یادگار 5 هزار ساله اشکانیان در خطر غرق‌شدن

یادگار 5 هزار ساله اشکانیان در خطر غرق‌شدن

آبگیری سد «سیلوه» که هنوز عملیات نجات‌بخشی باستان‌شناسی در آن صورت نگرفته، در روزهای آینده آثار عصر مفرغ و دوره اشکانی را غرق می‌کند. سرداری، مسوول بخش نجات‌بخشی پژوهشکده باستان‌شناسی با اشاره به مطالعات باستان‌شناسی صورت گرفته در منطقه ایجاد سد گفت: این مطالعات براساس قرارداد با مجری طرح ساخت سد در سال 1392 صورت گرفت. وی با بیان اینکه بررسی و شناسایی مخزن سد «سیلوه» توسط ابراهیم خرازی و بررسی کانال انتقال آب 17 کیلومتری این سد توسط نسرین قهرمانی، کارشناس بخش نجات‌بخشی صورت گرفته است، تاکید کرد: با آبگیری سد سیلوه، حداقل پنج اثر در مخزن سد و هشت اثر در خط انتقال کانال کاملا در معرض نابودی است. به گفته وی، این آثار متعلق به حدود پنج هزار سال پیش یعنی عصر مفرغ و دوران تاریخی «عصر اشکانیان»‌ است. او گفت: مجری طرح و کارفرما پس از قرارداد اولیه باید قرارداد دیگری با پژوهشگاه برای کاوش لایه به لایه محوطه و عملیات نجات‌بخشی منعقد می‌کرد که تاکنون چنین اقدامی انجام نشده است. این باستان‌شناس افزود: مدارک و اسناد باستان‌شناسی به علت ماهیت مدفون این آثار در لایه‌های هزاران ساله بدون تردید ناشناخته‌اند و چه‌بسا اسناد و ناگفته‌های زیادی بعد از کشف، تاریخ منطقه را به نمایش بگذارد. وی گفت: این در حالی است که سازمان آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی نیز همچنان بر اجرایی نشدن مطالعات فاز دوم و نجات‌بخشی «کورگان»‌های منحصربه‌فرد مربوط به هزاره اول قبل از میلاد محدوده سد «پیغام چای» پافشاری می‌کند. به گفته‌ این باستان‌شناس، سدهای «گرده بین»، «چپرآباد»، «شهر یکند» در آذربایجان‌غربی و «احمد بیگلو» در اردبیل نیز وضعیت اسفبار مشابهی دارند. به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، فرماندار پیرانشهر پیش از این در گفت‌وگو با رسانه‌ها ضمن اشاره به آب‌گیری سد «سیلوه‌» تا پایان امسال، ایجاد مرکز پرورش ماهی و تفرجگاه را از اهداف مهم ساخت این سد اعلام کرده است. پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در سال 1388 مطالعات باستان‌شناختی در سد سیلوه را خواستار شده بود اما با وجود انجام مکاتبات فراوان و تشکیل جلسات حضوری برای تاکید بر اجرای برنامه مطالعات فرهنگی - تاریخی، آثار حوضه سد با بی‌تفاوتی کارفرما مواجه شد؛ به طوری‌که هم‌اکنون ساخت این سد مراحل پایانی را پشت‌سر می‌گذارد. به گزارش ایسنا، پیش از این نیز سد «پیغام چای» باوجود درخواست‌های مکرر پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برای انجام عملیات نجات‌بخشی آثار فرهنگی- تاریخی و برخلاف قانون در دست ساخت قرار گرفت. این اقدام در حالی انجام شد که در بررسی‌های صورت گرفته 27 اثر فرهنگی- تاریخی در محدوده مورد اشاره شناسایی شد. بر این اساس در محدوده مورد بررسی آثاری از تپه‌های دوره تاریخی از جمله اشکانی و «گورهایی» از هزاره اول قبل از میلاد مربوط به اقوام سکایی شناسایی شد که مشابه آنها پیشتر در شمال این منطقه و در محدوده سد «خداآفرین» شناسایی و مورد کاوش قرار گرفته بودند اما کارفرما بدون توجه به تذکرات مکرر پژوهشکده باستان شناسی و انجام عملیات نجات‌بخشی آثار ارزشمند مدفون در منطقه به ساخت‌وساز خود همچنان ادامه می‌دهد. همچنین مسوولان طرح ساخت سد سیمره پیش ازاجرای عملیات در انجام عملیات نجات‌بخشی آثار باستانی همکاری کردند که این امربه شناسایی چندین اثر تاریخی و انتقال آنها به مکانی دیگر و در نهایت تشکیل یک موزه از آثار کشف شده در محوطه این سد منجر شد. براساس بند «ج» ماده «114» قانون برنامه پنج‌ساله چهارم همه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی موظفند؛ قبل از اجرای طرح‌های عمرانی گسترده و در مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی- تاریخی میراث فرهنگی در آن خصوص اقدام کنند و در طراحی و مکان‌یابی طرح‌های یادشده نتایج مطالعات را رعایت کنند.

آبگیری سد «سیلوه» که هنوز عملیات نجات‌بخشی باستان‌شناسی در آن صورت نگرفته، در روزهای آینده آثار عصر مفرغ و دوره اشکانی را غرق می‌کند. سرداری، مسوول بخش نجات‌بخشی پژوهشکده باستان‌شناسی با اشاره به مطالعات باستان‌شناسی صورت گرفته در منطقه ایجاد سد گفت: این مطالعات براساس قرارداد با مجری طرح ساخت سد در سال 1392 صورت گرفت. وی با بیان اینکه بررسی و شناسایی مخزن سد «سیلوه» توسط ابراهیم خرازی و بررسی کانال انتقال آب 17 کیلومتری این سد توسط نسرین قهرمانی، کارشناس بخش نجات‌بخشی صورت گرفته است، تاکید کرد: با آبگیری سد سیلوه، حداقل پنج اثر در مخزن سد و هشت اثر در خط انتقال کانال کاملا در معرض نابودی است. به گفته وی، این آثار متعلق به حدود پنج هزار سال پیش یعنی عصر مفرغ و دوران تاریخی «عصر اشکانیان»‌ است. او گفت: مجری طرح و کارفرما پس از قرارداد اولیه باید قرارداد دیگری با پژوهشگاه برای کاوش لایه به لایه محوطه و عملیات نجات‌بخشی منعقد می‌کرد که تاکنون چنین اقدامی انجام نشده است. این باستان‌شناس افزود: مدارک و اسناد باستان‌شناسی به علت ماهیت مدفون این آثار در لایه‌های هزاران ساله بدون تردید ناشناخته‌اند و چه‌بسا اسناد و ناگفته‌های زیادی بعد از کشف، تاریخ منطقه را به نمایش بگذارد. وی گفت: این در حالی است که سازمان آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی نیز همچنان بر اجرایی نشدن مطالعات فاز دوم و نجات‌بخشی «کورگان»‌های منحصربه‌فرد مربوط به هزاره اول قبل از میلاد محدوده سد «پیغام چای» پافشاری می‌کند. به گفته‌ این باستان‌شناس، سدهای «گرده بین»، «چپرآباد»، «شهر یکند» در آذربایجان‌غربی و «احمد بیگلو» در اردبیل نیز وضعیت اسفبار مشابهی دارند. به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، فرماندار پیرانشهر پیش از این در گفت‌وگو با رسانه‌ها ضمن اشاره به آب‌گیری سد «سیلوه‌» تا پایان امسال، ایجاد مرکز پرورش ماهی و تفرجگاه را از اهداف مهم ساخت این سد اعلام کرده است. پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در سال 1388 مطالعات باستان‌شناختی در سد سیلوه را خواستار شده بود اما با وجود انجام مکاتبات فراوان و تشکیل جلسات حضوری برای تاکید بر اجرای برنامه مطالعات فرهنگی - تاریخی، آثار حوضه سد با بی‌تفاوتی کارفرما مواجه شد؛ به طوری‌که هم‌اکنون ساخت این سد مراحل پایانی را پشت‌سر می‌گذارد. به گزارش ایسنا، پیش از این نیز سد «پیغام چای» باوجود درخواست‌های مکرر پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برای انجام عملیات نجات‌بخشی آثار فرهنگی- تاریخی و برخلاف قانون در دست ساخت قرار گرفت. این اقدام در حالی انجام شد که در بررسی‌های صورت گرفته 27 اثر فرهنگی- تاریخی در محدوده مورد اشاره شناسایی شد. بر این اساس در محدوده مورد بررسی آثاری از تپه‌های دوره تاریخی از جمله اشکانی و «گورهایی» از هزاره اول قبل از میلاد مربوط به اقوام سکایی شناسایی شد که مشابه آنها پیشتر در شمال این منطقه و در محدوده سد «خداآفرین» شناسایی و مورد کاوش قرار گرفته بودند اما کارفرما بدون توجه به تذکرات مکرر پژوهشکده باستان شناسی و انجام عملیات نجات‌بخشی آثار ارزشمند مدفون در منطقه به ساخت‌وساز خود همچنان ادامه می‌دهد. همچنین مسوولان طرح ساخت سد سیمره پیش ازاجرای عملیات در انجام عملیات نجات‌بخشی آثار باستانی همکاری کردند که این امربه شناسایی چندین اثر تاریخی و انتقال آنها به مکانی دیگر و در نهایت تشکیل یک موزه از آثار کشف شده در محوطه این سد منجر شد. براساس بند «ج» ماده «114» قانون برنامه پنج‌ساله چهارم همه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی موظفند؛ قبل از اجرای طرح‌های عمرانی گسترده و در مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی- تاریخی میراث فرهنگی در آن خصوص اقدام کنند و در طراحی و مکان‌یابی طرح‌های یادشده نتایج مطالعات را رعایت کنند.