بر اساس این گزارش پس از عدم شرکت ایران در اجلاس فریز نفتی دوحه خبرگزاری فارس تحلیل آقای خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک را جویا و در خبری با عنوان " نباید اجازه میدادیم گناه شکست اجلاس دوحه به گردن ایران بیفتد" منتشر کرد.
پس از انتشار این خبر روابط عمومی وزارت نفت نسبت به این تحلیل واکنش نشان داد و اعلام کرد " اگر دوحه می رفتیم گوشه رینگ می افتادیم "
فارغ از مطالب کارشناسی که روابط عمومی وزارت نفت در این توضیحات به خبرگزاری فارس ارسال کرد مطالبی را نسبت به شخص جناب آقای خطیبی نسبت داد به همین دلیل نماینده سابق ایران در اوپک پاسخ خود را نسبت به اتهام های وارد شده در جوابیه وزارت نفت،در اختیارخبرگزاری فارسقرارداد که براساس قانون توضیحات جناب آقای خطیبی بدون هیچ کم و کاستی منتشر می شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
خبرگزاری فارس
با سلام
احتراماً پیرو انتشار جوابیه وزارت نفت در مورخ 95.1.31 در مورد مصاحبه اینجانب با آن خبرگزاری در مورد غیبت وزارت نفت کشورمان در اجلاس اخیر دوحه خواهشمند است دستور فرمائید پاسخ اینجانب براساس قانون و در اسرع وقت در آن رسانه محترم منتشر شود.
متن توضیحات اینجانب به شرح زیر است:
در جوابیه یاد شده اینجانب به ارائه مطالب غیر کارشناسی (تهمت 1) و صرفاً با انگیزه سیاسی (تهمت 2) و زیر سئوال بردن دیپلماسی نفتی دولت یازدهم (تهمت 3) و همراهی با رقیبان و دشمنان ایران از جمله عربستان و شرکای منطقهای (تهمت 4) و وارد کردن ضرر و زیانهای هنگفت به کشور و صنعت نفت (تهمت 5) و اتهامات خرد و کلان دیگر متهم شدهام و در انتها توصیه شده که اینجانب سکوت پیشه کنم.
بنظر میرسد هدف اصلی از وارد کردن این گونه اتهامات ناروا بر منتقدان وزارت نفت همانا به سکوت کشاندن آنها باشد زیرا بر این اساس وزارت نفت هرگونه انتقاد را تخطئه کرده و سعی دارد در سکوت افراد مطلع و دلسوز از یکسو و غوغا سالاری وابستگان، کارهای خود را به پیش برد. در حالیکه توصیه مسئولان عالیرتبه نظام بر لزوم استفاده نظرات منتقدان دلالت دارد. بدیهی است مدیریتهای قوی و سالم با شفافسازی محیط خود و به دور از رعب و تهدید هیچگونه نگرانی از انتقادها نداشته و حتی منتقدان را تشویق به این مهم مینمایند.
اینجانب برخلاف اتهامات وارده به دور از هرگونه گرایشات سیاسی و جناحی، به عنوان یک کارشناس مستقل و صرفاً با در نظر گرفتن منافع ملی اظهار نظر میکنم و به همین دلیل نشریات مختلف با گرایشات گوناگون از اینجانب درخواست مصاحبه و اظهار نظر دارند.
اتهام همراهی با دشمنان ایران اتهام بزرگی است که اتهام زننده باید در این دنیا و در آن دنیا پاسخگو باشد.
آیا فراموش کردهاند که چندی قبل وزیر نفت پس از ملاقات با وزیر نفت عربستان (در آستانه اجلاس اوپک) در مصاحبهای که در داخل و خارج منتشر شد اعلام کرد که سیاست نفتی ما بسیار به سیاست عربستان نزدیک است.
برخی از مسئولان فعلی وزارت نفت که با یک موج سیاسی سرکار میآیند و با موج دیگری میروند فراموش کردهاند که در فتنه 88 که توسط استکبار و ایادی آن ترتیب داده شده بود در چه سمتی حرکت میکردند و چگونه موضعگیریهای آنها و رفتارهای دشمن پسندانه آنها و دوستان هم جناحیشان باعث وارد آمدن هزینهها و زیانهای سنگین بر کشور شد.
سیاست تبعیت از عربستان در اوپک و یا سکوت در مقابل اقدامات نوکر مآبانه عربستان در چه دورهای به اوج خود رسید، اینجانب همواره در دوران مسئولیت خود با این گونه سیاستها که توسط عوامل استکبار به عربستان دیکته میشود در حد خود مقابله کردهام و از اینکه آنها از اینجانب ناخرسند و عصبانی هستند و سرانجام با قراردادن نام اینجانب در لیست تحریمها اوج ضدیت خود را با اینجانب نشان دادند از خداوند متعال سپاسگزارم زیرا ضدیت دشمنان نظام با اینجانب نشان دهنده سلامت و درستی راهی است که طی نمودهام.
اینجانب در دوران مسئولیت خود یکی از قویترین و مستقلترین سیاستها را در اوپک به نمایش گذاشتم و با دیپلماسی فعال و پویا یکی از بهترین دورههای حضور کشورمان در اوپک را تجربه کردم که عصبانیتهای مکرر وزیر نفت عربستان به دلیل عدم موفقیت در اعمال سیاستهای خود در اوپک در حافظه تاریخی اوپک و ناظران مستقل ضبط و ثبت است.
در زمان مسئولیت اینجانب هم، یکبار سقوط قیمتها اتفاق افتاد و قیمت نفت از اوج 140 دلار به حدود 40 دلار رسید اما با دیپلماسی فعال و موثر و رایزنیهای مناسب و جلب نظر کشورهای همسو در اوپک و حتی مجمع جهانی انرژی IEF قیمت نفت به سرعت به سطح 100 دلار بازگشت نمود.
آیا مسئولان ذیربط وزارت نفت میتوانند در پیشگاه خداوند و ملت شریف ایران توضیح دهند که آیا حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از سقوط قیمتها و یا بهبودی آن پس از سقوط در دو سال اخیر انجام دادهاند؟
در سالهای گذشته کشورمان نقش موثری در سیاستهای اوپک و تثبیت بازار نفت داشته اما در دو سال اخیر به عقیده بسیاری از صاحبنظران نقش ایران در اوپک ضعیف بوده که این امر به همراه عدم تقویت جناح قیمتخواه که معمولاً با رهبری ایران شکل میگرفت و سیاستهای جناح عربستان را تعدیل میکرد باعث یکهتازی عربستان شده است.
همچنین به کمک همکاران فعال و متعهد در امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران در زمان اوج تحریمهای ظالمانه که صفر شدن صادران نفت کشور را هدفگیری کرده بودند موفق شدیم صادرات نفت را به بالای یک میلیون بشکه برسانیم و این رقم در طول دوران تحریم حتی در زمان دولت یازدهم هم که شرایط مساعدتری فراهم شده بود کم و بیش در همین سطح بود.
یا توجه به مطالب یاد شده ملاحظه میفرمایید که اینجانب در حد توان خدمات شایانی انجام دادهام و تمام وقت خود را صرف کار و مسئولیتهای خود نمودم زیرا نه تجارت شخصی داشتم نه کارخانهای و نه شرکتی که وقت خود را صرف آن کنم و پرداختن به مسئولیتها در حاشیه قرار گیرد،لذا به نظر میرسد اینگونه اتهامات از اینجانب به دور است.
بدیهی است هرکس باید پاسخگوی مسئولیتهای خود در این دنیا و آن دنیا باشد لذا چنانچه ضرر و زیانی از ناحیه اینجانب متوجه صنعت نفت و کشور شده باشد و این امر اثبات شود قطعاً بنده پاسخگو خواهم بود اما مسئولانی که به دلیل وارد کردن ضرر و زیان به کشور به خاطر همراهی با سران فتنه سال 88 در مظان اتهام هستند آیا پاسخگوی خلق و خالق خواهند بود و اگر به لطایف الحیل در این دنیا از پاسخگویی بگریزند در محکم عدل الهی در مقابل همگان چه پاسخی دارند؟
در تهمت 6 اینجانب متهم هستم که چشم خود را بر حقایق بستهام زیرا بنده اعلام کردهام که اگر در اجلاس دوحه شرکت میکردیم و مواضع صحیح و اصولی و منطقی خود را تشریح میکردیم اکثریت شرکت کنندگان با ما همراهی میکردند در حالیکه وزارت نفت معتقد است اگر شرکت میکرد در گوشه رینگ قرار میگرفت.
واقعیت این است که اگر ما بتوانیم در مجامع بینالمللی مواضع خود را به درستی تشریح کرده و لابیهای لازم را انجام دهیم بجز کشورهای لجوج و آنهایی که نمیخواهند منصفانه عمل کنند بقیه کشورها همراهی خواهند کرد، لذا ار ترس اینکه مبادا در گوشه رینگ قرار گیریم نباید از شرکت در اینگونه مجامع استنکاف کنیم، واقعیت این است که غیبت ما جز اینکه ما را منزوی میکند و باعث یکهتازی رقیبان میشود نتیجه دیگری ندارد.
بدیهی است برای موفقیت باید به داخل رینگ رفت و مبارزه کرد و پیروز شد و کنار کشیدن ما معمولاً به نفع رقبا خواهد بود ملاحظه میفرمائید که اگر این مطالب مشفقانه گفته نشود به نوعی چشم بر واقعیت بستن است.
در بخشی از جوابیه گفته شده که اولویت صنعت نفت تولیداست که در این مورد هیچگونه تردیدی نیست اما سئوال اینکه حاصل تلاش صنعت نفت در تولید نفت باید به قیمت 100 دلار فروخته شود یا 30 دلار؟ اگر دشمنان موجبات سقوط قیمتها میشوند ما نباید برای ارتقاء آن تلاش کنیم، بدیهی است هدف از تولید نفت کسب درآمد برای کشور است و درآمد با حاصل ضرب تولید در قیمت حاصل میشود لذا به همان میزان که تولید اهمیت دارد قیمت آن هم مهم است و ما باید برای قیمت مناسب آن تلاش کنیم و فلسفه عضویت ما در مجامع بینالمللی نظیر اوپک هم همین است، لذا دلخوش کردن به افزایش تولید و بیتوجهی به قیمت کشور را به هدف درآمدی مورد نظر نمیرساند، بنده مدعی نیستم با تلاش ما قیمت نفت 100 دلار میشود اما وظیفهای که از جانب ملت تفویض شده ایجاب میکند مسئولات مربوطه حداکثر تلاش خود را در این مورد معمول دارند و از هر تلاشی مضایقه نکنند تا حاصل تلاش کارکنان شریف صنعت نفت و اندوخته ملت ایران یعنی همان نفت به قیمت مناسب بفروش برسد.
در تهمت شماره 7 ادعا شده که مدیران صنعت نفت را به گوشهنشینی متهم کردهام که این اتهام بیاساس با مطالعه مصاحبه اینجانب توسط هر فرد منصف به سادگی رد میشود همانطور که در مطالب فوق اشاره شد منظور اینجانب این بوده که در میدان مبارزه مجامع بینالمللی و بازار نفت نباید نظارهگر باشیم و نباید مسئولان ذیربط با سیاست انفعالی و انزوا میدان را به حریف واگذار کنند بلکه به نمایندگی از صنعت نفت و کشور عزیزمان ایران باید حضوری فعال و موثر در مجامع بینالمللی مربوطه داشته باشند.
بررسیهای کارشناسان نشان میدهد که در گذشته ایران همواره در مجامع انرژی نظیر اوپک، مجمع جهانی انرژی و مجمع کشورهای صادر کننده گاز حضوری موثر و فعال داشته است و به ویژه در اوپک سالها است که با رهبری یک جریان طرفدار قیمت بسیاری از کشورهای همسو را با خود همراه کرده و مانع از تندروی کشورهایی نظیر عربستان شده بود که شایسته است این حضور قوی و موثر کماکان دنبال شود.
ملاحظه میشود این امر عین دفاع از مجموعه صنعت نفت کشور و جایگاه والای جمهوری اسلامی ایران است بدیهی است که ما نبایستی هزینه اقدامات اشتباه و مغرضانه کشورهایی نظیر عربستان را بدهیم بلکه باید دنباله روی از سیاستهای این کشور را کنار گذاشته و با آن با یاریگیری مناسب و دیپلماسی فعال مقابله کنیم.
اینجانب اعتقاد دارم با یک برنامهریزی صحیح و اقدامات مناسب میتوانیم اکثریت کشورهای صادر کننده نفت را با خود همراه نمائیم و از منافع خود دفاع کنیم هرچند موضع قبلی وزارت نفت نزدیک بودن سیاستها به سیاست عربستان بوده اما امیدوارم این سیاست کنار گذاشته شود چون آثار تخریبی سیاستهای عربستان بر همگان آشکار است.
در تهمت شماره 8 اعلام شده که دیپلماسی نفتی در زمان مسئولیت اینجانب به قهقرا رفته است در حالیکه برخلاف ادعای مذکور همه شواهد و دلایل موجود نشان دهنده این است که دیپلماسی فعلی وزارت نفت مسیر قهقرا را میپیماید اینجانب با کمک همکاران زحمتکش و شریف و با هدایت وزرای وقت توانستیم یک دیپلماسی فعال و موثر و پویا را در مجامع بینالمللی انرژی به نمایش بگذاریم که این مهم میتواند الگوی خوبی برای افراد بیغرض باشد، بهترین خطکش برای اندازهگیری هر سیاست موفقی دستاوردهای آن سیاست است که دستاوردهای سیاستهای یاد شده بر هر فرد منصف و مطلع پوشیده نیست مهم آن است که چشم خود را بر واقعیتها فرو نبندیم.
در تهمت شماره 9 که تهمتی تکراری است ادعا شده که اینجانب و وزیر نفت وقت با رأی دادن به حذف سهمیههای اوپک دست عربستان را باز گذاشتهایم که در این مورد به کرات توضیح داده شده است و چنانچه ادعا کننده دلیلی بیاورد که در اوپک قطعنامهای دال بر لغو سهمیهها تصویب شده این ادعا قابل بررسی است و الا از بیخ و بن اشتباه است ضمن اینکه در اجلاس وزراء اینجانب حق رأی نداشتم و صرفاً حق رای اینجانب در جلسات هیأت عامل اوپک بود این مطالب برای افرادی که کوچکترین آشنایی با اوپک دارند واضح و آشکار است.
قابل توجه اینکه این ادعا در شرایطی مطرح میشود که آقایان در اجلاس اخیر اوپک رای به حذف سقف تولید و حتی بالاتر از آن تغییر استراتژی اوپک دادند که بیانیه مطبوعاتی آخرین اجلاس اوپک بیانگر این واقعیت تلخ است که با سیاستهای انفعالی و عدم مقابله با خواستههای عربستان شرایطی بوجود آمده که اوپک از قدرت تاثیرگذاری گذشته فرسنگها فاصله گرفته و تبدیل به یک سازمان بیخاصیت و ابزار دست عربستان شده است.
در تهمت شماره 10 ادعا شده که در زمان مسئولیت اینجانب به بازیگردانی عربستان کمک شده است؛ که اثبات بطلان این ادعا بسیار ساده است به گونهای که هر فرد مطلع و منصف با وجدان بیدار میتواند بازیگردانی محدود عربستان در گذشته را با یکه تازی آن در دو سال اخیر مقایسه و متوجه شود که چگونه عربستان با سیاستهای دیکته شده توسط استکبار توانست تغییرات اساسی در اوپک دهد و یک سازمان تاثیرگذار را به یک سازمان بیخاصیت تغییر دهد و کشورهای مقابله کننده با سیاستهای عربستان که معمولاً توسط ج.ا.ایران سازماندهی و هدایت میشدند در سرگردانی کامل شاهد و ناظر این یکهتازیها باشند.
در خاتمه تأسف خود را از سیاستهای وزارت نفت اعلام میدارم زیرا در شرایطی که دولت یازدهم خود را یک دولت اخلاقمدار نامیده و بر رعایت اخلاق تاکید زیادی دارد چگونه وزارت نفت اصول اولیه اخلاق را کنار گذاشته و در یک جوابیه حجم زیادی از تهمت و افترا را نثار فردی میکند که بارها مراتب خدمتگذاری و وفاداری خود را به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به اثبات رسانده استآیا این امر با اصول اخلاقمداری سازگاری دارد؟ و اتهام زنندگان چه پاسخی در مقابل خلق و خالق خواهند داشت.
لذا شایسته است با توجه به اینکه عنوان مسئولان جمهوری اسلامی را یدک می کشند قدری در رفتار خود بیاندیشند و در آن تجدید نظر نمایند تا شاید به شعار اخلاق مداری دولت نزدیک شوند.
سید محمد علی خطیبی طباطبائی
نماینده سابق ج.ا.ایران در اوپک، مجمع جهانی انرژی و مجمع کشورهای صادرکننده گاز و مدیر سابق امور بینالملل شرکت ملی نفت و عضو پیشین شورای علمی موسسه مطالعات بینالمللی انرژی.