دبیر اتحادیه صنایع بازیافت ایران با بیان اینکه بازار فروش پسماند بازیافتی به صنعتگران بازار شفافی نیست و مافیا دارد، از کمبود مواد اولیه در کارخانه‌های بازیافتی خبر داد و گفت جریانی به طور مافیایی در کنار پیمانکاران شهرداری وجود دارد که مسئولیت مدیریت پسماند را در مناطق مختلف به عهده می‌گیرند و نیروی کارشان را از بین کودکان کار و مهاجران افغان انتخاب می‌کنند.
امین صدرنژاد - دبیر اتحادیه صنایع بازیافت ایران با اشاره به اینکه بازار فروش پسماند بازیافتی به صنعتگران بازار شفافی نیست، تصریح کرد: این بازار مافیا دارد و تأمین کنندگان آن که پیمانکاران شهرداری هستند، نیروی کارشان را از بین کودکان کار و مهاجران افغان انتخاب می‌کنند؛ بنابراین هزینه بیمه و مالیات پرداخت نمی‌کنند و دفتر مالی و مکان مشخصی نیز ندارند.
به گفته وی، شهرداری پیمانکاری مدیریت پسماند هر منطقه را در مزایده سالیانه برون سپاری می‌کند، که بیشتر این پیمانکاران به قانون پایبند نیستند.
بحث کودکان زباله‌گرد در سال‌های اخیر بارها از سوی فعالان حقوق کودک مطرح شده و حتی شهریور ماه امسال کمیسیون حقوق بشر کانون وکلا طی نامه‌ای به شورای شهر تهران، ضمن هشدار نسبت به وضعیت سلامت و امنیت کودکان کار در تهران، خواستار منع به کارگیری کودکان زباله گرد توسط پیمانکاران پسماند شهرداری شد.
یک عضو جمعیت امام علی (ع) نیز در سال گذشته گفته بود که میانگین سنی کودکان زباله گرد 12 سال است و در میان آنان حتی کودکان ۴ ساله نیز حضور دارند و بیش از ۸۵ درصد این کودکان نیز افغان هستند.
نخرید، صادر می‌کنیم!
دبیر اتحادیه صنایع بازیافت ایران با بیان اینکه فروشندگان پسماند بازیافتی، قیمت را هر طور که بخواهند تعیین می‌کنند، اظهار کرد: تا قبل از عید بطری پلاستیکی برای فروشندگان کیلویی ۷۰۰ تومان تمام می‌شد و کیلویی ۲۵۰۰ تا ۴,۰۰۰ تومان به کارخانه‌های بازیافت عرضه می‌کردند، اما بعد از عید با وجود اینکه قیمت پسماند بازیافتی برای آن‌ها تغییری نداشت قیمت‌ها را تا حدود ۸,۰۰۰ تومان افزایش دادند.
صدرنژاد با بیان اینکه گاهی اگر فعالان صنعت بازیافت بطری پلاستیکی را به جای خرید از پیمانکاران شهرداری از سلیمانیه عراق وارد می‌کردند به نفع‌شان بود، گفت: ترفند افزایش قیمت‌ها این بود که می‌گفتند اگر نخرید صادر می‌کنیم. البته توانستیم برخی کدهای صادراتی همچون لاستیک ضایعاتی را متوقف کنیم.
دبیر اتحادیه صنایع بازیافت ایران با اشاره به تولید یک پنجم پسماند کل کشور در تهران، از کمبود مواد اولیه در کارخانه‌های بازیافت خبر داد که حتی بعضی از این کارخانه‌ها تعطیل شده‌اند و علت آن را وجود مافیا در این بازار عنوان کرد.
وی افزود: برای مثال برای تولیدکنندگان الیاف پلیمری، خریدن پلیمر نو از پتروشیمی به صرفه‌تر از خرید پلیمر بازیافتی از دلالان پسماند است.
صدرنژاد در ادامه خاطرنشان کرد که مشکل کمبود مواد اولیه برای صنعت بازیافت همچنان وجود دارد و تا زمانی که این بازار شفاف نشود مشکلات حل نمی‌شود.
زمزمه‌هایی درباره دریافت عوارض مدیریت پسماند
دبیر اتحادیه صنایع بازیافت ایران در ادامه با بیان اینکه اخیراً زمزمه‌هایی درباره دریافت عوارض برای مدیریت پسماند از شهروندان شنیده می‌شود، گفت: مدیریت پسماند بدون مشارکت مردم امکان‌پذیر نخواهد بود، اما این مشارکت باید در پنج سطح آگاهی، مشورت، همفکری، همکاری و تصمیم‌گیری توسط شهروندان باشد.
وی افزود: مدیریت پسماند یک فرآیند فرهنگی - اجتماعی است و این نوع فرآیندها بدون مشارکت جامعه و به صورت دستوری امکان پذیر نیست.
صدرنژاد با اشاره به اینکه تلقی پسماند به عنوان طلای کثیف یک کلیشه اشتباه است، اظهار کرد: در عمل شاید پنج درصد پسماند طلا باشد، اما ۹۵ درصد آن کثیف است که برای مدیریت آن باید هزینه داده شود.
دبیر اتحادیه صنایع بازیافت ایران برای مشارکت شهروندان در روند مدیریت پسماند، از تشکیل "بورس پسماند" خبر داد و گفت: پیشنهاد تشکیل این بورس چهار سال پیش از سازمان محیط زیست شروع شد که شهروندان هم بتوانند در سطح خرد پسماندهای جدا سازی شده خود را با قیمت کمی در این سامانه بفروشند.
پسماندهای جداسازی شده خود را به اپلیکیشن‌ها بفروشید
وی افزود: این بورس "سامانه جامع مدیریت پسماند" نام دارد و صندوق ملی محیط زیست متصدی و سازمان حفاظت از محیط زیست ناظر عالی آن است، که به صورت بورس فعالیت می‌کند و عرضه‌کننده و تقاضاکننده می‌توانند به صورت شفاف در آن معامله کنند.
به گفته صدرنژاد سامانه جامع مدیریت پسماند با هدف ایجاد شفافیت در این بازار پیشنهاد شده و در حال حاضر در مرحله تصویب دستورالعمل در صندوق ملی محیط زیست است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر اپلیکیشن‌هایی راه‌اندازی شده‌اند که در ازای دریافت پسماند ارزشمند از مردم به آن‌ها اعتباراتی پرداخت می‌کنند، اظهار کرد: شهرداری مشکلات زیادی برای این اپلیکیشن‌ها ایجاد کرده است؛ چرا که جریانی در کنار پیمانکاران مدیریت پسماند در شهرداری یک فضای مافیایی و انحصاری ایجاد کرده‌اند و اجازه نمی‌دهند رقیبی برای آن‌ها ایجاد شود.