرایط فعلی از نوسان بیشتر آن در بازار جهانی جلوگیری کرده است. با وجودی که نشست اخیر اوپک،پیام مثبتی به بازار نفت نداد اما قیمت نفت رو به افزایش است. به دنبال انتشار گزارش ناامیدکننده اشتغال در آمریکا و در حالی که انتظار میرفت، عدم توافق اعضای اوپک منجر به کاهش بهای نفت شود، قیمت نفت و طلا رو به افزایش گذاشت. کاهش ذخیرهسازی نفتخام در آمریکا و به دنبال آن سقوط تولید نفت این کشور برای یازدهمین هفته متوالی از مهمترین دلایل افزایش قیمت طلای سیاه در بازار در معاملات منتهی به ۲۷ می۲۰۱۶ میلادی به شمار میرود. بر این اساس در معاملات منتهی به ۲۷ می۲۰۱۶ میلادی، قیمت هر بشکه نفتخام سبد اوپک با ۱۱ سنت افزایش به ۴۴ دلار و ۶۵ سنت رسید، ضمن آنکه بهای هر بشکه نفتخام وست تگزاس آمریکا با ۶۵ سنت افزایش حدود ۴۸ دلار و ۶۸ سنت و بهای هر بشکه نفتخام برنت دریای شمال با ۱۹ سنت افزایش حدود ۴۸ دلار و ۷۷ سنت در بازار معامله شده است. علاوه بر این، قیمت هر بشکه نفتخام شاخص دوبی با ۶ سنت افزایش به ۴۵ دلار و ۵۲ سنت و بهای هر بشکه نفتخام عمان با ۵ سنت افزایش به ۴۵ دلار و ۶۴ سنت رسیده است. همزمان با افزایش قیمت اکثر شاخصهای نفتی جهان، بهای نفتخامهای سبک و سنگین صادراتی ایران هم در بازار گران شد بهطوری که قیمت هر بشکه نفتخام سبک صادراتی ایران با ۹ سنت افزایش حدود ۴۴ دلار و ۶۰ سنت در بازار داد و ستد شده است. از سوی دیگر قیمت هر بشکه نفتخام سنگین صادراتی ایران هم با ۶ سنت افزایش حدود ۴۲ دلار و ۳۹ سنت در بازار جهانی معامله شده است. از این رو تولید روزانه نفت آمریکا با ۲۴ هزار بشکه کاهش به کمترین میزان از سپتامبر ۲۰۱۴ میلادی رسید بهطوری که هماکنون تولید روزانه نفتخام این کشور به هشت میلیون و ۷۷۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. علاوه بر این، ادامه اختلالات در تولید و صادرات نفت برخی کشورهای آفریقایی همچون لیبی و نیجریه، احتمال تعطیلی پالایشگاههای نفت فرانسه به دنبال اعتصاب کارگران، روند رو به کاهش تعداد دکلهای حفاری در صنایع نفت و گاز جهان و افزایش تقاضای نفت در کشورهای آسیایی به ویژه چین، هند، تایوان و اندونزی از مهمترین دلایل تقویت قیمت نفت در بازار به شمار میرود. این در حالی است که افزایش تولید نفت روسیه به ۱۰ میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه در روز و ثبت افزایش ۱۴۰ هزار بشکهای تولید طلای سیاه در ماه می سالجاری میلادی، عدم سرایت آتشسوزیهای گسترده به تاسیسات نفت کانادا و احتمال بازگشت ظرفیتهای متوقف شده تولید نفت در این کشور آمریکای شمالی و در نهایت برنامه جدید بانک مرکزی آمریکا مبنی بر احتمال افزایش نرخ بهره، تقویت دلار و در نهایت کاهش قیمت نفت از مهمترین عوامل تثبیتکننده بهای طلای سیاه در طول یک هفته گذشته بوده است. همزمان با کاهش تولید نفت آمریکا، روسیه درحالی رکورد جدیدی برای افزایش تولید نفت ثبت کرد که با گران شدن قیمت تمامی شاخصهای نفتی جهان، بهای نفت ایران هم به بیش از ۴۴ دلار افزایش یافت. مهمترین عوامل حالا دیگر همه تحلیلگران نفت را بیش از 50 دلار برای پایان سالجاری میلادی میبینند که مهمترین دلایل این افزایش را میتوان در چهار بخش در نظر گرفت: اول: گزارش ناامیدکننده اشتغال در آمریکا که اعلام شد تنها در ماه گذشته 38 هزار شغل در ماه از دست رفته این در حالی است که بعد از سپتامبر 2010 و براساس توافق دولت آمریکا قرار بوده که ماهانه 168 هزار شغل ایجاد شود. این گزارش اعلام کرده که نرخ بیکاری در این ماه با کاهش 3/0 درصدی نسبت به ماه گذشته به رقم 7/4 درصد رسیده است که گرچه پایینترین سطح آن از نوامبر سال 2007 به شمار میرود اما کارشناسان آن را تحت تاثیر کاهش مشارکت نیروی کار در این کشور اعلام کرده اند. گزارش اخیر شوک بزرگی به اقتصاد آمریکا وارد کرد بهطوری که شاخص سهام داوجونز 18/0 درصد سقوط کرد. دوم: در نشست روز پنجشنبه اوپک،تثبیت تولید به منظور توازن عرضه و تقاضا در بازار مورد توافق قرار نگرفت. اگرچه این عدم توافق را ناشی از مواضع بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران در نشست این کارتل نفتی ارزیابی میکنند اما ایران اعلام کرده تا زمانی که تولید خود را به قبل از تحریمها برنگرداند به تولید خود ادامه میدهد. این موضع قدرتمند از سوی ایران سبب شد تا عربستان نیز چنین موضعی را در نشست اوپک بگیرد یعنی تولید بدون محدودیت. قدرت ایران در اوپک قابل کتمان نیست این کشور در ماه می 5/2 میلیون بشکه نفت خود را افزایش داده که نسبت به سال گذشته تولید نفت ایران 60 درصد افزایش یافته است. در حالی که ایران تولید نفت خود را نسبت به سال گذشته 60 درصد افزایش داده، عربستان هم تولید نفت خود را نسبت به سال گذشته 11 درصد افزایش داده است. سوم: روسیه تولیدکننده غیر عضو اوپک تولید نفت خود را طی ماه گذشته 185 هزار بشکه در روز افزایش داده و براساس اعلام خبرگزاری رسمی روسیه تاس، الکساندر نواک میگوید روسیه به برنامه افزایش تولید خود مطابق قبل ادامه خواهد داد. تولید نفت روسیه در حال حاضر 912/10 میلیون بشکه در روز است. چهارم: شمار سکوهای نفتی آمریکا در ماه اخیر باز هم روبه کاهش گذاشته است. از سال گذشته 325 سکوی نفتی آمریکا از دور خارج شده که نشان میدهد، تولید نفت شیل و ذخیرهسازی نفت در آمریکا رو به کاهش است؛ اتفاقی که تحلیلگران بازار نفت آن را عامل افزایش بهای نفت میدانند. انتشار آمار تولید و ذخیرهسازی نفتخام در آمریکا توانست قیمتهای نفتخام را تقویت کند. در این شرایط کارگران پالایشگاهها در فرانسه به تغییر قانون کار اعتراض کردند. ناراضیان در نیجریه به تاسیسات نفتی شرکت شورون حمله کردهاند و این حوادث به نگرانی بازار منجر شد. همچنین در اواخر هفته نیز اعلام شد که میان حراست تاسیسات نفتی در لیبی و گروههای سیاسی درگیری روی داده است. البته هنوز بازار احتمال میدهد به دلیل وجود مازاد عرضه در بازار، قیمتها دچار ضعف شوند و به محدوده ۴٠ دلار در بشکه بازگردند.