سارا عمرانی پارچین - اول مارس در آمریکا موسوم به سهشنبه بزرگ یا «Super Tuesday» است که در آن 15 ایالت و منطقه همزمان به کاندیداهای دموکرات و جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری رای میدهند و از این نظر رقابتهای مقدماتی جنبهای ملی پیدا میکنند و اغلب لحظه سقوط یا پرواز برای کاندیداهاست. هیلاری کلینتون هرچند متولد ایالت ایلینوی است اما چند دوره سناتور ایالت نیویورک بود. از سوی دیگر، در حزب جمهوریخواه، دونالد ترامپ یک نیویورکی است. تاکنون در چند ایالت آمریکا از جمله آیووا، نوادا و کارولینا انتخابات مقدماتی داخلی احزاب دموکرات و جمهوریخواه برای تعیین نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده و از دموکراتها هیلاری کلینتون و از جمهوریخواهان دونالد ترامپ از رقبای خود پیشی گرفتهاند. با این حال انتخابات دیروز که در 15 ایالت و منطقه به طور همزمان و در یک روز برگزار شد، میتواند در انتخاب کاندیدای نهایی دو حزب دموکرات و جمهوریخواه برای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ماه نوامبر آینده تعیینکننده باشد. در همین حال سخنان و موضعگیریهای جنجالی ترامپ در میان جمهوریخواهان باعث تفرقهافکنی در این حزب شده است. در تازهترین مورد بن ساس، سناتور جمهوریخواه از ایالت نبراسکا گفته است که او از دونالد ترامپ، پیشتاز کسب نامزدی این حزب در انتخابات ریاستجمهوری که پاییز برگزار خواهد شد، حمایت نخواهد کرد. او گفت که از شرایط موجود کلافه و غمگین است و در صورت پیروزی ترامپ در مرحله مقدماتی در جستوجوی گزینه سومی برخواهد آمد. ترامپ در رایگیریهای مقدماتی تاکنون در سه ایالت از چهار ایالت برنده شده اما در عین حال حزب جمهوریخواه را دچار شکافی جدی کرده است. این میلیاردر اهل نیویورک تقریبا در همه نظرسنجیهای انجامشده در ۱۱ ایالتی که روز سهشنبه رایگیری خواهند کرد، پیشتاز است. سناتور ساس در نامهای سرگشاده در فیسبوک نوشت: اگر دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوریخواه شود، انتظار من این است که در جستوجوی نامزد سومی برآیم، یک گزینه محافظهکار، یک پیرو قانون اساسی. او ادامه داد: ترامپ بیامان بر شکاف انداختن میان آمریکاییها و به زیر کشیدن به جای ساختن دوباره این ملت کبیر، تمرکز دارد. به گزارش BBC، ساس محافظهکاری است که در تی پارتی ریشه دارد و به تشکیلات رسمی حزب جمهوریخواه نزدیک نیست. او هنوز هیچکدام از رقبای ترامپ را تایید نکرده است هرچند به نفع سناتور مارکو روبیو و سناتور تد کروز هر دو مبارزه کرده است. اما حتی تشکیلات رسمی جمهوریخواه هم اشتیاق زیادی به دونالد ترامپ نشان نداده است. ترامپ سابقه فعالیت سیاسی یا مقام دولتی ندارد. او با اظهارات جنجالآفرین مثل ساختن دیواری در مرز مکزیک یا تلاش برای جلوگیری از سفر مسلمانان به آمریکا شکاف زیادی نه فقط در میان جمهوریخواهان بلکه جامعه آمریکا ایجاد کرده است. دونالد ترامپ یک روز مانده به سهشنبه بزرگ در جریان سخنرانی خود در شهر رادفورد دستور داد معترضان رنگینپوست را از سالن بیرون کنند. بیشتر این معترضان از اعضای جنبش موسوم به «زندگی سیاهپوستان هم مهم است» بودند. اما بسیاری از هوادارانش میگویند جذب اصالت او میشوند و معتقدند که موفقیت ترامپ در کسب و کار او را در موقعیتی مناسب برای دگرگون کردن اقتصاد آمریکا و کمک به ایمن کردن مرزها قرار میدهد. ترامپ جمعه گذشته از حمایت کریس کریستی، فرماندار نیوجرسی که خود کاندیدای میدان رقابت جمهوریخواهان بود اما کناره گرفت، برخوردار شد. بعد از آن سناتور جف سشنز، سناتور آلاباما یکشنبه گذشته بر کاندیداتوری او مهر تایید زد. او نخستین سناتوری بود که چنین میکرد. بحث نژادپرستی در تازهترین نزاع، حمایت یک رهبر گروه نژادپرستی کوکلاکس کلانها از ترامپ جنجال تازهای آفرید. ترامپ به خاطر محکوم نکردن این گروه مورد حمله قرار گرفته است. او یکشنبه گذشته در مصاحبهای با «سیانان» در مورد این نژادپرست به نام دیوید دوک گفته بود: من چیزی در مورد دیوید دوک نمیدانم. خودداری او از محکوم کردن دیود دوک، انتقاد رقبای ترامپ را به دنبال داشت. سناتور کروز گفت که این حادثه واقعا غمانگیز است و اضافه کرد: همه باید اتفاق نظر داشته باشند که نژادپرستی غلط است و کوکلاکس کلان یک گروه هولناک است. سناتور روبیو هم در تجمعی در ویرجینیا گفت: خودداری ترامپ از محکوم کردن دیوید دوک او را غیرقابل انتخاب میکند. او به هوادارانش گفت: نمیتوانیم حزبی باشیم که از محکوم کردن نژادپرستان سفیدپوست و کوکلاکس کلانها خودداری میکند. برنی سندرز، کاندیدای دموکراتها هم در توییتی نوشت: فردی که جای اولین رییسجمهور سیاهپوست آمریکا را خواهد گرفت، نباید و نمیتواند آدمی باشد که نفرتآفرینی میکند و کوکلاکس کلانها را محکوم نمیکند. هیلاری کلینتون رقیب سندرز بعد همین توییت را منتشر کرد. کلینتون شنبه گذشته در کارولینای جنوبی سومین پیروزی ایالتی خود را در مرحله مقدماتی ثبت کرد. او در سخنرانی پیروزی خود در انتقادی از شعار انتخاباتی ترامپ (make America greaagain) گفت: برخلاف آنچه میشنوید، نیازی نیست که دوباره به آمریکا بزرگی ببخشیم، چون هرگز چیزی از بزرگی آمریکا کم نشده بود.کارزار انتخاباتی جمهوریخواهان که یک ماه پیش ۱۲ رقیب داشت هم اکنون شاهد رقابت ۵ نفر است. ترامپ چهارشنبه گذشته در نوادا برنده شد و تحلیلگران میگویند به تدریج کاندیدای بلامنازعی به نظر میرسد. چرا سهشنبه، چرا بزرگ در نیمه قرن نوزدهم، کنگره آمریکا تصمیم گرفت برای اینکه جامعه کشاورز این کشور بتواند با دردسر کمتر با درشکههایشان پای صندوقهای رای حاضر شوند سهشنبه را روز رایگیری مقرر کند. با این حساب کشاورزها میتوانستند دوشنبهها سوار درشکههایشان شوند و سهشنبه اول وقت بعد از رای دادن راهی خانه شوند و به چهارشنبه بازارشان برسند. از طرفی یکشنبهها هم که روز کلیسا و عبادت بود سرجایش باقی میماند. نزدیک به دو قرن بعد از آن روزها و تغییر اساسی جامعه آمریکا هنوز رایگیریها روزهای سهشنبه برگزار میشود. سهشنبه بزرگ به نوعی آزمون سراسری برای نامزدهای دوحزب آمریکا و کارزارهای انتخاباتی آنهاست. در سهشنبه بزرگ که در این دوره اول مارس برگزار میشود نامزدهایی که تا پیش از این ایالت به ایالت و بدون عجله جای پای خود را در میان رایدهندگان سفت میکردند و برنامههای انتخاباتیشان را سر صبر پیش میبردند باید سر صندوقهای رای ۱۱ ایالت، همزمان بخت خود را آزمایش کنند. برنده این رقابتهای درون حزبی میتواند در پایان این روز یک قدم به جام پیروزی یعنی نامزدی رسمی حزب نزدیکتر شود. چرایی اهمیت پیروزی در رقابتهای سهشنبه بزرگ بالا بودن تعداد ایالتهای رایدهنده در سهشنبه بزرگ به این معناست که تکلیف نامزدهای برتر و آنها که دیگر شانسی برای ادامه مبارزات ندارند تا حدی روشن میشود. در پایان روز سهشنبه تکلیف ۲۲ درصد از تمام هیاتهای انتخاباتی نهایتا روشن میشود. جمهوریخواهان میتوانند دستکم نیمی از هیاتهای انتخاباتی لازم برای نامزدی رسمی حزب خود را در سهشنبه بزرگ به دست بیاورند. در مورد دموکراتها این میزان یک سوم هیاتهای انتخاباتی لازم است. هیاتهای انتخاباتی چه کسانی هستند هر کدام از احزاب آمریکا در هر ایالت این کشور، بسته به تعداد جمعیت و تعداد سناتورها و نمایندگان این ایالتها در کنگره، تعدادی هیات انتخاباتی را تعیین میکنند. این هیاتها بر اساس قوانین خاص هر حزب و ایالت در پایان هر رقابت مقدماتی به نامزد یا نامزدهایی تعلق میگیرند. در نهایت در پایان رقابتهای مقدماتی، کسی از جانب حزب دموکرات نامزد نهایی خواهد شد که در مجموع ۲۳۸۳ هیات انتخاباتی را از آن خود کند در حالی که تعداد لازم برای کسب نامزدی رسمی حزب جمهوریخواه ۱۲۳۷ هیات انتخاباتی است. رایگیری در کدام ایالتها انجام میشود روز سهشنبه بزرگ در ۱۱ ایالت رایگیری و شمارش آرا انجام میشود. آلاباما، آلاسکا، آرکانزا، کلورادو، جورجیا، ماساچوست، مینه سوتا، اوکلاهوما، تنسی، تگزاس، ورمانت و ویرجینیا ایالتهایی هستند که در آنها رایگیری انجام میشود. هر کدام از این ایالتها شیوهها و قوانین رایگیری مشخص و متفاوتی دارند و هر یک تعداد مشخصی هیات انتخاباتی را به نسبت به برندگان و بازندگان رایگیری واگذار میکنند. فردای سهشنبه بزرگ صحنه رقابتها چقدر تغییر میکند در شرایطی مثل انتخابات دوره قبل که تعداد نامزدهای حزب جمهوریخواه زیاد نبود عملا میت رامنی در پایان سهشنبه بزرگ به عنوان نامزد بلامنازع حزب شناخته شد. این بار اما تعداد رقبا بیشتر است و احتمالا تعیین نتیجه روشن دستکم تا دو هفته بعد یعنی ۱۵ مارس به طول خواهد انجامید. با این وجود باید منتظر ماند که دستکم یک نامزد در حزب جمهوریخواه از رقابتها کنار بکشد. بن کارسون از نامزدهای جمهوریخواه در هر چهار رقابت مقدماتی پیش از این شکست خورده و نتوانسته نظر کافی رایدهندگان را جلب کند. پچپچها از درون کارزار انتخاباتی کارسون حاکی از این است که سهشنبه بزرگ بدون پیروزی برای او خط پایان خواهد بود.
سارا عمرانی پارچین - اول مارس در آمریکا موسوم به سهشنبه بزرگ یا «Super Tuesday» است که در آن 15 ایالت و منطقه همزمان به کاندیداهای دموکرات و جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری رای میدهند و از این نظر رقابتهای مقدماتی جنبهای ملی پیدا میکنند و اغلب لحظه سقوط یا پرواز برای کاندیداهاست. هیلاری کلینتون هرچند متولد ایالت ایلینوی است اما چند دوره سناتور ایالت نیویورک بود. از سوی دیگر، در حزب جمهوریخواه، دونالد ترامپ یک نیویورکی است. تاکنون در چند ایالت آمریکا از جمله آیووا، نوادا و کارولینا انتخابات مقدماتی داخلی احزاب دموکرات و جمهوریخواه برای تعیین نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده و از دموکراتها هیلاری کلینتون و از جمهوریخواهان دونالد ترامپ از رقبای خود پیشی گرفتهاند. با این حال انتخابات دیروز که در 15 ایالت و منطقه به طور همزمان و در یک روز برگزار شد، میتواند در انتخاب کاندیدای نهایی دو حزب دموکرات و جمهوریخواه برای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ماه نوامبر آینده تعیینکننده باشد. در همین حال سخنان و موضعگیریهای جنجالی ترامپ در میان جمهوریخواهان باعث تفرقهافکنی در این حزب شده است. در تازهترین مورد بن ساس، سناتور جمهوریخواه از ایالت نبراسکا گفته است که او از دونالد ترامپ، پیشتاز کسب نامزدی این حزب در انتخابات ریاستجمهوری که پاییز برگزار خواهد شد، حمایت نخواهد کرد. او گفت که از شرایط موجود کلافه و غمگین است و در صورت پیروزی ترامپ در مرحله مقدماتی در جستوجوی گزینه سومی برخواهد آمد. ترامپ در رایگیریهای مقدماتی تاکنون در سه ایالت از چهار ایالت برنده شده اما در عین حال حزب جمهوریخواه را دچار شکافی جدی کرده است. این میلیاردر اهل نیویورک تقریبا در همه نظرسنجیهای انجامشده در ۱۱ ایالتی که روز سهشنبه رایگیری خواهند کرد، پیشتاز است. سناتور ساس در نامهای سرگشاده در فیسبوک نوشت: اگر دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوریخواه شود، انتظار من این است که در جستوجوی نامزد سومی برآیم، یک گزینه محافظهکار، یک پیرو قانون اساسی. او ادامه داد: ترامپ بیامان بر شکاف انداختن میان آمریکاییها و به زیر کشیدن به جای ساختن دوباره این ملت کبیر، تمرکز دارد. به گزارش BBC، ساس محافظهکاری است که در تی پارتی ریشه دارد و به تشکیلات رسمی حزب جمهوریخواه نزدیک نیست. او هنوز هیچکدام از رقبای ترامپ را تایید نکرده است هرچند به نفع سناتور مارکو روبیو و سناتور تد کروز هر دو مبارزه کرده است. اما حتی تشکیلات رسمی جمهوریخواه هم اشتیاق زیادی به دونالد ترامپ نشان نداده است. ترامپ سابقه فعالیت سیاسی یا مقام دولتی ندارد. او با اظهارات جنجالآفرین مثل ساختن دیواری در مرز مکزیک یا تلاش برای جلوگیری از سفر مسلمانان به آمریکا شکاف زیادی نه فقط در میان جمهوریخواهان بلکه جامعه آمریکا ایجاد کرده است. دونالد ترامپ یک روز مانده به سهشنبه بزرگ در جریان سخنرانی خود در شهر رادفورد دستور داد معترضان رنگینپوست را از سالن بیرون کنند. بیشتر این معترضان از اعضای جنبش موسوم به «زندگی سیاهپوستان هم مهم است» بودند. اما بسیاری از هوادارانش میگویند جذب اصالت او میشوند و معتقدند که موفقیت ترامپ در کسب و کار او را در موقعیتی مناسب برای دگرگون کردن اقتصاد آمریکا و کمک به ایمن کردن مرزها قرار میدهد. ترامپ جمعه گذشته از حمایت کریس کریستی، فرماندار نیوجرسی که خود کاندیدای میدان رقابت جمهوریخواهان بود اما کناره گرفت، برخوردار شد. بعد از آن سناتور جف سشنز، سناتور آلاباما یکشنبه گذشته بر کاندیداتوری او مهر تایید زد. او نخستین سناتوری بود که چنین میکرد. بحث نژادپرستی در تازهترین نزاع، حمایت یک رهبر گروه نژادپرستی کوکلاکس کلانها از ترامپ جنجال تازهای آفرید. ترامپ به خاطر محکوم نکردن این گروه مورد حمله قرار گرفته است. او یکشنبه گذشته در مصاحبهای با «سیانان» در مورد این نژادپرست به نام دیوید دوک گفته بود: من چیزی در مورد دیوید دوک نمیدانم. خودداری او از محکوم کردن دیود دوک، انتقاد رقبای ترامپ را به دنبال داشت. سناتور کروز گفت که این حادثه واقعا غمانگیز است و اضافه کرد: همه باید اتفاق نظر داشته باشند که نژادپرستی غلط است و کوکلاکس کلان یک گروه هولناک است. سناتور روبیو هم در تجمعی در ویرجینیا گفت: خودداری ترامپ از محکوم کردن دیوید دوک او را غیرقابل انتخاب میکند. او به هوادارانش گفت: نمیتوانیم حزبی باشیم که از محکوم کردن نژادپرستان سفیدپوست و کوکلاکس کلانها خودداری میکند. برنی سندرز، کاندیدای دموکراتها هم در توییتی نوشت: فردی که جای اولین رییسجمهور سیاهپوست آمریکا را خواهد گرفت، نباید و نمیتواند آدمی باشد که نفرتآفرینی میکند و کوکلاکس کلانها را محکوم نمیکند. هیلاری کلینتون رقیب سندرز بعد همین توییت را منتشر کرد. کلینتون شنبه گذشته در کارولینای جنوبی سومین پیروزی ایالتی خود را در مرحله مقدماتی ثبت کرد. او در سخنرانی پیروزی خود در انتقادی از شعار انتخاباتی ترامپ (make America greaagain) گفت: برخلاف آنچه میشنوید، نیازی نیست که دوباره به آمریکا بزرگی ببخشیم، چون هرگز چیزی از بزرگی آمریکا کم نشده بود.کارزار انتخاباتی جمهوریخواهان که یک ماه پیش ۱۲ رقیب داشت هم اکنون شاهد رقابت ۵ نفر است. ترامپ چهارشنبه گذشته در نوادا برنده شد و تحلیلگران میگویند به تدریج کاندیدای بلامنازعی به نظر میرسد. چرا سهشنبه، چرا بزرگ در نیمه قرن نوزدهم، کنگره آمریکا تصمیم گرفت برای اینکه جامعه کشاورز این کشور بتواند با دردسر کمتر با درشکههایشان پای صندوقهای رای حاضر شوند سهشنبه را روز رایگیری مقرر کند. با این حساب کشاورزها میتوانستند دوشنبهها سوار درشکههایشان شوند و سهشنبه اول وقت بعد از رای دادن راهی خانه شوند و به چهارشنبه بازارشان برسند. از طرفی یکشنبهها هم که روز کلیسا و عبادت بود سرجایش باقی میماند. نزدیک به دو قرن بعد از آن روزها و تغییر اساسی جامعه آمریکا هنوز رایگیریها روزهای سهشنبه برگزار میشود. سهشنبه بزرگ به نوعی آزمون سراسری برای نامزدهای دوحزب آمریکا و کارزارهای انتخاباتی آنهاست. در سهشنبه بزرگ که در این دوره اول مارس برگزار میشود نامزدهایی که تا پیش از این ایالت به ایالت و بدون عجله جای پای خود را در میان رایدهندگان سفت میکردند و برنامههای انتخاباتیشان را سر صبر پیش میبردند باید سر صندوقهای رای ۱۱ ایالت، همزمان بخت خود را آزمایش کنند. برنده این رقابتهای درون حزبی میتواند در پایان این روز یک قدم به جام پیروزی یعنی نامزدی رسمی حزب نزدیکتر شود. چرایی اهمیت پیروزی در رقابتهای سهشنبه بزرگ بالا بودن تعداد ایالتهای رایدهنده در سهشنبه بزرگ به این معناست که تکلیف نامزدهای برتر و آنها که دیگر شانسی برای ادامه مبارزات ندارند تا حدی روشن میشود. در پایان روز سهشنبه تکلیف ۲۲ درصد از تمام هیاتهای انتخاباتی نهایتا روشن میشود. جمهوریخواهان میتوانند دستکم نیمی از هیاتهای انتخاباتی لازم برای نامزدی رسمی حزب خود را در سهشنبه بزرگ به دست بیاورند. در مورد دموکراتها این میزان یک سوم هیاتهای انتخاباتی لازم است. هیاتهای انتخاباتی چه کسانی هستند هر کدام از احزاب آمریکا در هر ایالت این کشور، بسته به تعداد جمعیت و تعداد سناتورها و نمایندگان این ایالتها در کنگره، تعدادی هیات انتخاباتی را تعیین میکنند. این هیاتها بر اساس قوانین خاص هر حزب و ایالت در پایان هر رقابت مقدماتی به نامزد یا نامزدهایی تعلق میگیرند. در نهایت در پایان رقابتهای مقدماتی، کسی از جانب حزب دموکرات نامزد نهایی خواهد شد که در مجموع ۲۳۸۳ هیات انتخاباتی را از آن خود کند در حالی که تعداد لازم برای کسب نامزدی رسمی حزب جمهوریخواه ۱۲۳۷ هیات انتخاباتی است. رایگیری در کدام ایالتها انجام میشود روز سهشنبه بزرگ در ۱۱ ایالت رایگیری و شمارش آرا انجام میشود. آلاباما، آلاسکا، آرکانزا، کلورادو، جورجیا، ماساچوست، مینه سوتا، اوکلاهوما، تنسی، تگزاس، ورمانت و ویرجینیا ایالتهایی هستند که در آنها رایگیری انجام میشود. هر کدام از این ایالتها شیوهها و قوانین رایگیری مشخص و متفاوتی دارند و هر یک تعداد مشخصی هیات انتخاباتی را به نسبت به برندگان و بازندگان رایگیری واگذار میکنند. فردای سهشنبه بزرگ صحنه رقابتها چقدر تغییر میکند در شرایطی مثل انتخابات دوره قبل که تعداد نامزدهای حزب جمهوریخواه زیاد نبود عملا میت رامنی در پایان سهشنبه بزرگ به عنوان نامزد بلامنازع حزب شناخته شد. این بار اما تعداد رقبا بیشتر است و احتمالا تعیین نتیجه روشن دستکم تا دو هفته بعد یعنی ۱۵ مارس به طول خواهد انجامید. با این وجود باید منتظر ماند که دستکم یک نامزد در حزب جمهوریخواه از رقابتها کنار بکشد. بن کارسون از نامزدهای جمهوریخواه در هر چهار رقابت مقدماتی پیش از این شکست خورده و نتوانسته نظر کافی رایدهندگان را جلب کند. پچپچها از درون کارزار انتخاباتی کارسون حاکی از این است که سهشنبه بزرگ بدون پیروزی برای او خط پایان خواهد بود.