مبارزه با فساد اقتصادی

گروه بازرگانی- اگرچه دولت در اوایل روی کار آمدنش تاکنون آنچنان که باید به بخش‌خصوصی توجه نکرده بود اما همراه کردن هیاتی از اتاق بازرگانی و بخش‌خصوصی در سفرهای اقتصادی و تجاری‌اش در دوران پسابرجام نشانگر این است که می‌خواهد فضایی را برای بخش‌خصوصی فراهم کند تا این بخش به کمک دولت بیایند‌. از سوی دیگر با توجه به اینکه دروازه‌های جدیدی به روی ایران گشوده شده است، فرصت‌های زیادی برای بهره‌برداری وجود دارد تا اوضاع اقتصادی کشور با بهبود مواجه شود‌. بر همین اساس توجه به ایده‌های بخش‌خصوصی و مورد توجه قراردادن آنها توسط دولت می‌تواند رفاه را برای مردم فراهم کند‌. از همین رو در آخرین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران در سال‌جاری، رییس اتاق تهران از دولت تقاضا کرد تا مواردی را که شامل کوچک‌سازی نهاد دولت، شفافیت اقتصادی و مبارزه با فساد، تقویت بخش‌خصوصی از طریق رقابتی کردن بازارها، تسهیل فعالیت و ورود سرمایه‌گذاران به ویژه سرمایه‌گذاران خارجی، واقعی کردن نرخ ارز و اصلاح نظام یارانه‌ها در سال 94 از سوی بخش‌خصوصی به عنوان پیشنهاد و خواسته مطرح شده است، در سال 1395 مورد اعتنا قرار دهد‌. همچنین اعضای پارلمان بخش‌خصوصی در دوازدهمین نشست خود، لایحه برنامه و نیز سند دخل و خرج اتاق تهران در سال 95 را به تصویب رساندند تا این نهاد بخش‌خصوصی با آمادگی کامل پا به فعالیت‌ها در سال جدید بگذارد‌. در این نشست مدیرعامل بانک صنعت و معدن نیز خبر داد که سوئیفت در ایران فعال شده و شایعات مربوط به عدم بازگشت مهم‌ترین سیستم نقل‌و‌انتقال پول به ایران بی‌مورد است‌. امید به شکستن یخ رکود در این نشست، مسعود خوانساری، رییس اتاق تهران ابراز امیدواری کرد که یخ رکود در سال آینده شکسته شود و با اجرای برجام 2، برای جبران عقب‌ماندگی‌ها تلاش مضاعفی صورت گیرد‌. وی به این نکته اشاره کرد که اتاق تهران در یک‌سال گذشته میزبان تعدادی از مسوولان ارشد دولتی بوده و مسایل بخش‌خصوصی را با آنان در میان گذاشته است‌. او افزود‌: کمیسیون‌های مشورتی اتاق تهران نیز در سال‌جاری، عملکردی قابل دفاع به نمایش گذاشتند و در عین حال موضوعات و پیشنهادات بسیاری از این کمیسیون‌ها به دستگاه‌های اجرایی منعکس شد‌. رییس اتاق تهران با مروری اجمالی بر آنچه اقتصاد ایران در سال 94 از سر گذراند، گفت‌: رکود حاکم بر اقتصاد، سال سختی را برای بنگاه‌های اقتصادی رقم زد‌. بنگاه‌های بخش‌خصوصی روزهای سختی را در رکود گذراندند و در عین حال مشکلات فراوانی برای دریافت تسهیلات، بازپرداخت بدهی‌ها، مالیات و تامین سرمایه در گردش خود داشتند‌. با این حال با دو اتفاق توافق هسته‌ای و اجرایی شدن برجام و انتخابات اسفندماه با امیدواری قدم به سال جدید می‌گذارند‌. او ابراز امیدواری کرد که یخ رکود در سال آینده شکسته شود و با اجرای برجام 2، بسیاری برای جبران عقب‌ماندگی‌ها تلاش مضاعفی صورت بگیرد‌. خوانساری با بیان اینکه تعدادی از مراجع بین‌المللی اقتصادی، رشد چهار تا پنج درصدی را برای سال آینده ایران پیش‌بینی کرده‌اند، افزود‌: پیش‌بینی شده است سال آینده سال رونق باشد‌. ضمن آنکه ورود حدود 140 هیات خارجی به کشور و در عین حال نوع استقبال از رییس‌جمهور در ایتالیا و فرانسه و اشتیاق برای سفرهای آتی ایشان به اتریش، عراق و پاکستان، همگی نشان از تمایل این کشورها برای مشارکت اقتصادی با ایران و سرمایه‌گذاری در کشور ما دارد‌. او به سفر هیات اتاق تهران به آلمان نیز اشاره و ضمن بیان استقبال خوب بنگاه‌های بخش‌خصوصی آلمان و علاقه‌مندی آنها به فعالیت در ایران اعلام کرد گزارش این سفر به صورت مبسوط به اعضای هیات نمایندگان ارائه خواهد شد‌. خواسته‌های بخش‌خصوصی از دولت رییس اتاق تهران در ادامه این جلسه از دولت نیز قدردانی کرد و گفت‌: سال 1394 اگرچه بنگا‌ه‌ها با فشار‌هایی از نواحی مختلف مواجه بودند اما به واسطه سیاست‌هایی چون کنترل تورم که دولت در پیش گرفت، نسبتا آرام گذشت‌. اتاق تهران این تقاضا را از دولت دارد که مواردی که در سال 94 از سوی بخش‌خصوصی به عنوان پیشنهاد و خواسته مطرح شده است در سال 1395 مورد اعتنا قرار گیرد‌. به گفته خوانساری خواسته‌های بخش‌خصوصی شامل کوچک‌سازی نهاد دولت، شفافیت اقتصادی و مبارزه با فساد، تقویت بخش‌خصوصی از طریق رقابتی کردن بازارها، تسهیل فعالیت و ورود سرمایه‌گذاران به ویژه سرمایه‌گذاران خارجی، واقعی کردن نرخ ارز و اصلاح نظام یارانه‌ها از مهم‌ترین مطالبات بخش‌خصوصی برای سال آینده است‌. خوانساری با اشاره به آغاز بررسی لایحه بودجه سال 1395 در مجلس گفت‌: خوشبختانه اتاق تهران به موقع بیانیه خود را در مورد این لایحه صادر کرد و البته یک نسخه از این بیانیه برای رییس مجلس نیز ارسال شده است‌. مفاد این بیانیه در کمیسیون تلفیق مجلس با حضور ابراهیم بهادرانی به عنوان نماینده اتاق مورد بحث قرار گرفته است‌. او تاکید کرد که اتاق تهران در ادامه روند بررسی لایحه بودجه نیز با کمیسیون‌ تلفیق ارتباط خواهد داشت‌. سوئیفت باز شده است در ادامه این نشست، مسعود خوانساری از مدیرعامل بانک صنعت و معدن خواست تا در خصوص آخرین وضعیت سوئیفت در ایران خبر دهد که علی‌اشرف افخمی در این زمینه از بازگشایی و عملیاتی شدن سوئیفت برای بانک‌های داخل کشور خبر داد‌. افخمی گفت‌: این اخبار که سوئیفت هنوز برای بانک‌های ایرانی بازگشایی نشده است، صحت ندارد و باید اعلام کنم که سوئیفت برای بانک صنعت و معدن باز شده است و ما از این طریق اقدام به گشایش ال‌سی کرده‌ایم که مشتریان و بانک طرف خارجی نیز مشخص شده است‌. وی گفت‌: بانک صنعت و معدن در روز اجرای برجام- 27 دی‌ماه گذشته- موفق شد 14 ال سی بدون سوئیفت و با استفاده از سیستم سنتی باز کند در حالی که برخی این شائبه را مطرح کردند که روز تعطیلی بانک‌های خارجی بوده و این اقدام ممکن نبوده است‌. در حالی که مقدمات کار از قبل فراهم شده بود و ضمن اینکه این اقدامات چندان به روز تعطیل یا غیرتعطیل مرتبط نیست‌. در همین رابطه، سیدرضی حاجی آقامیری از اعضای هیات نمایندگان، بازگشایی و آغاز به کار سوئیفت را تایید کرد و گفت‌: طی روزهای اخیر، از طریق شرکای تجاری در کشورهای آلمان و ژاپن اطلاع دقیق پیدا کردم که روند بازگشایی سوئیفت اجرایی و از آن استفاده نیز شده است‌. 2 خواسته صادرکنندگان در ادامه این نشست، محمد لاهوتی، رییس کنفدراسیون صادرات به موضوع خروج از رکود از مسیر صادرات و توسعه آن اشاره داشت‌. این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با بیان اینکه صادرکنندگان خواهان افزایش نرخ ارز نیستند، افزود‌: بخش‌خصوصی دو خواسته را مطالبه می‌کند‌. نخست آنکه دولت یازدهم سیاست‌های ارزی دولت دهم و نهم را دنبال نکند و دیگری اینکه اتاق بازرگانی به عنوان خانه فعالان اقتصادی، موضوع یکسان‌سازی نرخ ارز را به عنوان یک مطالبه جدی پیگیری کند‌. وی به سخنان چندی پیش رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اشاره کرد که خاطرنشان کرده بود تفاوت نرخ ارز رسمی و بازار در قالب مشوق‌های صادراتی به میزان 1000 میلیارد تومان برای صادرکنندگان لحاظ خواهد شد‌. لاهوتی در همین زمینه به سخنان اخیر رییس سازمان توسعه و تجارت که در مطبوعات منتشر شد، اشاره کرد که به گفته وی، ولی‌اله افخمی عنوان کرده بود که سازمان متبوع وی برنامه‌ای برای پرداخت مشوق‌های صادراتی به صادرکنندگان ندارد‌. موازی‌کاری نکنیم پدرام سلطانی، دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، نیز به برخی موازی‌کاری‌ها میان اتاق تهران و اتاق ایران اشاره و خواستار حذف برخی از اقدامات پیش‌بینی شده از سوی اتاق تهران شد‌. سلطانی در همین زمینه به یکی از بندهای برنامه اتاق تهران اشاره کرد که به موضوع «راه‌اندازی واحد پایش بخشنامه‌های و مقررات برای اطلاع‌رسانی سریع آنها به اعضا» متمرکز است‌. به گفته سلطانی، این اقدام را اتاق ایران در دستورکار قرار داده و در حال انجام است و بهتر است برای جلوگیری از موازی‌کاری، این بند از برنامه اتاق تهران حذف شود‌. نایب رییس اتاق ایران همچنین به یکی دیگر از بندهای برنامه اجرایی اتاق تهران برای سال آتی اشاره کرد و افزود‌: موضوع نظام تدوین ارزیابی عملکرد تشکل‌ها و برنامه اجرایی روند ارزیابی عملکرد آنها که در برنامه سال 95 اتاق تهران آمده است به دلیل پیگیری آن از سوی اتاق ایران، منجر به موازی کاری خواهد شد که تقاضای حذف این بند را نیز دارم‌. عملکرد اتاق تهران در سال 1394 در ادامه این نشست، بهمن عشقی، دبیرکل اتاق تهران گزارشی از عملکرد اتاق در یک سال گذشته ارائه داد و گفت‌: اتاق در سالی که گذشت، با چهار رویکرد به فعالیت پرداخت‌. رویکرد نخست، افزایش سطح تعامل با دستگاه‌های دولتی و حساسیت نسبت به رفتار دولت در حوزه اقتصاد بود که نمود آن، تنظیم نامه 36 بندی به معاون اول رییس‌جمهور با موضوع لزوم اصلاحات اساسی در اقتصاد ایران برای خروج از رکود، نامه 15 بندی به وزیر امور اقتصادی و دارایی با موضوع نقد و بررسی مشکلات نظام بانکی کشور و دیدار هیات نمایندگان و فعالان اقتصادی با معاون اول رییس‌جمهور، وزرای صنعت، معدن و تجارت، نفت، جهاد کشاورزی، رییس‌کل بانک مرکزی، رییس صندوق توسعه ملی و مدیرعامل سازمان ایمیدرو است‌. او قرائت دو بیانیه با موضوعات مطالبات معوق بخش‌خصوصی از دولت و لایحه بودجه سال 1395 کشور و برگزاری همایش مبارزه با فساد و ارتقای سلامت اداری با حضور وزیر دادگستری را نیز از جمله اقدامات اتاق با همین رویکرد دانست‌. به گفته عشقی، رویکرد دوم اتاق تهران، استفاده از فناوری‌های نوین در ارائه خدمات به اعضا بوده است‌. او ادامه داد‌: ما سعی کردیم از نظرات اعضا در تصمیم‌گیری‌های اتاق با بهره‌گیری از پورتال خارجی نیز استفاده کنیم‌. همچنین تعامل داخلی بین پرسنل برای افزایش سطح سرویس‌دهی به مخاطبان با بهره‌گیری از پورتال داخلی نیز توسعه‌یافته است‌. او گفت‌: اتاق در رویکرد دیگری به مقوله آموزش توجه نشان داده است و با شناسایی نیازهای آموزشی کارکنان اتاق، شناسایی نیازهای آموزشی تشکل‌های عضو اتاق و شناسایی نیازهای آموزشی اعضای اتاق به ارتقای سطح آموزش در این سطوح پرداخته است‌. دبیرکل اتاق، افزایش تعداد زنجیره‌های خدمات به اعضا با هدف تثبیت ماندگاری و توسعه سازمانی را به عنوان رویکرد چهارم اتاق برشمرد و گفت‌: انواع مشاوره‌ها اعم از حقوقی، مالیاتی، بیمه تامین اجتماعی، راه‌اندازی مرکز داوری و مرکز جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ستاد پساتحریم با همین رویکرد دنبال شده است‌. ستاد اقتصادی پسا تحریم عشقی سپس به شکل‌گیری ستاد اقتصادی پساتحریم اشاره کرد و گفت‌: برگزاری نشست‌های متعدد در کارگروه اصلی و کمیته‌های تخصصی ستاد با حضور و مشارکت نخبگان اقتصادی از بخش‌خصوصی و مدیران باسابقه دولتی در حوزه بین‌الملل، راه‌اندازی مرکز مشاوره و جذب سرمایه‌گذاری در اتاق، ارائه تحلیل جامعی از فرصت‌ها و تهدیدات برجام و طرح پروژه تبلیغاتی اتاق در شبکه‌های بین‌المللی در خصوص اقتصاد ایران از جمله اقدامات این ستاد بوده است‌. عشقی در ادامه به اقدامات و عملکرد واحدهای مختلف اتاق تهران نیز اشاره کرد و گفت‌: کمیسیون‌های هشت‌گانه اتاق نیز جلسات خود را به‌طور مرتب برگزار کرده‌اند‌. همچنین گزارش جلسات نمایندگان تامین اجتماعی اتاق تهران در معاونت امور کسب‌و‌کار برای پیگیری پرونده‌های ارجاع‌شده نشان می‌دهد که در یازده ماهه 94، تعداد کل آرا 47795 رای بوده است که 25760 رای به تایید نظر مودی و 14122 رای به تایید سازمان تامین اجتماعی رسیده است‌. در این میان تعداد قراردادهای صادره نیز 7919 محاسبه شده است‌. او به گزارش جلسات نمایندگان مالیاتی اتاق تهران در این معاونت نیز اشاره کرد و گفت‌: در یازده ماهه گذشته، تعداد کل پرونده‌های ارجاعی 74610 فقره، تعداد کل قرارهای صادره 13424 فقره، تعداد کل تعدیل‌شده 19049 فقره، تعداد کل تایید شده 26798 فقره و تعداد پرونده‌هایی که رفع تعرض شده، 3308 فقره بوده است‌. برنامه و بودجه اتاق بازرگانی برای سال 95 دبیرکل اتاق تهران در ادامه ارائه گزارش خود، به تشریح برنامه و بودجه سال 95 اتاق تهران پرداخت و زوایای آن را برای اعضای هیات نمایندگان باز کرد‌. به گفته بهمن عشقی، لایحه برنامه و بودجه اتاق تهران برای سال آتی، چند ویژگی بارز دارد که از جمله دارای زمان‌بندی مشخص است و وظایف واحدهای اتاق تهران در آن دیده شده است‌. دبیرکل اتاق تهران با بیان اینکه طبق این بودجه تدوین شده، برای سال آینده درآمد 484 میلیارد ریالی برای اتاق تهران پیش‌بینی شده است، گفت‌: برآورد هزینه‌های اتاق تهران در این سال 393 میلیارد و 500 میلیون ریال است‌. به گفته عشقی، میزان درآمدها از محل حق عضویت معادل 48 میلیارد و 400 میلیون ریال پیش‌بینی شده است در حالی که پیش‌بینی درآمدها از محل گواهی مبدا معادل 6 میلیارد و 500 میلیون ریال، از محل سه در هزار 170 میلیارد ریال و از محل یک در هزار فروش نیز 160 میلیارد ریال لحاظ شده است‌. دبیرکل اتاق تهران همچنین در پاسخ به اظهارات و پیشنهادهای اعضای هیات نمایندگان درباره سند برنامه و بودجه سال 95 اتاق تهران، با اشاره به اینکه سند برنامه اتاق تهران همواره و بنا به ضروریات قابل اصلاح است، گفت‌: برای شناسایی نیازسنجی‌ها اعضای اتاق تهران با دانشگاه صنعتی امیرکبیر تفاهمنامه‌ای به امضا رسانده‌ایم که این دانشگاه در سال آینده نیازهای اعضا را شناسایی و در اختیار اتاق تهران برای اجرا قرار خواهد داد‌. وی تصریح کرد: اتاق تهران در سال آینده، توجه ویژه‌ای به تشکل‌ها خواهد داشت و تسهیلات مناسب‌تری را برای این بخش از اقتصاد بخش‌خصوصی کشور در نظر گرفته است‌. پس از اظهارنظر درباره سند برنامه و بودجه سال 95 اتاق تهران، رای‌گیری برای تصویب آن برقرار شد که هر دو سند با اکثریت آرای هیات نمایندگان اتاق تهران به تصویب رسید‌. برنامه اتاق تهران با 40 رای موافق از تعداد 40 رای حاضر به تصویب رسید و بودجه 95 اتاق تهران نیز با 37 رای موافق از مجموع 37 رای مصوب و قابل اجرا شد‌.