فوتبال؛ بازی در زمین انتخابات

مسعود سلیمی- این روزها و در شرایطی که مسابقات مرحله پایانی صعود به جام‌جهانی فوتبال 2018 روسیه در شهریورماه جاری آغاز می‌شود، سریال درگیری‌های لفظی و رفتارهای ناهنجار بین فدراسیون و کادر تیم ملی همچنان ادامه دارد.وزیر ورزش جمعه گذشته در یک برنامه ورزشی در تلویزیون به‌طور تلویحی مشکلات مطرح‌شده در واقع خواسته‌های حداقلی سرمربی تیم ملی به ویژه در ارتباط با زمین تمرین را پذیرفت و قول رفع و رجوع آنها را داد.از طرفی نتیجه برآمده از نشست دیروز کی‌روش با هیات رییسه فدراسیون با توجه به خبرهای منتشرشده از تغییر و تحول جدید حکایت نمی‌کند به عبارت بهتر سرمربی تیم ملی پس از تشکیل جلسه همچنان از رفتن و خداحافظی حرف می‌زد و کفاشیان هم طبق معمول حرفی نزد که مردم نسبت به آینده تیم ملی کشورمان امیدوار شوند.آنچه از این نشست برمی‌آید، در واقع حکایت آب در هاون کوبیدن را تداعی می‌کند چراکه از مدت‌ها پیش مانند گرامافونی که سوزنش گیر کرده باشد، کی‌روش حرف خودش را می‌زند و اسدی هم به نمایندگی از فدراسیون البته از سوی وزارت ورزش با تکرار مکررات و اینکه کی‌روش قرارداد دارد و باید بماند، هیچ راهی پیش‌پای تیم ملی نگذاشته است.واقعیت این است که امروز فوتبال در گستره جهان از دایره ورزش به یک پدیده «اجتماعی، سیاسی، اقتصادی» بدل شده که پیامد مثبت و منفی مسابقات به ویژه در سطح ملی می‌تواند در نگاه جامعه به دست‌اندرکاران اجرایی کشور تاثیر داشته باشد. جام‌جهانی فوتبال بزرگ‌ترین، مهم‌ترین و پرتماشاگرترین رویدادی است که درصد بسیار بالایی از جمعیت کره زمین را مستقیم و غیرمستقیم با خود درگیر و همراه می‌کند. با نگاهی گذرا به چند دوره جام جهانی فوتبال پیش از جنگ جهانی دوم که در ایتالیا تحت فرمان موسولینی دیکتاتور چگونه از قهرمانی به سود تبلیغات فاشیستی سود می‌بردند یا در جام جهانی 1954 هنگامی که تیم ملی فوتبال آلمان جام افتخار را بالای سر برد، به گواه تاریخ ژرمن‌ها غرور از دست رفته را دوباره بازسازی کردند.در جام‌جهانی 78، دیکتاتورهای نظامی آرژانتین، تمام دار و ندار خود را بر سر قهرمانی تیم ملی فوتبال این کشور به بازی گذاشته بودند.به گواه آمار و ارقام برگزاری مسابقات فوتبال در سطح جهان و قاره‌ای نه‌تنها از منظر اجتماعی و سیاسی، پیامدهای انکارناپذیری داشته و دارد بلکه از نظر اقتصادی هم موتور رشد را روشن کرده و می‌کند، نمونه‌های مشخصی چون جام‌جهانی 98 فرانسه و 2002 کره‌جنوبی و ژاپن را می‌توان ذکر کرد.از فوتبال و پیامدهای مثبت و منفی آن بسیار می‌توان گفت و نوشت که به طور قطع اکثریت مردم کره زمین از جمله در کشور خودمان به‌عنوان علاقه‌مندان و بالاتر عاشقان این رشته ورزشی به درستی با زیر و بم آن آشنا هستند. در این رهگذر و به‌عنوان یک واقعیت برای ما ایرانی‌ها، اگر نه تمام و کمال اما برای اکثریت 70 تا 80 درصدی حضور در جام جهانی به طور خاص 2018 روسیه، رویدادی است که تحقق یا ناکامی در آن به‌طور قطع بازتاب روحی و اجتماعی و در نهایت سیاسی خواهد داشت که دست‌اندرکاران مملکت از هر دسته و جناحی که باشند، از آن آگاه هستند. همه می‌دانند که صعود به جام جهانی در گام نخست و احیانا رفتن به مرحله بعدی برای نخستین‌بار واقعه‌ای خواهد بود که در تحولات سیاسی دو سال آینده نقش مهمی خواهد داشت. در واقع موفقیت تیم ملی فوتبال یا برعکس ناکامی از حضور در جام جهانی، هر کدام وسیله‌ای است که می‌تواند در شکل‌دهی نگاه مردم به رویدادهای سیاسی- به طور خاص انتخابات ریاست‌جمهوری 96- اثر بی‌چون و چرایی داشته باشد. شرایط کنونی تیم ملی فوتبال کشورمان در چند ماه مانده به مرحله دوم صعود به جام جهانی 2018 به‌گونه‌ای است که اگر لج و لج‌بازی و اره‌کشی‌ها اجازه دهد می‌تواند در جمع 32 کشور مرحله پایانی در روسیه حضور داشته باشد در غیر این صورت حتی اگر به دلیل قراردادی که دارد، کی‌روش بماند اما دعوا ادامه داشته باشد، به تعبیری آب به آسیاب مخالفان دولت روحانی ریخته خواهد شد. با ورزش و به‌طور خاص فوتبال در روزگار جهانشمولی و پیشرفت‌های لحظه به لحظه ارتباطی می‌توان با تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی همراه شد و به تبع آن اکثریت مردم را هم با خود همراه کرد که صدالبته درایت و کارآمدی می‌طلبد. massoudmehr@yahoo.fr