خیز بلند زنان
گروه ایران- بسیم لاله: در حالی که نتایج قطعی انتخابات در تمام حوزههای انتخابیه کشور تا لحظه تنظیم گزارش به صورت کامل اعلام نشده اما از همین مستنداتی که تا این لحظه از سوی منابع رسمی اعلام شده، میتوان به برخی از ویژگیهای منحصر به فرد این انتخابات پی برد. زنان تهران یکی از از این ویژگیها حضور زنان در مجلس دهم شورای اسلامی آن هم نسبت به تمامی ادوار است به طوریکه برخی از صندوقهای رای هنوز شمارش نشده اما تعداد زنان راه یافته به مجلس به طور حتم از مجلس قبلی بیشتر و در صورت احتساب افرادی که به دور دوم راه پیدا کردهاند از مجلس پنجم که شاهد بیشترین حضور زنان در قوه قانونگذاری کشور بودهایم نیز به مقدار قابل توجهای افزایش یافته است. از سوی دیگر طی 9 دوره مجلس شورای اسلامی تنها 50 زن توانستهاند به پارلمان راه پیدا کنند چراکه 28 نماینده از 78 نماینده زن، به صورت تکراری در مجلس حضور داشتهاند در این میان 27 نماینده (بدون محاسبه تکرار حضور در دورههای مختلف)، از حوزه انتخابیه تهران بودهاند. ارزیابیها نشان میدهند بیشترین حضور نمایندگان زن مجلس شورای اسلامی از کلانشهر تهران بوده و حضور نمایندگان زن مجلس از سایر کلانشهرها کمتر بوده است. این سهم در شهرهای بزرگ و کوچک گاهی به صفر میرسد و برخی شهرهای بزرگ کشور در 9 دوره مجلس هیچ نماینده زنی نداشتهاند که از این پدیده با عنوان مشارکت سیاسی کانونی نام میبرند. رکورد انتخاباتی بخش قابل توجهی از نمایندگان کلانشهر تهران به دلیل قرار گرفتن در فهرستهای انتخاباتی احزاب و جریانهای سیاسی شناخته شده، موفق شدهاند به مجلس شورای اسلامی راه یابند. با اعلام نتایج تعدادی از حوزههای انتخابیه از سراسر کشور، تاکنون حضور حداقل حضور 20 زن در مجلس شورای اسلامی دهم قطعی شده است. با پایان شمارش آرا در برخی حوزههای انتخابیه کوچک و بزرگ، حالا شاید بتوان در مورد ترکیب جنسیتی نمایندگان منتخب مردم در دهمین دوره مجلس پیشبینیهایی را انجام داد. در حالی که رکورد تعداد حضور زنان در مجلس شورای اسلامی تاکنون در اختیار مجلس پنجم با ۱۴ نماینده زن بوده است، به نظر میرسد شرایط برای شکسته شدن این رکورد در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی فراهم است. در مجلس فعلی (مجلس نهم) نیز ۹ زن بر کرسی نمایندگی مردم نشستهاند. زنان مجلس تاکنون حضور زنان در برخی حوزههای انتخابیه به قطعیت رسیده و در تعدادی نیز زنان به دور دوم انتخابات راه یافتهاند. آنچه از اخبار رسمی و غیررسمی شمارش آرا اعلام شده است؛ تا این لحظه زهره سالاری از حوزه انتخابیه کرمان، سیدهحمیده زرآبادی از حوزه انتخابیه قزوین، هاجر چنارانی از حوزه انتخابیه نیشابور، سکینه الماسی از حوزه انتخابیه کنگان ، زهرا سعیدی از حوزه انتخابیه مبارکه و ناهید تاج الدین و مینو خالقی از حوزه انتخابیه اصفهان موفق به کسب اعتماد مردم و راهیابی به مجلس شورای اسلامی شده اند. این درحالیستکه در آرای تهران نیز با توجه به اخبار منتشر شده تاکنون حضور هشت زنی که در لیست اصلاحطلبان حضور داشتند، قطعی به نظر میرسد. از سوی دیگر شهلا میرگلوبیات (نماینده فعلی مجلس) از حوزه انتخابیه ساوه، خدیجه ربیعی از حوزه انتخابیه بروجن، سارا فلاحی از حوزه انتخابیه ایلام و معصومه آقاپور از حوزه انتخابیه شبستر به دور دوم انتخابات مجلس راه یافتهاند. وضعیت استانها همچنین از آنجا که در فهرست حوزه انتخابیه مشهد نام یک زن دیده میشود، میتوان احتمال داد که مردم مشهد نیز پس از دوره نهم که تمامی منتخبان مرد بودند، بار دیگر به یک زن اعتماد کردهاند. مشهدیها در دوره پنجم مجلس با حضور دو نماینده زن بیشترین حضور زنان در این حوزه انتخابیه را داشتند. همچنین براساس اخبار غیررسمی دو زن در فهرست اصفهان قرار دارند. بر پایه قطعیت حضور هفت زن در مجلس دهم و احتمال حضور هشت زن اعم از اصولگرا یا اصلاحطلب در فهرست نهایی منتخبان تهران، جلوس 15 زن در دهمین دوره خانه ملت تقریبا قطعی است که همین تعداد هم از زنان مجلس نهم بیشتر است. از سوی دیگر با توجه به حضور دستکم چهار زن در دور دوم انتخابات مجلس و احتمال حضور زنانی از حوزههای انتخابیه مشهد و تبریز در میان منتخبان، میتوان پیشبینی کرد که تعداد نهایی زنان منتخب مردم در مجلس دهم عددی بین ۱۲ تا ۱۸ خواهد بود. شکسته رکورد بر این اساس، در صورتی که شرایط بر همین منوال پیش رود احتمال شکسته شدن رکورد حضور زنان در مجلس بسیار زیاد است. شاید این حضور جدی زنان به واسطه عملکرد زنان مجلس نهم بود که نهتنها در برابر قوانینی که نقش زنان را کمرنگ میکرد ایستادگی نکردند بلکه در مواردی خود موافق و ارائه دهنده چنین طرحهایی بودند. طرحهایی همچون ازدواج دوم ازدواج با دختر خوانده و موضع گیریها همچون مخالفت با استادیوم رفتن خانمها نیز از دیگر مواضعی بود که زنان را برای حضور قویتر و انتخاب نمایندگانی در مخالفت با این دیدگاهها ترغیب کرد. حال باید دید که این رکورد شکنی آیا در نهایت به نفع زنان تمام میشود یا همچون مجلس نهم باز هم نمایندگان زن، منافع جناحی را بر سایر منافع و رفع تیعیضهای جنسیتی ترجیح خواهند داد.
گروه ایران- بسیم لاله: در حالی که نتایج قطعی انتخابات در تمام حوزههای انتخابیه کشور تا لحظه تنظیم گزارش به صورت کامل اعلام نشده اما از همین مستنداتی که تا این لحظه از سوی منابع رسمی اعلام شده، میتوان به برخی از ویژگیهای منحصر به فرد این انتخابات پی برد. زنان تهران یکی از از این ویژگیها حضور زنان در مجلس دهم شورای اسلامی آن هم نسبت به تمامی ادوار است به طوریکه برخی از صندوقهای رای هنوز شمارش نشده اما تعداد زنان راه یافته به مجلس به طور حتم از مجلس قبلی بیشتر و در صورت احتساب افرادی که به دور دوم راه پیدا کردهاند از مجلس پنجم که شاهد بیشترین حضور زنان در قوه قانونگذاری کشور بودهایم نیز به مقدار قابل توجهای افزایش یافته است. از سوی دیگر طی 9 دوره مجلس شورای اسلامی تنها 50 زن توانستهاند به پارلمان راه پیدا کنند چراکه 28 نماینده از 78 نماینده زن، به صورت تکراری در مجلس حضور داشتهاند در این میان 27 نماینده (بدون محاسبه تکرار حضور در دورههای مختلف)، از حوزه انتخابیه تهران بودهاند. ارزیابیها نشان میدهند بیشترین حضور نمایندگان زن مجلس شورای اسلامی از کلانشهر تهران بوده و حضور نمایندگان زن مجلس از سایر کلانشهرها کمتر بوده است. این سهم در شهرهای بزرگ و کوچک گاهی به صفر میرسد و برخی شهرهای بزرگ کشور در 9 دوره مجلس هیچ نماینده زنی نداشتهاند که از این پدیده با عنوان مشارکت سیاسی کانونی نام میبرند. رکورد انتخاباتی بخش قابل توجهی از نمایندگان کلانشهر تهران به دلیل قرار گرفتن در فهرستهای انتخاباتی احزاب و جریانهای سیاسی شناخته شده، موفق شدهاند به مجلس شورای اسلامی راه یابند. با اعلام نتایج تعدادی از حوزههای انتخابیه از سراسر کشور، تاکنون حضور حداقل حضور 20 زن در مجلس شورای اسلامی دهم قطعی شده است. با پایان شمارش آرا در برخی حوزههای انتخابیه کوچک و بزرگ، حالا شاید بتوان در مورد ترکیب جنسیتی نمایندگان منتخب مردم در دهمین دوره مجلس پیشبینیهایی را انجام داد. در حالی که رکورد تعداد حضور زنان در مجلس شورای اسلامی تاکنون در اختیار مجلس پنجم با ۱۴ نماینده زن بوده است، به نظر میرسد شرایط برای شکسته شدن این رکورد در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی فراهم است. در مجلس فعلی (مجلس نهم) نیز ۹ زن بر کرسی نمایندگی مردم نشستهاند. زنان مجلس تاکنون حضور زنان در برخی حوزههای انتخابیه به قطعیت رسیده و در تعدادی نیز زنان به دور دوم انتخابات راه یافتهاند. آنچه از اخبار رسمی و غیررسمی شمارش آرا اعلام شده است؛ تا این لحظه زهره سالاری از حوزه انتخابیه کرمان، سیدهحمیده زرآبادی از حوزه انتخابیه قزوین، هاجر چنارانی از حوزه انتخابیه نیشابور، سکینه الماسی از حوزه انتخابیه کنگان ، زهرا سعیدی از حوزه انتخابیه مبارکه و ناهید تاج الدین و مینو خالقی از حوزه انتخابیه اصفهان موفق به کسب اعتماد مردم و راهیابی به مجلس شورای اسلامی شده اند. این درحالیستکه در آرای تهران نیز با توجه به اخبار منتشر شده تاکنون حضور هشت زنی که در لیست اصلاحطلبان حضور داشتند، قطعی به نظر میرسد. از سوی دیگر شهلا میرگلوبیات (نماینده فعلی مجلس) از حوزه انتخابیه ساوه، خدیجه ربیعی از حوزه انتخابیه بروجن، سارا فلاحی از حوزه انتخابیه ایلام و معصومه آقاپور از حوزه انتخابیه شبستر به دور دوم انتخابات مجلس راه یافتهاند. وضعیت استانها همچنین از آنجا که در فهرست حوزه انتخابیه مشهد نام یک زن دیده میشود، میتوان احتمال داد که مردم مشهد نیز پس از دوره نهم که تمامی منتخبان مرد بودند، بار دیگر به یک زن اعتماد کردهاند. مشهدیها در دوره پنجم مجلس با حضور دو نماینده زن بیشترین حضور زنان در این حوزه انتخابیه را داشتند. همچنین براساس اخبار غیررسمی دو زن در فهرست اصفهان قرار دارند. بر پایه قطعیت حضور هفت زن در مجلس دهم و احتمال حضور هشت زن اعم از اصولگرا یا اصلاحطلب در فهرست نهایی منتخبان تهران، جلوس 15 زن در دهمین دوره خانه ملت تقریبا قطعی است که همین تعداد هم از زنان مجلس نهم بیشتر است. از سوی دیگر با توجه به حضور دستکم چهار زن در دور دوم انتخابات مجلس و احتمال حضور زنانی از حوزههای انتخابیه مشهد و تبریز در میان منتخبان، میتوان پیشبینی کرد که تعداد نهایی زنان منتخب مردم در مجلس دهم عددی بین ۱۲ تا ۱۸ خواهد بود. شکسته رکورد بر این اساس، در صورتی که شرایط بر همین منوال پیش رود احتمال شکسته شدن رکورد حضور زنان در مجلس بسیار زیاد است. شاید این حضور جدی زنان به واسطه عملکرد زنان مجلس نهم بود که نهتنها در برابر قوانینی که نقش زنان را کمرنگ میکرد ایستادگی نکردند بلکه در مواردی خود موافق و ارائه دهنده چنین طرحهایی بودند. طرحهایی همچون ازدواج دوم ازدواج با دختر خوانده و موضع گیریها همچون مخالفت با استادیوم رفتن خانمها نیز از دیگر مواضعی بود که زنان را برای حضور قویتر و انتخاب نمایندگانی در مخالفت با این دیدگاهها ترغیب کرد. حال باید دید که این رکورد شکنی آیا در نهایت به نفع زنان تمام میشود یا همچون مجلس نهم باز هم نمایندگان زن، منافع جناحی را بر سایر منافع و رفع تیعیضهای جنسیتی ترجیح خواهند داد.