روز گذشته دلار در سنت شکنی آشکاری نسبت به سه ماهه اخیر به کف کانال یازده هزار تومان نزدیک شد. این ریزش قیمتها در حالی رخ داد که ماندگاری دلار در محدوده ۱۱ هزار و ۲۰۰ تومان تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان کمی طولانیتر از معمول شده بود.
رییس کل بانک مرکزی در حالی در گفتگویی با المانیتور در خصوص نقش امارات و عربستان در به هم ریختگی بازار ارز ایران سخن گفت که بازار ارز این روزها یکی از باثباتترین دورهها طی دو سال اخیر را تجربه میکند.
ریزش قیمت ارز در بازار در حالی رخ داد که ماندگاری دلار در محدوده ۱۱ هزار و ۲۰۰ تومان تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان کمی طولانیتر از معمول شده بود.
هر چند استنادات رییس کل بانک مرکزی مبنی بر شتاب گرفتن روند بازگشت ارز حاصل از صادرات غیر نفتی به کشور از یک سو و مهار تقاضای غیرواقعی و پیشگیری از خرید و فروش سفته بازانه ارز گواهی ریزش قیمتها به رقمی پایینتر از محدوده مذکور را میداد، اما چسبندگی قیمتها و مانور گاه و بیگاه دلالان مانع از آن میشد سد مقاومتی دلار شکسته شود.
یحیی آل اسحاق، رییس اتاق بازرگانی ایران و عراق پیشتر به خبرآنلاین گفته بود قیمت واقعی دلار کمتر از این رقم است و وقتی با این پرسش مواجه شد که قیمت واقعی چقدر است، به گفتن این نکته که این رقم کمتر از ۱۰ هزار تومان است بسنده کرد.
قیمت ۱۰ هزار تومان در قیاس با قیمت آبان ماه سال ۱۳۹۶ هر چند قیمت بالایی محسوب میشود، اما در قیاس با طوفان رخ داده در بازار ارز از پس تشدید تحریم ها، رقمی کنترل شده محسوب میشود. پرسش مهم، اما اینجاست. دلیل شکل گیری انتظارات کاهشی در بازار ارز چیست؟
منتظر تغییر ناگهانی نباشید
اگر طی سه روز اخیر سری به فردوسی و سبزه میدان زده باشید، بارها با این پرسش مراجعه کنندگان روبرو میشوید؟ امروز قیمتها چقدر ریخت؟
برخی از فعالان بازار میگویند دلیل این انتظار بی تردید به تغییر رفتار اماراتیها با ایران باز میگردد. بانک مرکزی امارات در خرداد ماه سال گذشته، مجوز فعالیت هفت صرافی مرتبط با ایران را محدود کرد. تاثیر این اقدام البته در بازار ارز ایران مشهود بود. حالا، اما بسیاری از ناظران بین المللی نیز از تغییر رفتار امارات در قبال ایران خبر میدهند و معتقدند امارات تلاش دارد به ایران نزدیکتر شود.
بانک مرکزی امارات نیز حالا بخشی از منابع بلوکه شده ایران در کشورش را آزاد کرده است. رقمی برابر با ۷۰۰ میلیون دلار.
در عین حال برخی نمایندگان مجلس از رفع محدودیت برای صرافان به منظور کار با ایران خبر دادهاند. اکبر ترکی، عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی گفته است روابط ارزی امارات با ایران بهبود یافته و صرافیهای بسته شده ایرانی در دوبی دوباره فعال شده اند.
این دو نکته در کنار اظهارات همتی مبنی بر سرعت گرفتن بازگشت ارز حاصل از صادرات غیر نفتی به کشور و تدوین ساختاری غیر نفتی برای بودجه سال آینده همگی زمینه را برای کاهش قیمت دوباره ارز در بازار فراهم کرد، اما قیمتها با سرعتی بسیار اندک در حال ریزش است.
یکی از صرافان درباره دلایل کندی آهنگ ریزش دو دلیل مهم را مطرح کرد. وی گفت: نکته اول اینجاست که بانک مرکزی از هر گونه تغییر ناگهانی در بازار ممانعت میکند، ولو اگر این تغییر کاهشی باشد چرا که ریزش ناگهانی، میتواند افزایش ناگهانی را نیز به دنبال داشته باشد.
رمضانی تاکید کرد: از سوی دیگر چسبندگی قیمتها در بازار بالاست، به هر حال از پس ریزش بیش از دو هزار تومانی قیمت دلار در سال جاری، دیگر بازار چندان خود را آماده ادامه ریزش نمیبیند و بسیاری از فعالان اقتصادی نیز ثبات را بر ریزش و افزایش ترجیح میدهند. وی گفت: با توجه به نحوه مدیریت بازار از سوی بانک مرکزی دیگر کسی نباید منتظر ریزش ناگهانی با حتی افزایش ناگهانی قیمتها باشد.
دلارهای خانگی میآیند
از سوی دیگر دست اندرکاران بازار بر این اعتقادند که کم کم احتمال فروش دلارهای خانگی در بازار بالا میرود چرا که روند حاکم بر بازار نشان میدهد سود بالایی در کار نیست وکسانی که به قصد دریافت سود وارد بازار شده بودند، ممکن است در آینده از محل کاهش قیمتها بیش از حالا متضرر شوند از این رو تداوم ماندگاری قیمتها در کف کانال یازده هزار تومان و حتی سقف کانال ۱۰ هزار تومان میتواند انگیزهها را برای فروش ارزهای خانگی که برخی رقم آن را حتی تا ۲۰ میلیارد دلار تخمین میزنند، افزایش دهد. اینها عواملی است که انتظارات برای ریزش قیمتها در بازار ارز را قوت بخشیده است. هر چند تعطیلات پیش رو میتواند ضرب ریزش روز به روز قیمت را تا حدی بگیرد.