چرایی رشد نقدینگی و کاهش نرخ تورم از نگاه کارشناسان

چرایی رشد نقدینگی و کاهش نرخ تورم از نگاه کارشناسان

گروه اقتصادی- با وجود اینکه در دولت یازدهم رشد نقدینگی بیش از دو برابر رشد داشته اما نرخ تورم از 40 به کمتر از 13 درصد رسیده است‌. هر چند براساس آخرین آمار بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی در دی‌ماه امسال به 2/27 درصد رسید و حجم نقدینگی نیز به 9 هزار و 500 میلیارد ریال افزایش یافت اما کارشناسان می‌گویند رشد کنونی نقدینگی به دلیل تورم بالای دوره‌های گذشته بوده است‌. آخرین آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که حجم نقدینگی در دی ماه به رقم 9 هزار و 500 میلیارد ریال افزایش یافته و این رقم نسبت به اسفندماه سال گذشته 3/21 درصد رشد داشته است‌. این میزان در آذرماه نسبت به اسفندماه سال گذشته شاهد رشد 2/18 درصدی بوده است‌. افزایش حجم نقدینگی در دی‌ماه سبب شده که رشد سالانه آن به 2/27 درصد برسد‌. این رقم در ماه پیش از آن 5/24 درصد بود‌. همچنین این رقم از مردادماه سال گذشته بیشترین مقدار بوده است‌. با این تحولات، رشد ماهانه نقدینگی در دی‌ماه امسال 8/2 درصد ثبت شده که بیشترین مقدار در ماه‌های امسال است‌. همچنین میانگین نرخ رشد ماهانه نقدینگی در سال‌جاری 2 درصد بوده و آمار دی‌ماه 8/0 واحد درصد بالاتر از سطح میانگین بوده است‌. بنابراین حجم نقدینگی در حال حاضر نسبت به ابتدای شروع به کار دولت یازدهم، افزایش چهار تریلیون ریال (400 هزار میلیارد تومان) را پشت‌سر گذاشته اما با این وجود، جهت نرخ تورم کاهشی بوده و حرکت نزولی تورم متوقف نشده است‌. البته این تغییرات در حالی است که کارشناسان اقتصادی همواره بر تاثیر رشد نقدینگی بر تورم تاکید کرده و معتقدند که با رشد نقدینگی باید منتظر افزایش تورم نیز بود‌. پیامدهای رشد نقدینگی بر همین اساس برخی از کارشناسان نسبت به حجم بالای نقدینگی و اثر آن بر تورم هشدار می‌دهند اما معتقدند ماهیت نقدینگی به نحوی نیست که در کوتاه‌مدت اثرات تورمی داشته باشد‌. البته ناگفته نماند که در ماه‌های گذشته اگرچه حجم نقدینگی در سطح بالایی بوده، اما مثبت بودن نرخ واقعی سود بانکی از سوق یافتن نقدینگی به بازارهای غیرمولد جلوگیری کرده است‌. کارشناسان معتقدند در اقتصادی که با حجم بالای نقدینگی روبه‌رو است، باید رفتار سیاست‌گذار به‌گونه‌ای باشد که با ایجاد ثبات در شاخص‌های کلان اقتصادی، جریان نقدینگی را به سمت بازارهای مولد حرکت دهد‌. البته ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی با اشاره به انتقادهای مطرح شده درباره رشد نقدینگی در دولت یازدهم گفته است‌: این نقدینگی نباید با حجم نقدینگی ابتدای کار دولت یازدهم مقایسه شود زیرا در 5/2 سال گذشته شش موسسه اعتباری و چهار بانک جدید تحت‌پوشش آمار بانک مرکزی قرار گرفته‌اند‌. وی ادامه داد‌: بانک مرکزی طی سال 1394 با در پیش گرفتن سیاست انبساطی از جمله کاهش حجم سپرده قانونی به دامنه 10 تا 13 درصد و افزایش این رقم به حجم نقدینگی پایه پولی را افزایش داده که رشد نقدینگی جامعه را به دنبال داشته است‌. همچنین پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی دراین باره می‌گوید‌: این‌طور نیست که هر افزایش نقدینگی در کوتاه‌مدت به افزایش در سطح عمومی قیمت‌ها بینجامد؛ بلکه در بلندمدت امکان دارد چنین روندی رخ دهد‌. بنابراین این امکان وجود دارد که در دوره‌هایی با وجود رشد بالای نقدینگی چنین افزایشی در سطح عمومی قیمت‌ها رخ ندهد و اثر رشد نقدینگی با تاخیر بر سطح قیمت‌ها ظاهر شود‌. وی می‌گوید: با توجه به شرایط خاص امسال با رشد نقدینگی که بخشی از آن به دلیل افزایش پایه پولی بوده است، مواجه شده‌ایم‌. همچنین شاپور محمدی، معاون اقتصادی وزارت اموراقتصادی و دارایی، درباره چرایی کاهش نرخ تورم همزمان با رشد نقدینگی به ایرنا، گفت‌: رشد نقدینگی به دو مساله «پایه پولی و ضریب فزاینده» ارتباط دارد؛ اگر این رشد از محل پایه پولی باشد مطلوب نیست اما رشد آن از محل ضریب فزاینده، مطلوب و مناسب است‌. معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه، ضریب فزاینده بازار پول رشد مناسبی داشته و در دو سال گذشته از 4/5 درصد به 4/6 درصد رسیده است، افزود‌:50 هزار میلیارد ریال نقدینگی از محل ضریب فزاینده و نتیجه کاهش نرخ ذخیره قانونی بوده که برای اقتصاد مناسب است‌. نقدینگی تبدیل به شبه پول شد مهدی تقوی، کارشناس مسایل اقتصادی نیز در این خصوص به این خبرگزاری گفت‌: رشد کنونی نقدینگی به دلیل تورم 40 درصدی دوره‌های گذشته بوده است زیرا زمانی که نرخ تورم افزایش یابد نیاز به پول بیشتری است‌. وی به برنامه دولت برای اجرای برجام دو در کشور اشاره کرد و گفت‌: با اجرای برجام دو، نرخ تورم پایین‌تر خواهد آمد و بر همین اساس باید منتظر کاهش رشد نقدینگی نیز بود‌. این کارشناس مسایل اقتصادی ادامه داد‌: اگر نقدینگی به صورت شبه پول باشد تاثیر چندانی بر رشد تورم نخواهد داشت‌. تقاضای پنهان منجر به کاهش تورم شد محمدحسین فاتحی یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی درباره کاهش نرخ تورم با وجود رشد نقدینگی گفت‌: هر چند رشد نقدینگی با نرخ تورم رابطه یک به یک ندارد اما در نهایت افزایش نقدینگی و حجم پول منجر به رشد سطح عمومی قیمت‌ها خواهد شد‌. وی ادامه داد‌: البته نباید از یاد برد که اگر رشد نقدینگی همراه با کاهش سطح تولید ملی باشد تاثیری بر رشد تورم و قیمت‌ها نخواهد داشت‌. فاتحی خاطرنشان کرد‌: البته در شرایط کنونی مردم درانتظار آثار برجام، ایام سال نو، ثبات سیاسی و اقتصادی بعد از انتخابات هستند وبه همین دلیل تقاضای غیرضرور خود را پنهان کرده‌اند‌. این کارشناس مسایل اقتصادی تصریح کرد‌: تقاضای پنهان سبب شده تا حجم پول به بازارها هدایت نشود و سطح عمومی قیمت‌ها را بالا نبرد‌.

گروه اقتصادی- با وجود اینکه در دولت یازدهم رشد نقدینگی بیش از دو برابر رشد داشته اما نرخ تورم از 40 به کمتر از 13 درصد رسیده است‌. هر چند براساس آخرین آمار بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی در دی‌ماه امسال به 2/27 درصد رسید و حجم نقدینگی نیز به 9 هزار و 500 میلیارد ریال افزایش یافت اما کارشناسان می‌گویند رشد کنونی نقدینگی به دلیل تورم بالای دوره‌های گذشته بوده است‌. آخرین آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که حجم نقدینگی در دی ماه به رقم 9 هزار و 500 میلیارد ریال افزایش یافته و این رقم نسبت به اسفندماه سال گذشته 3/21 درصد رشد داشته است‌. این میزان در آذرماه نسبت به اسفندماه سال گذشته شاهد رشد 2/18 درصدی بوده است‌. افزایش حجم نقدینگی در دی‌ماه سبب شده که رشد سالانه آن به 2/27 درصد برسد‌. این رقم در ماه پیش از آن 5/24 درصد بود‌. همچنین این رقم از مردادماه سال گذشته بیشترین مقدار بوده است‌. با این تحولات، رشد ماهانه نقدینگی در دی‌ماه امسال 8/2 درصد ثبت شده که بیشترین مقدار در ماه‌های امسال است‌. همچنین میانگین نرخ رشد ماهانه نقدینگی در سال‌جاری 2 درصد بوده و آمار دی‌ماه 8/0 واحد درصد بالاتر از سطح میانگین بوده است‌. بنابراین حجم نقدینگی در حال حاضر نسبت به ابتدای شروع به کار دولت یازدهم، افزایش چهار تریلیون ریال (400 هزار میلیارد تومان) را پشت‌سر گذاشته اما با این وجود، جهت نرخ تورم کاهشی بوده و حرکت نزولی تورم متوقف نشده است‌. البته این تغییرات در حالی است که کارشناسان اقتصادی همواره بر تاثیر رشد نقدینگی بر تورم تاکید کرده و معتقدند که با رشد نقدینگی باید منتظر افزایش تورم نیز بود‌. پیامدهای رشد نقدینگی بر همین اساس برخی از کارشناسان نسبت به حجم بالای نقدینگی و اثر آن بر تورم هشدار می‌دهند اما معتقدند ماهیت نقدینگی به نحوی نیست که در کوتاه‌مدت اثرات تورمی داشته باشد‌. البته ناگفته نماند که در ماه‌های گذشته اگرچه حجم نقدینگی در سطح بالایی بوده، اما مثبت بودن نرخ واقعی سود بانکی از سوق یافتن نقدینگی به بازارهای غیرمولد جلوگیری کرده است‌. کارشناسان معتقدند در اقتصادی که با حجم بالای نقدینگی روبه‌رو است، باید رفتار سیاست‌گذار به‌گونه‌ای باشد که با ایجاد ثبات در شاخص‌های کلان اقتصادی، جریان نقدینگی را به سمت بازارهای مولد حرکت دهد‌. البته ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی با اشاره به انتقادهای مطرح شده درباره رشد نقدینگی در دولت یازدهم گفته است‌: این نقدینگی نباید با حجم نقدینگی ابتدای کار دولت یازدهم مقایسه شود زیرا در 5/2 سال گذشته شش موسسه اعتباری و چهار بانک جدید تحت‌پوشش آمار بانک مرکزی قرار گرفته‌اند‌. وی ادامه داد‌: بانک مرکزی طی سال 1394 با در پیش گرفتن سیاست انبساطی از جمله کاهش حجم سپرده قانونی به دامنه 10 تا 13 درصد و افزایش این رقم به حجم نقدینگی پایه پولی را افزایش داده که رشد نقدینگی جامعه را به دنبال داشته است‌. همچنین پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی دراین باره می‌گوید‌: این‌طور نیست که هر افزایش نقدینگی در کوتاه‌مدت به افزایش در سطح عمومی قیمت‌ها بینجامد؛ بلکه در بلندمدت امکان دارد چنین روندی رخ دهد‌. بنابراین این امکان وجود دارد که در دوره‌هایی با وجود رشد بالای نقدینگی چنین افزایشی در سطح عمومی قیمت‌ها رخ ندهد و اثر رشد نقدینگی با تاخیر بر سطح قیمت‌ها ظاهر شود‌. وی می‌گوید: با توجه به شرایط خاص امسال با رشد نقدینگی که بخشی از آن به دلیل افزایش پایه پولی بوده است، مواجه شده‌ایم‌. همچنین شاپور محمدی، معاون اقتصادی وزارت اموراقتصادی و دارایی، درباره چرایی کاهش نرخ تورم همزمان با رشد نقدینگی به ایرنا، گفت‌: رشد نقدینگی به دو مساله «پایه پولی و ضریب فزاینده» ارتباط دارد؛ اگر این رشد از محل پایه پولی باشد مطلوب نیست اما رشد آن از محل ضریب فزاینده، مطلوب و مناسب است‌. معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه، ضریب فزاینده بازار پول رشد مناسبی داشته و در دو سال گذشته از 4/5 درصد به 4/6 درصد رسیده است، افزود‌:50 هزار میلیارد ریال نقدینگی از محل ضریب فزاینده و نتیجه کاهش نرخ ذخیره قانونی بوده که برای اقتصاد مناسب است‌. نقدینگی تبدیل به شبه پول شد مهدی تقوی، کارشناس مسایل اقتصادی نیز در این خصوص به این خبرگزاری گفت‌: رشد کنونی نقدینگی به دلیل تورم 40 درصدی دوره‌های گذشته بوده است زیرا زمانی که نرخ تورم افزایش یابد نیاز به پول بیشتری است‌. وی به برنامه دولت برای اجرای برجام دو در کشور اشاره کرد و گفت‌: با اجرای برجام دو، نرخ تورم پایین‌تر خواهد آمد و بر همین اساس باید منتظر کاهش رشد نقدینگی نیز بود‌. این کارشناس مسایل اقتصادی ادامه داد‌: اگر نقدینگی به صورت شبه پول باشد تاثیر چندانی بر رشد تورم نخواهد داشت‌. تقاضای پنهان منجر به کاهش تورم شد محمدحسین فاتحی یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی درباره کاهش نرخ تورم با وجود رشد نقدینگی گفت‌: هر چند رشد نقدینگی با نرخ تورم رابطه یک به یک ندارد اما در نهایت افزایش نقدینگی و حجم پول منجر به رشد سطح عمومی قیمت‌ها خواهد شد‌. وی ادامه داد‌: البته نباید از یاد برد که اگر رشد نقدینگی همراه با کاهش سطح تولید ملی باشد تاثیری بر رشد تورم و قیمت‌ها نخواهد داشت‌. فاتحی خاطرنشان کرد‌: البته در شرایط کنونی مردم درانتظار آثار برجام، ایام سال نو، ثبات سیاسی و اقتصادی بعد از انتخابات هستند وبه همین دلیل تقاضای غیرضرور خود را پنهان کرده‌اند‌. این کارشناس مسایل اقتصادی تصریح کرد‌: تقاضای پنهان سبب شده تا حجم پول به بازارها هدایت نشود و سطح عمومی قیمت‌ها را بالا نبرد‌.