سلطانی‌‌نژاد که از تیرماه سال‌جاری مسوولیت مدیریت بورس کالا را برعهده گرفته با ارائه تحلیلی از وضعیت کنونی بازار سرمایه، حرکت به سمت اوراق بهادارسازی را یکی از اهداف اصلی بورس کالا اعلام کرد. وی در ادامه گفت: عملیاتی شدن این هدف به نفع مجموعه بزرگ بازار سرمایه کشور خواهد بود. به گزارش ملت بازار، بورس کالا به عنوان سومین بورس کشور بازار متشکل و سازمان یافته‌‌ای تلقی می‌شود که در آن به طور منظم کالا یا کالاهای معینی همانند فلزات، پنبه، گندم و برنج با روش‌هایی مشخص مورد معامله قرار می‌گیرند. درحال حاضر زمینه‌های فعالیت بورس کالا شامل فلزات و مواد معدنی (کانی‌های فلزی)، محصولات شیمیایی و پتروشیمی، محصولات کشاورزی و معاملات آتی (Future) است. در این میان حامد سلطانی‌‌نژاد که از تیرماه سال‌جاری مسوولیت مدیریت بورس کالا را برعهده گرفته در بدو ورود به این شرکت، حرکت به سمت اوراق بهادارسازی را از اهداف اصلی قرار داده و معتقد است عملیاتی شدن این هدف به نفع مجموعه بزرگ بازار سرمایه کشور خواهد بود و از این طریق فعالان بورس با ظرفیت‌های بی‌شماری که در بورس کالا وجود دارد، آشنا می‌شوند. وی که به عنوان سومین مدیرعامل بورس کالا از زمان تاسیس این شرکت شناخته می‌شود، پیش از این چهار سال مدیریت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی را برعهده داشت و طی این مدت اقداماتی چون راه‌اندازی سامانه جدید پس از معاملات، راه‌اندازی سامانه تسویه، کمک به الکترونیکی کردن بازار سرمایه، غیرکاغذی شدن صدور گواهینامه‌ها، فراهم کردن زیرساخت‌های بین‌المللی شدن بازار سرمایه و افزایش ارائه خدمات به ذی‌نفعان بازار سرمایه را انجام داده است. در گفت‌و‌گو با حامد سلطانی‌‌نژاد وضعیت بازار سرمایه در دوره پساتحریم و نقش بورس کالا در این فضا، ورود سرمایه‌گذاران خارجی و فرصت‌ها و تهدیدهای این رویداد، جدیدترین اقدامات و فعالیت‌های بورس کالا و اقدامات این شرکت برای حرکت به سمت اوراق بهادارسازی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. آینده بازار سرمایه و بورس کالا در پساتحریم در همین ارتباط سلطانی‌‌نژاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وضعیت بازار سرمایه را در دوره پساتحریم چگونه می‌بینید و این بازار به کجا خواهد رفت، گفت: در شرایط فعلی در بورس اوراق بهادار شاهد تنزیل پیش‌بینی جریانات نقدی آتی هستیم. فعالان بازار از هم‌اکنون در حال پیش‌بینی آینده هستند و برمبنای آن استراتژی سرمایه‌گذاری اتخاذ می‌کنند. حتی در حال حاضر مشاهده می‌شود سهام شرکتی که با زیان‌دهی روبه‌رو است خریداری می‌شود. به نظر می‌رسد مسابقه‌ای در میان شرکت‌ها به منظور بهره‌برداری از این فرصت‌ها در حال شکل‌گیری است. با نگاهی به ساختار شرکت‌های زیانده مشخص می‌شود این شرکت‌ها نیز برنامه‌ای برای بهره‌گیری از شرایط به وجود آمده در بهبود تکنولوژی تولید، کاهش هزینه بهای تولید شده و... دارند. بنابراین آینده بازار اوراق بهادار را روشن می‌بینم. وی در پاسخ به سوالی دیگر بر این اساس که بورس کالا نیز به عنوان ضلع مهمی از بازار سرمایه کشور شناخته می‌شود. فضای تازه ایجاد شده را در آینده بورس کالا چقدر تاثیر‌گذار می‌دانید، افزود: در حوزه بازار کالایی بهبود شرایط با یک تاخیر زمانی رخ خواهد داد. همان‌طور که مشاهده می‌شود این روزها رقم‌های میلیاردی در دو بازار معاملاتی بورس و فرابورس در حال معامله است. اگرچه در بورس کالا بهبود نسبی در معاملات شکل گرفته اما نمی‌توان ادعا کرد اتفاق قابل توجهی رخ داده است. دلیل آن هم این است که تاثیرات واقعی در بخش واقعی اقتصاد کمی با تاخیر نمایان می‌شود. با توجه به دورنمای مثبت اقتصادی در شرایط پساتحریم، پیش‌بینی می‌شود سال آینده شاهد اثرات مثبت آن بر بورس کالا باشیم. بهترین مدل حضور سرمایه‌گذاران خارجی مدیرعامل بورس کالا در پاسخ به این سوال که یکی از اهرم‌هایی که می‌تواند به ارتقای استانداردها در بورس کشور ما کمک کند، حضور سرمایه‌گذاران خارجی است. فکر می‌کنید بورس ما آمادگی پذیرش سرمایه‌گذاران خارجی با استانداردهای فعلی را دارد، گفت: اگر از منظر سرمایه‌گذاری خارجی در پرتفویForeig- Portfolio Investmenصحبت می‌کنیم، قطعا سرمایه‌گذاری خارجی باید با یکسری ملاحظات همراه باشد. اینکه به صورت یکباره بازار کشور را به سوی سرمایه‌گذاران خارجی باز کنیم و توقع داشته باشیم این گروه پول داغ (HoMoney) وارد بازار ما کنند، امکان پذیر نیست بلکه لازم است این موضوع با یکسری ملاحظات همراه باشد. علاوه بر این در خصوص پوشش نوسانات نرخ ارز داخلی در مقابل ارزهای خارجی نیز باید بازار نظام‌مندی در قالب بازار مشتقه ارزی وجود داشته باشد. با توجه به بررسی‌ها و مذاکراتی که در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی صورت گرفت، این نتیجه حاصل شد که بهترین مدل سرمایه‌گذاری خارجی‌ها در ایران به شکل ورود نهادی به صورت بلندمدت است به این معنی که علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در ایران یکسری نهادها و ارگان‌های مالی را با ایران مشترکا تاسیس کنند. به عنوان مثال کارگزاری‌ها بخشی از سهام‌شان را به خارجی‌ها واگذار کنند تا هم بحث دانش فنی وارد ایران شود و هم نقدینگی به شکل بلندمدت ماندگار شود. گاهی تصور غلطی از حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران در اذهان شکل می‌گیرد. واقعیت آن است که دنیای سرمایه‌گذاری متفاوت‌تر شده است. انتظار این است که سرمایه‌گذاران خارجی در قالب‌هایی مانند بانک سرمایه‌گذاری پول‌های خود را وارد کشور کنند. حال سوال اساسی در این میان به وجود می‌آید که آیا قوانین و مقررات ما با نحوه سرمایه‌گذاری خارجی‌ها سازگار است؟ طبیعی است که سرمایه‌گذاری به وکالت یا به نمایندگی هنوز در کشور ما شناخته‌شده نیست. چنانچه قوانین به این شکل تعریف نشود، بخش زیادی از سرمایه‌گذاران بین‌المللی را از دست خواهیم داد. وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه پس شما بهترین مدل سرمایه‌گذاری خارجی را ورود نهادی قوی و شناخته‌شده می‌دانید که در کنار آن یکسری ابزارها و محصولات جدید برای ماندگاری نقدینگی طراحی و عرضه شود، گفت: بله همین طور است. در حال حاضر در دنیا از انتشار اطلاعات، رساندن آنها به ذی‌نفعان تا مدیریت ریسک سبد سرمایه‌گذاری خارجی از استانداردهای خاص خود برخوردار است که با توجه به ارتباط کم بازار سرمایه ما با دنیا طی سال‌های اخیر از آن جا مانده‌ایم. از همین رو لازم است علاوه بر ورود پول‌های بین‌المللی، دانش فنی نیز در کنار آن وارد شود. مدیرعامل بورس کالا درباره این سوال را که برنامه‌ریزی برای اصلاح و ایجاد تغییر در ساختارهای بومی بازار سرمایه که جوابگوی سرمایه‌گذاری نهادها و ارگان‌های مالی خارجی باشد در چه مرحله‌ای قرار دارد اینگونه پاسخ داد: تا زمانی که در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی مشغول فعالیت بودم اقداماتی در حال انجام بود. در آن دوره مقرر شد ابتدا ارتباط Business to Business (مدل بنگاه به بنگاه) برقرار شود به این معنی که شرکت‌های داخلی نظیر خود را در کشورهای خارجی پیدا کنند. سازمان بورس نیز در مرحله بعد اقدام به صدور مجوز کند. تا جایی که اطلاع دارم بحث ارائه مجوز به نهادهای مالی خارجی هم در سازمان بورس و هم در شورای عالی بورس مطرح شده و خوشبختانه موافقت اولیه هم صورت گرفته است. این در حالی است که پیشتر این طرح با قاطعیت رد شده بود. حال در این شرایط کم و کیف و قواعد حضور این گروه برای سرمایه‌گذاری در بازار ایران مهم است. حرکت جدی به سمت بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا سلطانی‌‌نژاد درباره جدیدترین اقدامات و فعالیت‌های بورس کالا از زمان حضورش در شرکت بورس کالا افزود: در مدیریت جدید بورس کالا هدف‌گذاری حرکت به سمت بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا بود که این مهم سرلوحه کار مجموعه قرار گرفت و حرکت به سمت آن آغاز شد. در دنیا تاریخچه‌ای برای بورس‌های کالایی تعریف شده است. ابتدا بورس‌های کالایی محلی برای انجام معاملات نقد بودند. سپس با این تفکر که می‌توانند این روند را به آینده نیز تعمیم دهند ابزاری به نام فوروارد اختراع کردند. بعد از آن فکر کردند کالاهایی که معامله می‌کنند در بسیاری از مواقع جابه‌جا کردن آن با هزینه‌های بالایی همراه است از همین رو گواهی سپرده کالایی را منتشر کردند. با تاریخچه فوق می‌توان دریافت بدون آنکه ابتدا گام دوم برداشته شود اگر بخواهیم سراغ ابزارهای پیشرفته نظیر آپشن و فیوچر برویم، به نوعی امکان‌پذیر نیست. به نظر می‌رسد در قدم اول باید اوراق بهاداری وجود داشته باشد که بتوان بر مبنای آن دارایی پایه اقدام به معامله کرد. تجربه‌ای که در بورس‌های کالایی دنیا هم صورت گرفته همین است. گرچه در مورد دارایی‌هایی نظیر سکه طلا که چند ویژگی از قبیل «بازار پرطرفدار»، «نقدینگی بالا»، «بازار نقد قوی» و «بازیگران زیاد» دارد، راه‌اندازی بازار مشتقه با رونق همراه بوده است اما در مورد کالاهای دیگر به نظر می‌رسد ابتدا باید بازار اوراق بهادار مبتنی بر فوروارد و گواهی سپرده شکل گیرد و از سوی دیگر صندوق‌های کالایی هم تشکیل شوند، سپس سراغ ابزارهای پیشرفته تر برویم. زمانی که برای فعالان صنعت و تولید از ابزارهایی مانند آپشن و فیوچرز صحبت می‌شود از آنجا که آشنایی کاملی با آن ندارند بنابراین انگیزه‌ای برای ورود به این ابزارها برای فروش محصولات از خود نشان نمی‌دهند. اما زمانی که بخواهیم گواهی سپرده کالایی را برای همان فعال توضیح دهیم و از قبض انبار و قابلیت معامله ثانویه آن در بازارهای معاملاتی بورس بگوییم این فرد به راحتی توجیه خواهد شد. یا توضیح ساده درباره ابزارهای دیگر مانند سلف موازی و ... همین نتیجه را در پی خواهد داشت و آن تولیدکننده می‌تواند اقداماتی همچون تامین مالی، برنامه‌ریزی برای تولید و واردات، تسهیل فرآیند فروش و... را با استفاده از ابزارهای موجود در بورس کالا عملیاتی کند. به نظر می‌رسد باید در بورس کالا برنامه‌ریزی برای حرکت به این سمت صورت پذیرد تا بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا شکل گیرد. این مهم زمانی محقق خواهد شد که افراد متقاضی بتوانند با مراجعه به بورس کالا، کالاهای پذیرفته شده را خریداری کرده یا به اصطلاح در موقعیت خرید آن قرار گیرد. اینکه متقاضیان برای خرید محصولات پتروشیمی در بورس کالا باید تا سه‌شنبه هر هفته منتظر بمانند نمی‌توانیم از عنوان بازار در این میان استفاده کنیم. حال زمانی که این کالاها تبدیل به گواهی سپرده می‌شود علاوه بر عرضه‌کننده، این گواهی که شامل کالاهای بادوام مانند طلا، آلومینیوم، پی. وی. سی، شمش فولاد و ... در اختیار عده‌ای از فعالان بازار مالی قرار دارد که می‌توانند بسته به نیاز و ضرورت آن را در بازار ثانویه معامله کنند. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به هدف بورس کالا به منظور حرکت به سمت بازار اوراق بهادار، چه اقداماتی تاکنون در این ارتباط صورت گرفته است، افزود: از ابتدای حضور در شرکت بورس کالا سعی کردم تعامل نزدیکی با صنایع مختلف داشته باشم. مذاکرات متعددی با فعالان صنایع پتروشیمی، فلزات، سیمان و... به عنوان مثال در بحث تامین مالی صورت گرفته است. مدیر عامل بورس کالا درمورد نتیجه مشخصی که از این مذاکرات و رفت و آمدها حاصل شده است، گفت: نتیجه این بود که خیلی از این فعالان به بازار اوراق بهادار واکنش مثبت نشان دادند و اعلام کردند که نیاز به تامین مالی دارند. اگرچه در این میان برخی صنایع مانند پتروشیمی‌ها از وضعیت مالی بهتری برخوردارند و کمتر نیاز به تامین مالی از طریق اوراق سلف ریالی دارند این درحالی است که اگر بورس کالا امکان انتشار اوراق سلف دلاری را داشته باشد استقبال قابل توجهی از آن صورت خواهد گرفت. همین شرکت‌ها در سال‌جاری که با رکود در اقتصاد مواجه بودیم با موجودی انبار قابل ملاحظه‌ای روبه‌رو بودند. یکی از پیشنهادهای دیگری که به این شرکت‌ها داده شد این بود که کالاها را به گواهی سپرده کالایی تبدیل کنند. سلطانی‌‌نژاد در پاسخ به آخرین سوال مطرح شده بر این مبنا که فکر نمی‌کنید با حرکت به سمت اوراق بهادارسازی، بورس کالا به عنوان یک رقیب برای بورس اوراق بهادار مطرح باشد، گفت: ممکن است در بخش‌هایی بین دو بورس همپوشانی ایجاد شده که باید مدیریت شود. به نظر من در بورس کالا باید اوراقی مبتنی بر کالا مورد معامله قرار گیرد. اما در بورس اوراق بهادار اوراقی مبتنی بر شرکت، قرارداد یا پیمان است بنابراین آنچه مبتنی بر کالا بوده در حوزه بورس‌های کالایی و آنچه مبتنی بر پیمان، مشارکت و عقود است، در بورس اوراق قابلیت معامله دارد.
سلطانی‌‌نژاد که از تیرماه سال‌جاری مسوولیت مدیریت بورس کالا را برعهده گرفته با ارائه تحلیلی از وضعیت کنونی بازار سرمایه، حرکت به سمت اوراق بهادارسازی را یکی از اهداف اصلی بورس کالا اعلام کرد. وی در ادامه گفت: عملیاتی شدن این هدف به نفع مجموعه بزرگ بازار سرمایه کشور خواهد بود. به گزارش ملت بازار، بورس کالا به عنوان سومین بورس کشور بازار متشکل و سازمان یافته‌‌ای تلقی می‌شود که در آن به طور منظم کالا یا کالاهای معینی همانند فلزات، پنبه، گندم و برنج با روش‌هایی مشخص مورد معامله قرار می‌گیرند. درحال حاضر زمینه‌های فعالیت بورس کالا شامل فلزات و مواد معدنی (کانی‌های فلزی)، محصولات شیمیایی و پتروشیمی، محصولات کشاورزی و معاملات آتی (Future) است. در این میان حامد سلطانی‌‌نژاد که از تیرماه سال‌جاری مسوولیت مدیریت بورس کالا را برعهده گرفته در بدو ورود به این شرکت، حرکت به سمت اوراق بهادارسازی را از اهداف اصلی قرار داده و معتقد است عملیاتی شدن این هدف به نفع مجموعه بزرگ بازار سرمایه کشور خواهد بود و از این طریق فعالان بورس با ظرفیت‌های بی‌شماری که در بورس کالا وجود دارد، آشنا می‌شوند. وی که به عنوان سومین مدیرعامل بورس کالا از زمان تاسیس این شرکت شناخته می‌شود، پیش از این چهار سال مدیریت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی را برعهده داشت و طی این مدت اقداماتی چون راه‌اندازی سامانه جدید پس از معاملات، راه‌اندازی سامانه تسویه، کمک به الکترونیکی کردن بازار سرمایه، غیرکاغذی شدن صدور گواهینامه‌ها، فراهم کردن زیرساخت‌های بین‌المللی شدن بازار سرمایه و افزایش ارائه خدمات به ذی‌نفعان بازار سرمایه را انجام داده است. در گفت‌و‌گو با حامد سلطانی‌‌نژاد وضعیت بازار سرمایه در دوره پساتحریم و نقش بورس کالا در این فضا، ورود سرمایه‌گذاران خارجی و فرصت‌ها و تهدیدهای این رویداد، جدیدترین اقدامات و فعالیت‌های بورس کالا و اقدامات این شرکت برای حرکت به سمت اوراق بهادارسازی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. آینده بازار سرمایه و بورس کالا در پساتحریم در همین ارتباط سلطانی‌‌نژاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وضعیت بازار سرمایه را در دوره پساتحریم چگونه می‌بینید و این بازار به کجا خواهد رفت، گفت: در شرایط فعلی در بورس اوراق بهادار شاهد تنزیل پیش‌بینی جریانات نقدی آتی هستیم. فعالان بازار از هم‌اکنون در حال پیش‌بینی آینده هستند و برمبنای آن استراتژی سرمایه‌گذاری اتخاذ می‌کنند. حتی در حال حاضر مشاهده می‌شود سهام شرکتی که با زیان‌دهی روبه‌رو است خریداری می‌شود. به نظر می‌رسد مسابقه‌ای در میان شرکت‌ها به منظور بهره‌برداری از این فرصت‌ها در حال شکل‌گیری است. با نگاهی به ساختار شرکت‌های زیانده مشخص می‌شود این شرکت‌ها نیز برنامه‌ای برای بهره‌گیری از شرایط به وجود آمده در بهبود تکنولوژی تولید، کاهش هزینه بهای تولید شده و... دارند. بنابراین آینده بازار اوراق بهادار را روشن می‌بینم. وی در پاسخ به سوالی دیگر بر این اساس که بورس کالا نیز به عنوان ضلع مهمی از بازار سرمایه کشور شناخته می‌شود. فضای تازه ایجاد شده را در آینده بورس کالا چقدر تاثیر‌گذار می‌دانید، افزود: در حوزه بازار کالایی بهبود شرایط با یک تاخیر زمانی رخ خواهد داد. همان‌طور که مشاهده می‌شود این روزها رقم‌های میلیاردی در دو بازار معاملاتی بورس و فرابورس در حال معامله است. اگرچه در بورس کالا بهبود نسبی در معاملات شکل گرفته اما نمی‌توان ادعا کرد اتفاق قابل توجهی رخ داده است. دلیل آن هم این است که تاثیرات واقعی در بخش واقعی اقتصاد کمی با تاخیر نمایان می‌شود. با توجه به دورنمای مثبت اقتصادی در شرایط پساتحریم، پیش‌بینی می‌شود سال آینده شاهد اثرات مثبت آن بر بورس کالا باشیم. بهترین مدل حضور سرمایه‌گذاران خارجی مدیرعامل بورس کالا در پاسخ به این سوال که یکی از اهرم‌هایی که می‌تواند به ارتقای استانداردها در بورس کشور ما کمک کند، حضور سرمایه‌گذاران خارجی است. فکر می‌کنید بورس ما آمادگی پذیرش سرمایه‌گذاران خارجی با استانداردهای فعلی را دارد، گفت: اگر از منظر سرمایه‌گذاری خارجی در پرتفویForeig- Portfolio Investmenصحبت می‌کنیم، قطعا سرمایه‌گذاری خارجی باید با یکسری ملاحظات همراه باشد. اینکه به صورت یکباره بازار کشور را به سوی سرمایه‌گذاران خارجی باز کنیم و توقع داشته باشیم این گروه پول داغ (HoMoney) وارد بازار ما کنند، امکان پذیر نیست بلکه لازم است این موضوع با یکسری ملاحظات همراه باشد. علاوه بر این در خصوص پوشش نوسانات نرخ ارز داخلی در مقابل ارزهای خارجی نیز باید بازار نظام‌مندی در قالب بازار مشتقه ارزی وجود داشته باشد. با توجه به بررسی‌ها و مذاکراتی که در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی صورت گرفت، این نتیجه حاصل شد که بهترین مدل سرمایه‌گذاری خارجی‌ها در ایران به شکل ورود نهادی به صورت بلندمدت است به این معنی که علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در ایران یکسری نهادها و ارگان‌های مالی را با ایران مشترکا تاسیس کنند. به عنوان مثال کارگزاری‌ها بخشی از سهام‌شان را به خارجی‌ها واگذار کنند تا هم بحث دانش فنی وارد ایران شود و هم نقدینگی به شکل بلندمدت ماندگار شود. گاهی تصور غلطی از حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران در اذهان شکل می‌گیرد. واقعیت آن است که دنیای سرمایه‌گذاری متفاوت‌تر شده است. انتظار این است که سرمایه‌گذاران خارجی در قالب‌هایی مانند بانک سرمایه‌گذاری پول‌های خود را وارد کشور کنند. حال سوال اساسی در این میان به وجود می‌آید که آیا قوانین و مقررات ما با نحوه سرمایه‌گذاری خارجی‌ها سازگار است؟ طبیعی است که سرمایه‌گذاری به وکالت یا به نمایندگی هنوز در کشور ما شناخته‌شده نیست. چنانچه قوانین به این شکل تعریف نشود، بخش زیادی از سرمایه‌گذاران بین‌المللی را از دست خواهیم داد. وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه پس شما بهترین مدل سرمایه‌گذاری خارجی را ورود نهادی قوی و شناخته‌شده می‌دانید که در کنار آن یکسری ابزارها و محصولات جدید برای ماندگاری نقدینگی طراحی و عرضه شود، گفت: بله همین طور است. در حال حاضر در دنیا از انتشار اطلاعات، رساندن آنها به ذی‌نفعان تا مدیریت ریسک سبد سرمایه‌گذاری خارجی از استانداردهای خاص خود برخوردار است که با توجه به ارتباط کم بازار سرمایه ما با دنیا طی سال‌های اخیر از آن جا مانده‌ایم. از همین رو لازم است علاوه بر ورود پول‌های بین‌المللی، دانش فنی نیز در کنار آن وارد شود. مدیرعامل بورس کالا درباره این سوال را که برنامه‌ریزی برای اصلاح و ایجاد تغییر در ساختارهای بومی بازار سرمایه که جوابگوی سرمایه‌گذاری نهادها و ارگان‌های مالی خارجی باشد در چه مرحله‌ای قرار دارد اینگونه پاسخ داد: تا زمانی که در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی مشغول فعالیت بودم اقداماتی در حال انجام بود. در آن دوره مقرر شد ابتدا ارتباط Business to Business (مدل بنگاه به بنگاه) برقرار شود به این معنی که شرکت‌های داخلی نظیر خود را در کشورهای خارجی پیدا کنند. سازمان بورس نیز در مرحله بعد اقدام به صدور مجوز کند. تا جایی که اطلاع دارم بحث ارائه مجوز به نهادهای مالی خارجی هم در سازمان بورس و هم در شورای عالی بورس مطرح شده و خوشبختانه موافقت اولیه هم صورت گرفته است. این در حالی است که پیشتر این طرح با قاطعیت رد شده بود. حال در این شرایط کم و کیف و قواعد حضور این گروه برای سرمایه‌گذاری در بازار ایران مهم است. حرکت جدی به سمت بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا سلطانی‌‌نژاد درباره جدیدترین اقدامات و فعالیت‌های بورس کالا از زمان حضورش در شرکت بورس کالا افزود: در مدیریت جدید بورس کالا هدف‌گذاری حرکت به سمت بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا بود که این مهم سرلوحه کار مجموعه قرار گرفت و حرکت به سمت آن آغاز شد. در دنیا تاریخچه‌ای برای بورس‌های کالایی تعریف شده است. ابتدا بورس‌های کالایی محلی برای انجام معاملات نقد بودند. سپس با این تفکر که می‌توانند این روند را به آینده نیز تعمیم دهند ابزاری به نام فوروارد اختراع کردند. بعد از آن فکر کردند کالاهایی که معامله می‌کنند در بسیاری از مواقع جابه‌جا کردن آن با هزینه‌های بالایی همراه است از همین رو گواهی سپرده کالایی را منتشر کردند. با تاریخچه فوق می‌توان دریافت بدون آنکه ابتدا گام دوم برداشته شود اگر بخواهیم سراغ ابزارهای پیشرفته نظیر آپشن و فیوچر برویم، به نوعی امکان‌پذیر نیست. به نظر می‌رسد در قدم اول باید اوراق بهاداری وجود داشته باشد که بتوان بر مبنای آن دارایی پایه اقدام به معامله کرد. تجربه‌ای که در بورس‌های کالایی دنیا هم صورت گرفته همین است. گرچه در مورد دارایی‌هایی نظیر سکه طلا که چند ویژگی از قبیل «بازار پرطرفدار»، «نقدینگی بالا»، «بازار نقد قوی» و «بازیگران زیاد» دارد، راه‌اندازی بازار مشتقه با رونق همراه بوده است اما در مورد کالاهای دیگر به نظر می‌رسد ابتدا باید بازار اوراق بهادار مبتنی بر فوروارد و گواهی سپرده شکل گیرد و از سوی دیگر صندوق‌های کالایی هم تشکیل شوند، سپس سراغ ابزارهای پیشرفته تر برویم. زمانی که برای فعالان صنعت و تولید از ابزارهایی مانند آپشن و فیوچرز صحبت می‌شود از آنجا که آشنایی کاملی با آن ندارند بنابراین انگیزه‌ای برای ورود به این ابزارها برای فروش محصولات از خود نشان نمی‌دهند. اما زمانی که بخواهیم گواهی سپرده کالایی را برای همان فعال توضیح دهیم و از قبض انبار و قابلیت معامله ثانویه آن در بازارهای معاملاتی بورس بگوییم این فرد به راحتی توجیه خواهد شد. یا توضیح ساده درباره ابزارهای دیگر مانند سلف موازی و ... همین نتیجه را در پی خواهد داشت و آن تولیدکننده می‌تواند اقداماتی همچون تامین مالی، برنامه‌ریزی برای تولید و واردات، تسهیل فرآیند فروش و... را با استفاده از ابزارهای موجود در بورس کالا عملیاتی کند. به نظر می‌رسد باید در بورس کالا برنامه‌ریزی برای حرکت به این سمت صورت پذیرد تا بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا شکل گیرد. این مهم زمانی محقق خواهد شد که افراد متقاضی بتوانند با مراجعه به بورس کالا، کالاهای پذیرفته شده را خریداری کرده یا به اصطلاح در موقعیت خرید آن قرار گیرد. اینکه متقاضیان برای خرید محصولات پتروشیمی در بورس کالا باید تا سه‌شنبه هر هفته منتظر بمانند نمی‌توانیم از عنوان بازار در این میان استفاده کنیم. حال زمانی که این کالاها تبدیل به گواهی سپرده می‌شود علاوه بر عرضه‌کننده، این گواهی که شامل کالاهای بادوام مانند طلا، آلومینیوم، پی. وی. سی، شمش فولاد و ... در اختیار عده‌ای از فعالان بازار مالی قرار دارد که می‌توانند بسته به نیاز و ضرورت آن را در بازار ثانویه معامله کنند. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به هدف بورس کالا به منظور حرکت به سمت بازار اوراق بهادار، چه اقداماتی تاکنون در این ارتباط صورت گرفته است، افزود: از ابتدای حضور در شرکت بورس کالا سعی کردم تعامل نزدیکی با صنایع مختلف داشته باشم. مذاکرات متعددی با فعالان صنایع پتروشیمی، فلزات، سیمان و... به عنوان مثال در بحث تامین مالی صورت گرفته است. مدیر عامل بورس کالا درمورد نتیجه مشخصی که از این مذاکرات و رفت و آمدها حاصل شده است، گفت: نتیجه این بود که خیلی از این فعالان به بازار اوراق بهادار واکنش مثبت نشان دادند و اعلام کردند که نیاز به تامین مالی دارند. اگرچه در این میان برخی صنایع مانند پتروشیمی‌ها از وضعیت مالی بهتری برخوردارند و کمتر نیاز به تامین مالی از طریق اوراق سلف ریالی دارند این درحالی است که اگر بورس کالا امکان انتشار اوراق سلف دلاری را داشته باشد استقبال قابل توجهی از آن صورت خواهد گرفت. همین شرکت‌ها در سال‌جاری که با رکود در اقتصاد مواجه بودیم با موجودی انبار قابل ملاحظه‌ای روبه‌رو بودند. یکی از پیشنهادهای دیگری که به این شرکت‌ها داده شد این بود که کالاها را به گواهی سپرده کالایی تبدیل کنند. سلطانی‌‌نژاد در پاسخ به آخرین سوال مطرح شده بر این مبنا که فکر نمی‌کنید با حرکت به سمت اوراق بهادارسازی، بورس کالا به عنوان یک رقیب برای بورس اوراق بهادار مطرح باشد، گفت: ممکن است در بخش‌هایی بین دو بورس همپوشانی ایجاد شده که باید مدیریت شود. به نظر من در بورس کالا باید اوراقی مبتنی بر کالا مورد معامله قرار گیرد. اما در بورس اوراق بهادار اوراقی مبتنی بر شرکت، قرارداد یا پیمان است بنابراین آنچه مبتنی بر کالا بوده در حوزه بورس‌های کالایی و آنچه مبتنی بر پیمان، مشارکت و عقود است، در بورس اوراق قابلیت معامله دارد.