نقش بورس تهران در راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی

نقش بورس تهران در راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی

ارائه ابزارهای مشتق ارز در سبد محصولات مالی قابل معامله در بورس اوراق‌ بهادار در کنار سایر مزیت‌ها و توانمندی‌ها، زمینه‌‌ حضور درخور توجه سرمایه‌گذاران خارجی را افزایش می‌دهد. به گزارش مدیریت تحقیق و توسعه، بورس اوراق بهادار به عنوان اولین بورس کشور و یکی از بورس‌های باسابقه‌ منطقه، از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مناسب و همچنین تجربیات ارزنده‌ در حوزه‌ ارائه انواع ابزارها و خدمات مالی برخوردار است. براساس گزارش یادشده، بورس اوراق ‌بهادار به دلیل عضویت در سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی و گزارش آمار و اطلاعات بازار معاملات اوراق ‌بهادار آن در سطح جهانی به عنوان نماد بازار سرمایه همواره مورد توجه تحلیلگران بازارهای مالی و سرمایه‌گذاران خارجی قرار داشته است. در حال حاضر همزمان با رفع تحریم‌های اقتصادی و بهبود روابط بین‌المللی، شاهد افزایش ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور در بخش‌های مختلف اقتصادی و تجاری هستیم که می‌تواند نویدبخش آینده‌ای روشن برای بازارهای مالی به خصوص بازار سرمایه کشور باشد. اما موضوعی که جای خالی آن در بازار سرمایه کاملا احساس می‌شود، ابزارهای مناسب پوشش ریسک ناشی از نوسانات نرخ ارز است. ارائه ابزارهای مشتق ارز در سبد محصولات مالی قابل معامله در بورس اوراق‌ بهادار در کنار سایر مزیت‌ها و توانمندی‌هایی که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود، زمینه‌‌ حضور درخور توجه سرمایه‌گذاران خارجی را افزایش می‌دهد. بر این اساس از مهم‌ترین مزیت‌ها و توانمندی‌های بورس اوراق بهادار در راه‌اندازی معاملات مشتق ارز می‌توان به تجربه معاملات اوراق مبتنی بر ارز و همچنین معاملات ابزار مشتق مانند آتی سهام، دارابودن اعتبار بین‌المللی، گستردگی بازار و سطح بالای دسترسی توسط سرمایه‌گذاران، برخورداری از سیستم معاملات مطابق با استانداردهای بین‌المللی، انجام فرآیند تسویه و پایاپای توسط شرکت معتبر سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه، کاهش خالص وجه تضمین قراردادهای مشتق و کاهش هزینه‌های اقتصادی بازار سرمایه اشاره کرد که در ادامه به صورت کامل تشریح شده است. تجربه معاملات اوراق مبتنی بر ارز بورس در سال‌های گذشته پذیرای معاملات واریزنامه‌های صادراتی ارزی بوده است. واریزنامه‌های صادراتی به معنای مجوز استفاده از ارز حاصل از صادرات برای واردات کالا یا خدمات بود که توسط شبکه بانکی کشور صادر شده و در بورس مورد دادوستد قرار می‌گرفت. درخواست فروش این واریزنامه‌های صادراتی توسط صادر‌کنندگان و درخواست خرید آن نیز توسط واردکنندگان با واسطه‌گری کارگزاران بورس در سامانه‌ معاملات بورس صورت می‌گرفت. تجربیات ارزشمند بورس اوراق بهادار در معامله‌ واریزنامه‌های صادراتی نشان می‌دهد که بورس با دارا بودن نیروی انسانی متخصص و باتجربه و امکانات مناسب سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، قادر خواهد بود در آینده حوزه‌ فعالیت خود را در معرفی ابزار نوین مالی بیش از گذشته توسعه دهد. بورس در طول سال‌‌های فعالیت خود توانسته علاوه بر سهام و انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، ابزار مشتق مبتنی بر سهام شامل قراردادهای آتی و اختیار معامله سهام (اوراق تبعی فروش) را به سرمایه‌گذاران ارائه دهد. معاملات آتی سهام و اوراق تبعی فروش سابقه‌ای چندین ساله در این بورس داشته و بخشی از نیروی انسانی و امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بورس را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه‌بر این، بورس اوراق بهادار در سال گذشته موفق به اخذ مصوبه‌ کمیته‌ فقهی سازمان بورس و اوراق ‌بهادار برای راه‌اندازی قراردادهای آتی و اختیار معامله سبد سهام (با کارکرد شاخص) شده است. به این ترتیب بورس از نظر دانش، تجربه، نیروی انسانی و امکانات خود را برای راه‌اندازی انواع ابزار مالی از جمله ابزار مشتق ارز آماده کرده است. کاهش خالص وجه تضمین قراردادهای مشتق وجه تضمین قراردادهای مشتق را می‌توان اصلی‌ترین جزو فرآیند معاملات مشتق برشمرد. چگونگی محاسبه‌ و بروزرسانی وجه تضمین از دغدغه‌های مهم بورس‌های اوراق بهادار به‌شمار می‌رود. روش‌ها و سازکارهای محاسبه این وجه در بورس‌های پیشرفته به طور مداوم دستخوش تغییر و اصلاح است. معتبرترین نرم‌افزار مدیریت ریسک مشتقات در عرصه جهانی نرم‌افزار SPAN است که توسط بورس تجاری شیکاگو (CME) طراحی و پیاده‌سازی شده است. این نرم‌افزار برای محاسبه‌ وجه تضمین سرمایه‌گذار به کل پرتفوی وی توجه می‌کند. بورس در نظر دارد براساس نرم‌افزار مدیریت ریسک یادشده، خالص میزان وجه تضمین پرداختی توسط سرمایه‌گذاران را محاسبه کند. در این روش، تمامی دارایی‌های موجود در پرتفوی سرمایه‌گذار شامل سهام، اوراق بدهی و قراردادهای مشتقه به صورت یک سبد در نظر گرفته ‌شده و خالص وجه تضمین پرداختنی با لحاظ کل پرتفوی محاسبه می‌شود. بنابراین تجمیع ابزار مالی در بورس اوراق بهادار با توجه به لحاظ کل پرتفوی سرمایه‌گذار در سامانه‌ مدیریت ریسک، میزان وجه تضمین پرداختنی سرمایه‌گذاران را برای موقعیت‌های معاملاتی کاهش می‌دهد و منجر به افزایش بازده به مقیاس و کاهش هزینه متوسط و افزایش بازدهی متوسط برای هر سرمایه‌گذار خواهد شد. اعتبار بین‌المللی بورس اوراق بهادار که از سال 1346 به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرده است، نخستین بورس کشور و از بورس‌های باسابقه‌ منطقه به شمار می‌آید. قدمت 50 ساله بورس تهران و عضویت آن در سازمان‌ها و مجامع مختلف از جمله FEAS, OIC و WFE موجب شده است که بورس اوراق بهادار به عنوان نماد بازار سرمایه ایران مورد توجه سرمایه‌گذاران، فعالان بازارهای مالی و رسانه‌های دنیا باشد. همچنین در ارائه آمارهای مربوط به ارزش بازار، ارزش و حجم معاملات و شاخص‌های بازار سرمایه کشور، همواره اطلاعات آماری بورس اوراق بهادار مورد استناد و استفاده تحلیلگران مالی قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار به عنوان نخستین و بزرگترین بورس ایران همواره به دنبال افزایش سطح دسترسی سرمایه‌گذاران در سراسر کشور بوده است.

ارائه ابزارهای مشتق ارز در سبد محصولات مالی قابل معامله در بورس اوراق‌ بهادار در کنار سایر مزیت‌ها و توانمندی‌ها، زمینه‌‌ حضور درخور توجه سرمایه‌گذاران خارجی را افزایش می‌دهد. به گزارش مدیریت تحقیق و توسعه، بورس اوراق بهادار به عنوان اولین بورس کشور و یکی از بورس‌های باسابقه‌ منطقه، از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مناسب و همچنین تجربیات ارزنده‌ در حوزه‌ ارائه انواع ابزارها و خدمات مالی برخوردار است. براساس گزارش یادشده، بورس اوراق ‌بهادار به دلیل عضویت در سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی و گزارش آمار و اطلاعات بازار معاملات اوراق ‌بهادار آن در سطح جهانی به عنوان نماد بازار سرمایه همواره مورد توجه تحلیلگران بازارهای مالی و سرمایه‌گذاران خارجی قرار داشته است. در حال حاضر همزمان با رفع تحریم‌های اقتصادی و بهبود روابط بین‌المللی، شاهد افزایش ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور در بخش‌های مختلف اقتصادی و تجاری هستیم که می‌تواند نویدبخش آینده‌ای روشن برای بازارهای مالی به خصوص بازار سرمایه کشور باشد. اما موضوعی که جای خالی آن در بازار سرمایه کاملا احساس می‌شود، ابزارهای مناسب پوشش ریسک ناشی از نوسانات نرخ ارز است. ارائه ابزارهای مشتق ارز در سبد محصولات مالی قابل معامله در بورس اوراق‌ بهادار در کنار سایر مزیت‌ها و توانمندی‌هایی که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود، زمینه‌‌ حضور درخور توجه سرمایه‌گذاران خارجی را افزایش می‌دهد. بر این اساس از مهم‌ترین مزیت‌ها و توانمندی‌های بورس اوراق بهادار در راه‌اندازی معاملات مشتق ارز می‌توان به تجربه معاملات اوراق مبتنی بر ارز و همچنین معاملات ابزار مشتق مانند آتی سهام، دارابودن اعتبار بین‌المللی، گستردگی بازار و سطح بالای دسترسی توسط سرمایه‌گذاران، برخورداری از سیستم معاملات مطابق با استانداردهای بین‌المللی، انجام فرآیند تسویه و پایاپای توسط شرکت معتبر سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه، کاهش خالص وجه تضمین قراردادهای مشتق و کاهش هزینه‌های اقتصادی بازار سرمایه اشاره کرد که در ادامه به صورت کامل تشریح شده است. تجربه معاملات اوراق مبتنی بر ارز بورس در سال‌های گذشته پذیرای معاملات واریزنامه‌های صادراتی ارزی بوده است. واریزنامه‌های صادراتی به معنای مجوز استفاده از ارز حاصل از صادرات برای واردات کالا یا خدمات بود که توسط شبکه بانکی کشور صادر شده و در بورس مورد دادوستد قرار می‌گرفت. درخواست فروش این واریزنامه‌های صادراتی توسط صادر‌کنندگان و درخواست خرید آن نیز توسط واردکنندگان با واسطه‌گری کارگزاران بورس در سامانه‌ معاملات بورس صورت می‌گرفت. تجربیات ارزشمند بورس اوراق بهادار در معامله‌ واریزنامه‌های صادراتی نشان می‌دهد که بورس با دارا بودن نیروی انسانی متخصص و باتجربه و امکانات مناسب سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، قادر خواهد بود در آینده حوزه‌ فعالیت خود را در معرفی ابزار نوین مالی بیش از گذشته توسعه دهد. بورس در طول سال‌‌های فعالیت خود توانسته علاوه بر سهام و انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، ابزار مشتق مبتنی بر سهام شامل قراردادهای آتی و اختیار معامله سهام (اوراق تبعی فروش) را به سرمایه‌گذاران ارائه دهد. معاملات آتی سهام و اوراق تبعی فروش سابقه‌ای چندین ساله در این بورس داشته و بخشی از نیروی انسانی و امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بورس را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه‌بر این، بورس اوراق بهادار در سال گذشته موفق به اخذ مصوبه‌ کمیته‌ فقهی سازمان بورس و اوراق ‌بهادار برای راه‌اندازی قراردادهای آتی و اختیار معامله سبد سهام (با کارکرد شاخص) شده است. به این ترتیب بورس از نظر دانش، تجربه، نیروی انسانی و امکانات خود را برای راه‌اندازی انواع ابزار مالی از جمله ابزار مشتق ارز آماده کرده است. کاهش خالص وجه تضمین قراردادهای مشتق وجه تضمین قراردادهای مشتق را می‌توان اصلی‌ترین جزو فرآیند معاملات مشتق برشمرد. چگونگی محاسبه‌ و بروزرسانی وجه تضمین از دغدغه‌های مهم بورس‌های اوراق بهادار به‌شمار می‌رود. روش‌ها و سازکارهای محاسبه این وجه در بورس‌های پیشرفته به طور مداوم دستخوش تغییر و اصلاح است. معتبرترین نرم‌افزار مدیریت ریسک مشتقات در عرصه جهانی نرم‌افزار SPAN است که توسط بورس تجاری شیکاگو (CME) طراحی و پیاده‌سازی شده است. این نرم‌افزار برای محاسبه‌ وجه تضمین سرمایه‌گذار به کل پرتفوی وی توجه می‌کند. بورس در نظر دارد براساس نرم‌افزار مدیریت ریسک یادشده، خالص میزان وجه تضمین پرداختی توسط سرمایه‌گذاران را محاسبه کند. در این روش، تمامی دارایی‌های موجود در پرتفوی سرمایه‌گذار شامل سهام، اوراق بدهی و قراردادهای مشتقه به صورت یک سبد در نظر گرفته ‌شده و خالص وجه تضمین پرداختنی با لحاظ کل پرتفوی محاسبه می‌شود. بنابراین تجمیع ابزار مالی در بورس اوراق بهادار با توجه به لحاظ کل پرتفوی سرمایه‌گذار در سامانه‌ مدیریت ریسک، میزان وجه تضمین پرداختنی سرمایه‌گذاران را برای موقعیت‌های معاملاتی کاهش می‌دهد و منجر به افزایش بازده به مقیاس و کاهش هزینه متوسط و افزایش بازدهی متوسط برای هر سرمایه‌گذار خواهد شد. اعتبار بین‌المللی بورس اوراق بهادار که از سال 1346 به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرده است، نخستین بورس کشور و از بورس‌های باسابقه‌ منطقه به شمار می‌آید. قدمت 50 ساله بورس تهران و عضویت آن در سازمان‌ها و مجامع مختلف از جمله FEAS, OIC و WFE موجب شده است که بورس اوراق بهادار به عنوان نماد بازار سرمایه ایران مورد توجه سرمایه‌گذاران، فعالان بازارهای مالی و رسانه‌های دنیا باشد. همچنین در ارائه آمارهای مربوط به ارزش بازار، ارزش و حجم معاملات و شاخص‌های بازار سرمایه کشور، همواره اطلاعات آماری بورس اوراق بهادار مورد استناد و استفاده تحلیلگران مالی قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار به عنوان نخستین و بزرگترین بورس ایران همواره به دنبال افزایش سطح دسترسی سرمایه‌گذاران در سراسر کشور بوده است.