ریخت‌و پاش را جمع کنید

شیدا ملکی- با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال هنوز هم شاهد بررسی‌های بودجه شهرداری در شورای شهر تهران هستیم. برخی از اعضای شورای شهر معتقدند شهرداری در زمینه پیشرفت فضای شهری با شورای شهر همکاری نمی‌کند و از سویی دیگر درآمدهای شهرداری به شیوه‌هایی غیرمنطقی هزینه می‌شود. مدیریت کالبد شهر و حفاظت از ساختار شهری بی‌شک وظیفه شهرداری است اما آمار و ارقام متفاوت از بودجه و هزینه‌های شهرداری گویا اعضای شورای شهر تهران را نگران کرده است. به گزارش «جهان‌صنعت»، محمدباقر قالیباف، شهردار تهران چندی پیش با حضور در جلسه علنی شورای شهر که به بررسی لایحه بودجه پیشنهادی سال 95 شهرداری تهران اختصاص داده شده بود با بیان اینکه تمام تلاش خود را کرده بودیم که بودجه براساس برنامه توسعه‌ای در شورای شهر تهران تصویب شود، گفت: امیدواریم که بودجه 95 منطبق بر برنامه توسعه باشد. به گفته قالیباف، بیش از 90 درصد تصمیمات شورای شهر، شهرداری و کمیسیون تلفیق یکسان است و سال قبل پیشنهاد دادیم که بودجه غیرنقد 45 درصد و بودجه نقد 55 درصد باشد اما امسال با توجه به وضعیت رکود، پیشنهاد کاهش بودجه نقد را داده‌ایم. به اعتقاد قالیباف امسال تنها 80 درصد توانسته‌ایم بودجه نقد جذب کنیم و نشان می‌دهد که نسبت به سال‌های گذشته 30 درصد در جذب نقدینگی کاهش داشته‌ایم که این عمل در نتیجه رکود حاصل شده است. وی با بیان اینکه با توجه به وضعیت اقتصادی و رکود حاکم، پیشنهاد داده‌ایم که در بودجه 95، بودجه 40 درصد نقد و 60 درصد غیرنقد باشد، گفت: اگر این اعداد بالا و پایین شد، در اصلاحیه بودجه آن را لحاظ خواهیم کرد. قالیباف همچنین درخصوص پیشنهاد شورا مبنی بر واریز سود سازمان‌ها به خزانه و واریز مجدد سود طی 10 روز از حساب خزانه به سازمان‌ها نیز گفت: ما مدافع این هستیم که سود به حساب خزانه واریز شود تا به درآمد پایدار شهرداری کمک کند اما اینکه مجددا طی یک مدت مشخص سود به حساب سازمان بازگردانده شود، خلاف قانون است چراکه ما می‌توانیم این سود را در بخش‌های اولویت‌دار دیگر هزینه کنیم. 5 هزار میلیارد تومان هم می‌تواند برای بودجه تهران کافی باشد شهردار تهران با بیان اینکه ما با پنج هزار میلیارد تومان هم می‌توانیم شهر را اداره کنیم، گفت: با این عدد می‌توانیم تنها شهر را نگه داریم و نمی‌توانیم در راستای توسعه شهر گام برداریم و مترو و پروژه‌های عمرانی دیگر، پیش نمی‌رود. قالیباف با بیان اینکه پیشنهاد می‌شود سود حاصله از شرکت‌ها صرف اولویت‌های حیاتی شود، افزود: هر پولی که از سود سازمان‌ها می‌ماند، باید براساس ردیف‌ها و اولویت‌ها توزیع شود. شهردار تهران با بیان اینکه شهرداری هیچ حسابی را بدون مجوز شورای شهر باز نمی‌کند، گفت: حتی من به عنوان شهردار تهران نمی‌توانم حسابی را برای یک شرکت بدون امضای رییس شورای شهر باز کنم و پیشنهاد می‌شود اگر قرار است سود شرکت‌ها به خزانه واریز شود، این پول صرف پروژه‌های اولویت‌دار شود. همچنین قالیباف در دفاع از لایحه بودجه شهرداری تهران با بیان اینکه امسال بودجه شهرداری عملیاتی، ماموریت‌محور و منطبق با برنامه پنج ساله خواهد بود، گفت: اگر پایان سال بودجه نقد و غیرنقد شهرداری چند درصد بالا و پایین برود، می‌توانیم اصلاحیه آورده و این مشکل را حل کنیم. به گزارش ایسنا، در پایان پیشنهاد اسماعیل دوستی و شهرداری تهران مبنی بر اینکه بودجه نقد 40 و غیرنقد 60 درصد در سال 95 تعیین شود با رای موافق اعضای شورای شهر به تصویب رسید. همچنین کلیات بودجه سال 95 شهرداری به مبلغ 17 هزار و 800 میلیارد تومان که در واقع 11 هزار میلیارد نقد و بیش از شش هزار میلیارد تومان آن نیز غیرنقد است به تصویب اعضای شورای شهر رسید. وظیفه شهرداری نگهداری از شهر است این در حالی است که محمد حقانی، عضو شورای شهر تهران در این زمینه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: وظیفه اصلی و ذاتی شهرداری نگهداری از شهر است که شامل رسیدگی به ناوگان اتوبوسرانی، نگهداری و حفظ پارک‌ها و فضای سبز شهری و زیباسازی محیط شهری است. به اعتقاد من، هدف قالیباف از مطرح کردن این پیشنهاد که شهرداری می‌تواند شهر را با بودجه، پنج هزار میلیارد تومان اداره کند قطعا اداره شهر در سطح امور جاری بوده است که البته با تجربه‌ای که برخی اعضای شورای شهر در کارنامه کاری خود دارند، حتی با مبلغی کمتر از عدد مطرح شده هم می‌توان شهر را در سطح معمولی اداره کرد. حقانی در ادامه با اشاره به هزینه‌های غیرمرتبط با وظایف شهرداری تاکید می‌کند: ساخت بیمارستان‌های پیشرفته، برگزاری همایش‌های پی‌درپی و هزینه‌های غیرضروری همچون ارسال کارت‌پستال به افراد مختلف و اموری از این قبیل در راستای وظایف شهرداری نیست و اگر شهرداری به طور متمرکز فقط وظایف تعریف‌شده‌اش را پیگیری کند، قطعا با کمبود بودجه و مشکلات مالی مواجه نخواهد شد. به اعتقاد وی، ‌اشکال شهرداری این است که در پیگیری و اجرای پروژه‌هایش اولویت‌ها را منظور نمی‌کند. براساس گفته‌های مقام معظم رهبری باید از ریخت و پاش‌های اداری جلوگیری کنیم و هزینه‌های بیت‌المال را بر اساس سلایق شخصی صرف هزینه‌های کم‌اهمیت نکنیم. همچنین حقانی تاکید می‌کند که اولویت شهروندان تهرانی رسیدگی به محیط زیست تهران است و آنچه شهرداری باید براساس وظایفش در اولویت بودجه خود قرار دهد، رسیدگی و حل کردن مشکلات آلودگی هواست. از آنجایی که همه مسوولان به وضوح می‌دانند مشکل اصلی آلودگی هوای تهران مربوط به وسایل حمل‌ونقل آلوده‌کننده و مخصوصا موتورسیکلت‌هاست، شهرداری باید ساخت و توسعه مترو را در اولویت برنامه بودجه خود قرار دهد. اگر بسترهای مناسب حمل‌ونقل عمومی تهران فراهم شود به طور حتم مشکل آلودگی هوا کاهشی چشمگیر خواهد داشت. کلانشهری مثل تهران نیازمند حمل‌ونقل عمومی توسعه یافته است. بزرگراه‌ها فقط مشکلات آلودگی هوای تهران را چندین برابر می‌کند و در حقیقت پهن کردن فرش قرمز برای پررنگ‌تر شدن حضور اتومبیل‌ها در زندگی شهری می‌شود. در حالی که در کشورهای توسعه‌یافته کمتر شاهد افزایش بزرگراه‌ها هستیم. آنها بیشتر تلاش می‌کنند زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی، مخصوصا مترو را مورد توجه قرار دهند اما متاسفانه در تهران شاهد عکس این روند هستیم. بنا به آنچه شهردار تهران در جلسه بررسی بودجه 95 شهرداری مطرح کرد، ‌شهرداری توانایی این را دارد که تهران را با بودجه‌ای بسیار کمتر تهران را اداره کند. حال این سوال مطرح می‌شود که چرا تهران با توجه به بودجه قبلی شهرداری حتی در همان سطح استاندارد‌های قبلی مطرح شده اداره نشده است؟ آیا اداره امور جاری شهر تهران بیش از این هزینه‌بر است؟ اگر بودجه سال‌های قبل شهرداری برای اداره تهران کافی نبوده است، ‌شهرداری چگونه مدعی می‌شود که با بودجه پنج هزار میلیارد تومان می‌تواند شهر تهران را اداره کند؟ دلیل وجود تناقضات بین اظهارات شهردار در امور بودجه و آنچه در بودجه به طور مکتوب بیان شده است، چیست؟ شهرداری نیازمند درآمدهای پایدار است از سویی دیگر حقانی به مبحث درآمدهای پایدار اشاره می‌کند و می‌گوید: این اصلا اتفاق خوشایندی نیست که 11هزار میلیارد تومان از بودجه شهرداری براساس فروش تراکم و تغییر کاربری پیش‌بینی شده است. تراکم فروشی دقیقا مصداق فروش نفت برای هزینه‌های شهری است. شهر فقط برای نسل زنده امروز نیست. تهران شهری است برای آیندگان و ما نباید برای درآمدزایی و اداره شهر زمین‌های آن را تغییر کاربری دهیم و بفروشیم. به گفته حقانی، اگر به راهبردهای طرح تفصیلی توجه و از آن بهره‌جویی کنیم، دیگر نیازی به تغییر کاربری و فروش تراکم نداریم. بر همین اساس باید به موضوع تراکم‌های پایدار توجه کنیم. درآمدهای پایدار شهری، نوعی از درآمد ثابت شهری است که نه تنها به بدنه شهری آسیب نمی‌زند، بلکه موجب می‌شود شهروندان نسبت به محیط زندگی خود حساس‌تر شوند و احساس تعلق خاطر به شهر داشته باشند. وی به ویژگی‌های درآمدهای پایدار اشاره می‌کند و می‌گوید: شهروندانی که در شهر زندگی می‌کنند باید عوارض شهری پرداخت کنند. نمونه کوچک عوارض شهری، همان هزینه‌هایی است که شهروندان در منزل شخصی خودشان برای بهبود و زیبایی خانه‌شان هزینه می‌کنند، مثل کاشتن گل در باغچه،‌ نقاشی کردن ساختمان و اموری شبیه به این. شهروندان اگر شهر را هم بخشی از زندگی خود بدانند نسبت به آن احساس عمیق‌تری پیدا خواهند کرد و با پرداخت عوارض به شهرداری به درآمدهای پایدار خواهد رسید. چرا شهرداری با شورای شهر همکاری نمی‌کند از سویی دیگر،‌ علیرضا دبیر، رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران نیز درباره بودجه شهرداری گفته بود زمانی که از شرکت و سازمان وابسته به شهرداری نام می‌بریم منظور سازمان‌هایی مثل بهشت زهرا(س) و بهره‌برداری مترو است که اگر نیم ساعت فعالیت نکنند، می‌توانند بحران ملی ایجاد کنند. همچنین دبیر تاکید کرد، تبصره یک به مدت ۱۰ سال در تبصره‌ها بوده و ما گام به گام اجرایی شدن آن را محقق کردیم. در گام اول لایحه‌ای که از سال ۹۰ درخصوص معرفی حساب‌های درآمدی سازمان‌ها و شرکت‌ها در کمیسیون باقی مانده بود را سال گذشته به تصویب رساندیم. به اعتقاد وی،‌ براساس این مصوبه با تلاش‌های معاون مالی و اقتصادی وقت همه حساب‌های درآمدی به شهرداری معرفی شد و حتی سازمان زیباسازی به عنوان آخرین سازمان با فشار زیاد حساب‌های درآمدی‌اش را اعلام کرد. به طوری که تمام حساب‌های درآمدی شهرداری توسط مدیران ارشد شهرداری نظارت می‌شود. تهران را بازیگر بازی‌های سیاسی نکنیم پایتخت کشور و شرایط زیست محیطی آن نه تنها برای ساکنان تهران بسیار مهم است بلکه نمایی کوچک از فضای کلی کشور نیز هست. درآمدهای شهری تهران و بودجه شهرداری می‌تواند نمایی کوچک از کشوری روی به توسعه و پیشرفت باشد. این تصویر از تهران اما اگر آلوده به درگیری‌های جناحی و سیاسی و حتی گاهی لجاجت‌های سیاسی شود، شاید همه زیبایی‌های تهران را دستخوش این درگیری‌ها کند. بهتر است شهر به دور از همه این مسایل فقط با نگاهی به مدیریت شهری به سمت پیشرفت حرکت کند. شاید قله و غایت این پیشرفت شهری دستیابی به محیط‌زیست سالم شهری و هوای پاک تهران باشد.