رئیس هیات مدیره انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر گفت: در کشور آنطور که به پتروشیمیها بها داده میشود به صنایع پاییندستی توجه نمیشود در صورتی که کل افرادی که در بخش پتروشیمیها کار میکنند حدود ۱۵۰ هزار نفر هستند اما در بخش پایین دستی فقط در صنایع پلیمر حدود ۸۰۰ هزار نفر فعال هستند.
روز گذشته، کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران به ریاست مهدی پورقاضی با همکاری موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت در محل اتاق بازرگانی تهران سمیناری را برگزار کردند. این سمینار میزبان جمعی از فعالان حوزه صنعت و برخی اعضای اتاق بازرگانی بود. سخنرانان این سمینار نیز خانم نصری (رئیس موسسه مطلاعات و پژوهشهای بازرگانی)، آقای مبصر و خانم شفیعی از اعضای هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی بوند.
ابتدا مهندس پورقاضی ضمن خوشامدگویی به مهمانان از لزوم و ضرورت برگزاری این همایش سخنانی را مطرح کرد و سپس خانم نصیری گزارشی از پروژههای پژوهشی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی به شرکتکنندگان سمینار ارائه داد. پس از آن نیز دکتر مبصر درباره «ساختار صنعتی کشور در افق برنامه ششم توسعه؛ الزامات سیاسی و محدودیتها» سخنرانی کردند. مبصر با بررسی روند تحولات ساختار صنعتی در ایران و مقایسه آن با تجربیات جهانی شروع کرد و همچنین تفاوتها و شباهتهایی که میان ایران و عرصه بین المللی حوزه صنعت وجود دارد را ذکر کرد. سپس سیر برنامههای توسعه پس از انقلاب را مروری کرد. او در همین خصوص گفت: از نظر من و بسیاری دیگر از کارشناسان، برنامه سوم توسعه موفقترین برنامه توسعه بود چرا که نه تنها برنامهای متناسب با نیازهای کشور و مطابق معیارهای علمی نوشته شده بود بلکه میتوان گفت تنها دولتی که درست برنامه توسعه را اجرا کرد نیز دولتی بود که برنامه سوم را اجرا کرد. دو برنامه اول توسعه نیز برای کشور بدهی خارجی پدید آورد. روند رشد صنایع نیز در برنامه چهارم و به ویژه برنامه پنجم متوقف شد.
وی در خصوص برنامه ششم نیز توضیح داد: فضایی که برنامه ششم توسعه در آن نوشته شد فضایی بود که امید به بهبود اوضاع اقتصادی بسیار بیشتر از امروز بود و با رفع تحریمها انتظار رشد و توسعه اقتصادی و حوزه صنعتی کشور داشتیم اما امروز اوضاع به صورت دیگری در آمده است. احتمال میرود که برنامه ششم فراموش شود و دولت قید اجرای آن را بزند. از منظر اقتصادی سیاسی نیز باید نگران کاهش قدرتمان دربرابر سایر کشورها باشیم. سرمایه داری صنعتی در کشور رو به ضعف است.
دکتر مبصر در ادمه به بررسی تهدیدات و فرصتهای پیشروی رشته فعالیتهای صنعتی از منظر فراروندههای جهانی پرداخت و توضیح داد: ما در مسیر توسعه صنعتی ابهام داریم. در کشور اجماع دقیقی بر این موضوع نداریم. بلاخره باید روشن کنیم که توسعه صنعتی میخواهیم یا خیر. باید پاسخ دهیم توسعه درونگرا مدنظر داریم یا برونگرا؟ تا کنون ما «از این شاخه به آن شاخه پریدهایم».
در پایان نیز بخش پرسش و پاسخ صورت گرفت که برخی از حضار سوالاتی را از سخنرانان برنامه پرسش کردند. مهندس بیوک صحافامین، رئیس هیات مدیره انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر نیز در خصوص عدم اجرای برنامههای توسعه که آقای مبصر بیان کرده بود، اظهار داشت: متاسفانه به صنایع پایین دستی توجهی نمیشود. در ۳۰ سال گذشته سرمایههای زیادی در پتروشیمی و فولاد به کار گرفته شده که بخش زیادی از این سرمایهها نیز برای دولت بوده است. در کشور آنطور که به پتروشیمیها بها داده میشود به صنایع پاییندستی توجه نمیشود در صورتی که کل افرادی که در بخش پتروشیمیها کار میکنند حدود ۱۵۰ هزار نفر هستند اما در بخش پایین دستی فقط در صنایع پلیمر حدود ۸۰۰ هزار نفر فعال هستند. البته پتروشیمیها هم مشکلاتی دارند نه اینکه مشکلی نداشته باشند اما مواد اولیهای که تولید میشود در صنایع تکمیلی مورد استفاده قرار نمیگیرد. قیمت مواد اولیهای که به تولیدکنندگان پلیمر و پلاستیک میرسد ۱۵ الی ۲۵ درصد بالاتر از قیمتی است که در کشورهای همسایه توزیع میشود. چطور میتوان در این شرایط سازوکار صنایع تکمیلی داشت و به توسعه رسید؟ «جان صنایع پایین دستی صنعت پلیمر به لب رسیده است». باید به جای برنامه توسعه و بررسی و کنکاش در آن به فکر یک برنامه کاربردی برای حل این مشکلات بزرگ باشیم. هیچکدام از همکاران ما در حوزه پلاستیک و پلیمر نمیدانند که چه کنند و چه آیندهای در انتظار تولیدشان است.