بانک‌ها قانون را دور می‌زنند

بانک‌ها قانون را دور می‌زنند

گروه اقتصادی- با وجود اینکه شورای پول و اعتبار نرخ سود تسهیلات را کاهش داد اما برخی بانکداران با اعمال فرمول‌های عجیب و غریب، مصوبات بانک مرکزی را دور می‌زنند. دو هفته پیش بانک مرکزی مصوبه شورای پول و اعتبار برای کاهش نرخ سود بانکی را به تمام بانک‌های کشور ابلاغ کرد و براساس آن قرار بود از ابتدای اسفندماه جاری نرخ جدید سود بانکی در پی توافق مدیران بانکی و مصوبه شورای پول و اعتبار برای سپرده‌های یک‌ساله به ۱۸ درصد، نرخ سود تسهیلات عقود مبادله‌ای به ۲۰ درصد و عقود مشارکتی به ۲۲ درصد کاهش یابد. ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نرخ سود بانکی این بار به صورت دستوری کم نشد بلکه با میل و اراده خود بانک‌ها انجام شد، تاکید کرده با بانک‌های متخلفی که نرخ سود مصوب ابلاغ‌شده را رعایت نکنند، برخورد می‌شود. حال با گذشت دو هفته از مصوبه کاهش نرخ سود بانکی، فارغ از اینکه معمولا در اسفندماه هر سال میزان وام‌های پرداختی بانک‌ها به کمترین حد خود می‌رسد و حتی در برخی بانک‌ها و شعب قطع می‌شود اما در همان اندک شعبی که تعدادی وام پرداخت می‌شود، این نرخ‌ها به اجرا درنیامده است. در اصل شعبی که وام‌های خرد مانند وام خرید کالا و... را می‌پردازند، توجهی به آخرین مصوبه نرخ سود بانکی ندارند و همچنان با نرخ‌های قبلی به پرداخت وام جدید اقدام می‌کنند، این در حالی است که اجرای نرخ‌های سود بانکی به عنوان یک الزام از سوی بانک مرکزی مطرح شده و در عین حال بانک‌ها خود خواستار کاهش نرخ شدند. نرخ‌های مصوب برای سود تسهیلات نکته جالب‌تر اینکه برخی بانک‌ها همچنان فرمول‌های عجیب و غریب خود برای محاسبات نرخ سود بانکی را به‌کار می‌برند و با این فرمول‌ها ناگهان میزان رقم بازپرداختی وام‌گیرنده با افزایش چند درصدی مواجه می‌شود. در اصل اگر فردی به اصطلاح ۱۰ میلیون تومان وام خرید کالا بگیرد، باید ۱۵ میلیون تومان بازپرداخت کند. البته فرمول‌های نرخ سودی برخی از بانک‌ها برای تسهیلات‌دهی به‌کار می‌گیرند، سال‌هاست که اجرایی می‌شود و اعمال نرخ‌های مصوب در برخی وام‌ها مثل کشاورزی و موارد اینچنینی اعمال می‌شود. حتی شیوه اخذ سپرده به شرط پرداخت وام هم یکی از شروط در پرداخت برخی از وام‌ها به‌ویژه وام‌های خرد است. گزارش از برخی شعب بانک‌ها و گفت‌وگو با مشتریان و متقاضیان وام‌های بانکی نشان می‌دهد که هنوز هم برخی شعب بدون توجه به ابلاغیه دو هفته پیش بانک مرکزی عمل می‌کنند. یکی از مشتریان بانکی می‌گوید: بانک‌ها حتی اگر وامی هم بپردازند، سودی که از مشتری می‌گیرند، چند برابر نرخ سودی است که اعلام می‌کنند و برای این کار از شیوه‌ها و فرمول‌های خاصی استفاده می‌کنند که تنها خودشان از آن سر درمی‌آورند. این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی تاکید کرده است: کاهش نرخ سود بانکی تصمیم جمعی بین بانک‌های دولتی و خصوصی بود. با توجه به کاهش تورم و رسیدن به نرخ 2/13 درصد، بانک‌ها نمی‌توانستند به سپرده‌گذارها نرخ سود بالای ۲۰ درصد پرداخت و از تسهیلات‌گیرندگان نرخ سود بالای ۲۵ درصد دریافت کنند. به همین دلیل با یک نشست دسته‌جمعی بین مدیران بانک‌ها تصمیم گرفتند نرخ سودها را کاهش دهند. سیف با بیان اینکه انتظار داریم در روز اول اجرای کاهش نرخ سود بانک‌ها هیچ‌گونه استثنایی وجود نداشته باشد، گفته است: اجرای این دستورات و رعایت انضباط در سیستم پولی سبب می‌شود بازار پولی به درستی عمل کند و در جهت رشد و توسعه کشور گام بردارد. بانک مرکزی افرادی را به صورت ناظر به شعب بانک‌ها اعزام می‌کند تا اگر کسی از دستورالعمل بانک مرکزی عدول کند، برخوردهای انضباطی شود. شورای پول و اعتبار در جلسه تعیین نرخ سود دو هفته پیش خود تصمیم اخیر بانک‌ها و موسسات اعتباری در زمینه تعدیل نرخ‌های سود علی‌الحساب سپرده بانکی به حداکثر ۱۸ درصد برای سپرده‌های یک‌ساله و حداکثر ۱۰ درصد برای سپرده‌های کوتاه مدت کمتر از سه‌ماه را تایید و تصویب کرد. در همین حال، اعضای این شورا ساماندهی نرخ‌های سود علی‌الحساب و اجرای دقیق‌تر قانون عملیات بانکی بدون ربا و نظارت بانک مرکزی بر حسن اجرای آن را خواستار شدند. همچنین در جزییات مصوبه شورا آمده است: حداکثر نرخ سود تسهیلات عقود غیرمشارکتی بانک‌ها و موسسات اعتباری معادل ۲۰ درصد و سقف نرخ سود مورد انتظار عقود مشارکتی هنگام عقد قرارداد بین بانک‌ها و موسسات اعتباری و مشتری، معادل ۲۲ درصد تعیین شد. اعطای تسهیلات در چارچوب عقود مشارکتی با نرخ سود بالاتر از سقف تعیین شده نیز منوط به ارائه طرح توجیهی لازم توسط بانک‌ها و موسسات اعتباری و تایید آن از سوی بانک مرکزی است. تسهیلات بلند‌مدت از بازار بین‌بانکی از سویی رییس کل بانک مرکزی از مذاکره با سه بانک متقاضی برای دریافت تسهیلات بلندمدت از بازار بین‌بانکی خبر داد. سیف با بیان اینکه، بازار بین‌بانکی، مکانی است که می‌تواند نیازهای کوتاه مدت و کمتر از یک هفته‌ای بانک‌ها را تامین کند، افزود: دریافت تسهیلات بلندمدت در این بازار اخلال ایجاد می‌کند زیرا تقاضا دراین بازار بالاست. وی اظهار داشت: با توجه به اقداماتی که بانک مرکزی در بازار بین‌بانکی انجام داده است نرخ این بازار از بیش از 29 درصد به 19 درصد کاهش یافته است اما این نرخ باید به حوالی نرخ تورم (6/12 درصد) کاهش یابد بنابراین باید اقدامات لازم برای کاهش نرخ بازار بین‌بانکی تا نزدیک شدن به نرخ تورم انجام شود. رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه، تقاضای بلند‌مدت باعث می‌شود تا کاهش نرخ این بازار با کندی مواجه شود، تصریح کرد: سه بانک تقاضای دریافت تسهیلات بلند‌مدت از این بازار دارند و بانک مرکزی برای رفع این مشکل مذاکراتی را با این بانک‌ها انجام داده است. وی با اشاره به انتشار برخی اخبار به نقل از رییس کل بانک مرکزی مبنی بر وجود سه بانک بد، گفت: این سه بانک کار خلاف قانون انجام نمی‌دهند بلکه تقاضای دریافت تسهیلات بلند‌مدت از بازار بین‌بانکی دارند و این امر روند کاهش نرخ این بازار را با کندی مواجه می‌کند. رییس کل بانک مرکزی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت فعالیت سوئیفت نیز گفت: تمامی بانک‌ها مجهز به دریافت سوئیفت هستند و پیام‌رسانی انجام می‌شود. سیف در واکنش به افرادی که اعلام می‌کنند سوئیفت فعال نیست، اظهار داشت: این افراد اطلاعات را به روابط عمومی بانک مرکزی ارائه دهند تا سوئیفت بانک یادشده با هماهنگی روابط عمومی و بانک مرکزی توسط آنها رصد شود. وی با بیان اینکه، این‌گونه اظهارات غرض‌ورزی است، تصریح کرد: هیچ مشکلی درباره سوئیفت نداریم به نحوی که سوئیفت حتی در 9 بانک رفع تحریم شده نیز فعال است.

گروه اقتصادی- با وجود اینکه شورای پول و اعتبار نرخ سود تسهیلات را کاهش داد اما برخی بانکداران با اعمال فرمول‌های عجیب و غریب، مصوبات بانک مرکزی را دور می‌زنند. دو هفته پیش بانک مرکزی مصوبه شورای پول و اعتبار برای کاهش نرخ سود بانکی را به تمام بانک‌های کشور ابلاغ کرد و براساس آن قرار بود از ابتدای اسفندماه جاری نرخ جدید سود بانکی در پی توافق مدیران بانکی و مصوبه شورای پول و اعتبار برای سپرده‌های یک‌ساله به ۱۸ درصد، نرخ سود تسهیلات عقود مبادله‌ای به ۲۰ درصد و عقود مشارکتی به ۲۲ درصد کاهش یابد. ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نرخ سود بانکی این بار به صورت دستوری کم نشد بلکه با میل و اراده خود بانک‌ها انجام شد، تاکید کرده با بانک‌های متخلفی که نرخ سود مصوب ابلاغ‌شده را رعایت نکنند، برخورد می‌شود. حال با گذشت دو هفته از مصوبه کاهش نرخ سود بانکی، فارغ از اینکه معمولا در اسفندماه هر سال میزان وام‌های پرداختی بانک‌ها به کمترین حد خود می‌رسد و حتی در برخی بانک‌ها و شعب قطع می‌شود اما در همان اندک شعبی که تعدادی وام پرداخت می‌شود، این نرخ‌ها به اجرا درنیامده است. در اصل شعبی که وام‌های خرد مانند وام خرید کالا و... را می‌پردازند، توجهی به آخرین مصوبه نرخ سود بانکی ندارند و همچنان با نرخ‌های قبلی به پرداخت وام جدید اقدام می‌کنند، این در حالی است که اجرای نرخ‌های سود بانکی به عنوان یک الزام از سوی بانک مرکزی مطرح شده و در عین حال بانک‌ها خود خواستار کاهش نرخ شدند. نرخ‌های مصوب برای سود تسهیلات نکته جالب‌تر اینکه برخی بانک‌ها همچنان فرمول‌های عجیب و غریب خود برای محاسبات نرخ سود بانکی را به‌کار می‌برند و با این فرمول‌ها ناگهان میزان رقم بازپرداختی وام‌گیرنده با افزایش چند درصدی مواجه می‌شود. در اصل اگر فردی به اصطلاح ۱۰ میلیون تومان وام خرید کالا بگیرد، باید ۱۵ میلیون تومان بازپرداخت کند. البته فرمول‌های نرخ سودی برخی از بانک‌ها برای تسهیلات‌دهی به‌کار می‌گیرند، سال‌هاست که اجرایی می‌شود و اعمال نرخ‌های مصوب در برخی وام‌ها مثل کشاورزی و موارد اینچنینی اعمال می‌شود. حتی شیوه اخذ سپرده به شرط پرداخت وام هم یکی از شروط در پرداخت برخی از وام‌ها به‌ویژه وام‌های خرد است. گزارش از برخی شعب بانک‌ها و گفت‌وگو با مشتریان و متقاضیان وام‌های بانکی نشان می‌دهد که هنوز هم برخی شعب بدون توجه به ابلاغیه دو هفته پیش بانک مرکزی عمل می‌کنند. یکی از مشتریان بانکی می‌گوید: بانک‌ها حتی اگر وامی هم بپردازند، سودی که از مشتری می‌گیرند، چند برابر نرخ سودی است که اعلام می‌کنند و برای این کار از شیوه‌ها و فرمول‌های خاصی استفاده می‌کنند که تنها خودشان از آن سر درمی‌آورند. این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی تاکید کرده است: کاهش نرخ سود بانکی تصمیم جمعی بین بانک‌های دولتی و خصوصی بود. با توجه به کاهش تورم و رسیدن به نرخ 2/13 درصد، بانک‌ها نمی‌توانستند به سپرده‌گذارها نرخ سود بالای ۲۰ درصد پرداخت و از تسهیلات‌گیرندگان نرخ سود بالای ۲۵ درصد دریافت کنند. به همین دلیل با یک نشست دسته‌جمعی بین مدیران بانک‌ها تصمیم گرفتند نرخ سودها را کاهش دهند. سیف با بیان اینکه انتظار داریم در روز اول اجرای کاهش نرخ سود بانک‌ها هیچ‌گونه استثنایی وجود نداشته باشد، گفته است: اجرای این دستورات و رعایت انضباط در سیستم پولی سبب می‌شود بازار پولی به درستی عمل کند و در جهت رشد و توسعه کشور گام بردارد. بانک مرکزی افرادی را به صورت ناظر به شعب بانک‌ها اعزام می‌کند تا اگر کسی از دستورالعمل بانک مرکزی عدول کند، برخوردهای انضباطی شود. شورای پول و اعتبار در جلسه تعیین نرخ سود دو هفته پیش خود تصمیم اخیر بانک‌ها و موسسات اعتباری در زمینه تعدیل نرخ‌های سود علی‌الحساب سپرده بانکی به حداکثر ۱۸ درصد برای سپرده‌های یک‌ساله و حداکثر ۱۰ درصد برای سپرده‌های کوتاه مدت کمتر از سه‌ماه را تایید و تصویب کرد. در همین حال، اعضای این شورا ساماندهی نرخ‌های سود علی‌الحساب و اجرای دقیق‌تر قانون عملیات بانکی بدون ربا و نظارت بانک مرکزی بر حسن اجرای آن را خواستار شدند. همچنین در جزییات مصوبه شورا آمده است: حداکثر نرخ سود تسهیلات عقود غیرمشارکتی بانک‌ها و موسسات اعتباری معادل ۲۰ درصد و سقف نرخ سود مورد انتظار عقود مشارکتی هنگام عقد قرارداد بین بانک‌ها و موسسات اعتباری و مشتری، معادل ۲۲ درصد تعیین شد. اعطای تسهیلات در چارچوب عقود مشارکتی با نرخ سود بالاتر از سقف تعیین شده نیز منوط به ارائه طرح توجیهی لازم توسط بانک‌ها و موسسات اعتباری و تایید آن از سوی بانک مرکزی است. تسهیلات بلند‌مدت از بازار بین‌بانکی از سویی رییس کل بانک مرکزی از مذاکره با سه بانک متقاضی برای دریافت تسهیلات بلندمدت از بازار بین‌بانکی خبر داد. سیف با بیان اینکه، بازار بین‌بانکی، مکانی است که می‌تواند نیازهای کوتاه مدت و کمتر از یک هفته‌ای بانک‌ها را تامین کند، افزود: دریافت تسهیلات بلندمدت در این بازار اخلال ایجاد می‌کند زیرا تقاضا دراین بازار بالاست. وی اظهار داشت: با توجه به اقداماتی که بانک مرکزی در بازار بین‌بانکی انجام داده است نرخ این بازار از بیش از 29 درصد به 19 درصد کاهش یافته است اما این نرخ باید به حوالی نرخ تورم (6/12 درصد) کاهش یابد بنابراین باید اقدامات لازم برای کاهش نرخ بازار بین‌بانکی تا نزدیک شدن به نرخ تورم انجام شود. رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه، تقاضای بلند‌مدت باعث می‌شود تا کاهش نرخ این بازار با کندی مواجه شود، تصریح کرد: سه بانک تقاضای دریافت تسهیلات بلند‌مدت از این بازار دارند و بانک مرکزی برای رفع این مشکل مذاکراتی را با این بانک‌ها انجام داده است. وی با اشاره به انتشار برخی اخبار به نقل از رییس کل بانک مرکزی مبنی بر وجود سه بانک بد، گفت: این سه بانک کار خلاف قانون انجام نمی‌دهند بلکه تقاضای دریافت تسهیلات بلند‌مدت از بازار بین‌بانکی دارند و این امر روند کاهش نرخ این بازار را با کندی مواجه می‌کند. رییس کل بانک مرکزی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت فعالیت سوئیفت نیز گفت: تمامی بانک‌ها مجهز به دریافت سوئیفت هستند و پیام‌رسانی انجام می‌شود. سیف در واکنش به افرادی که اعلام می‌کنند سوئیفت فعال نیست، اظهار داشت: این افراد اطلاعات را به روابط عمومی بانک مرکزی ارائه دهند تا سوئیفت بانک یادشده با هماهنگی روابط عمومی و بانک مرکزی توسط آنها رصد شود. وی با بیان اینکه، این‌گونه اظهارات غرض‌ورزی است، تصریح کرد: هیچ مشکلی درباره سوئیفت نداریم به نحوی که سوئیفت حتی در 9 بانک رفع تحریم شده نیز فعال است.