در چند ماه اخیر شاهد عدم ثبات وضعیت اقتصادی کلی کشور و به تبع آن ناآرامی در صنعت پلاستیک و پلیمر بوده ایم. آقای دکتر آرین قصری، مدیرعامل شرکت فارمد پلیمر در همین زمینه گفت‌وگویی انجام داده که متن آن را در ادامه می‌خوانید.
*چالش‌های پیش روی صنعت پلاستیک و پلیمر از نظر شما چیست؟
همواره چالش‌ها و موانع متعددی در سر راه تولیدکنندگان کشور و همچنین صنعتگران پلاستیک وجود داشته است. اما این روزها تغییر در وضعیت اقتصادی کشور، نوع و جنس این چالش‌ها را تغییرات بیشتری داده است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به عدم توان در توسعه واحدهای تولیدی اشاره کرد.
بسیاری از واحدهای صنعتی، به دلیل مشکلات موجود، تمرکز خود را بر توسعه از دست داده‌اند و توانایی و امید برای احداث خطوط جدید را ندارند. مشکلات متعددی که در اقتصاد کشور وجود دارد نیز تاثیر عمده‌ای بر واحدهای صنعتی گذاشته است. تغییر قیمت مواد اولیه در مقایسه با گذشته با شدت بالاتری صورت می‌گیرد. این نوسانات در قیمت مواد اولیه تحت تاثیر بازار ارز به وجود آمده است.
از یک سو، برخی تولیدکنندگان در قالب مناقصه فعالیت‌های می‌نمایند. این دسته از تولیدکنندگان اکنون وارد چالش‌های بیشتری شده‌اند. به عنوان مثال تولیدکنندگان قطعات خودرو، ظروف‌و‌اتصالات آبیاری و حوزه‌هایی که به عنوان پروژه‌های بزرگ در کشور فعالیت دارند، با قراردادهای بلندمدت مشغول فعالیت هستند که اکنون به دلیل نوسانات بازار، خسارات بسیاری را متحمل شده‌اند. این نکته نیز شایان ذکر است که برخی کالاها تحت کنترل سازمان تعزیرات قرار دارند که دچار مشکلات مختلفی برای قیمت گذاری می‌شوند. برخی دیگر از کالاها نیز با افزایش قیمت مواد اولیه می‌توانند افزایش قیمت داشته باشند و این به ظاهر به نفع بنگاه‌های تولیدی صنایع تکمیلی است ولی باتوجه به کاهش توان خرید مردم، تولیدکنندگان این گروه، تاحدی اقبال خود را برای فروش از دست داده‌اند. در کل، افزایش نرخ ارز ممکن است که در بعضی موارد سودهای مقطعی برای برخی افراد ایجاد کند اما در کل آسیب‌های اقتصادی و روانی زیادی به بدنه کشور اعمال می‌کند.
*چالش‌های اخیر در بعد سیاست خارجی و تحریم‌های جدید آمریکا تا چه اندازه بر صنعت پلاستیک تاثیر منفی دارد؟
تحریم چه در آثار روانی و چه در آثار عملیاتی خود چالش‌هایی را در این صنعت به وجود می‌آورد به عنوان مثال در ورود مواد اولیه، ورود تکنولوژی‌های جدید، نوسازی ماشین‌آلات صنعتی و.. آثار خود را بروز می‌دهد.
صنعت پلاستیک با توجه به این که ارتباط کاملی با پتروشیمی‌ها و نفت دارد آسیب می‌بیند. نخست محل نوسانات نرخ نفت و دیگری نوسانات نرخ ارز. شرکت‌های پتروشیمی با توجه به تمایلی که بر صادرات دارند قیمت‌های فروش خود را با کالای صادراتی و نرخ ارز برابری می‌دهند و این موضوع، اثر خطی و مستقیمی بر قیمت تمام شده وارد می‌کند. این عوامل، همگی باعث تشدید پیچیدگی‌ها برای حوزه واحدهای کوچک، متوسط و بزرگ می‌شود که باید بتواند از این شرایط عبور کرده و سازمان خود را حفظ نمایند. البته این شرایط تنها گریبان‌گیر صنعت پلاستیک نشده و صنایع دیگر را نیز درگیر ساخته است.
*آيا بحث تشدید تحریم‌ها می‌تواند تاثیر مثبتی را هم برای صنعت پلاستیک به همراه داشته باشد؟
نکته‌ای که می‌توان به آن اشاره کرد و شاید بار مثبت داشته باشد این است که وضعیت ارزی فعلی حجم واردات را با کاهش مواجه می‌سازد و واردات کالا، جذابیت خود را برای بسیاری از واردکنندگان از دست می‌دهد. بنابراین تولیدکنندگان داخلی می‌توانند فرصتی برای فروش بهتر و ارتقای سطح تولیدی خود داشته باشند که البته این موضوع مربوط به کالاهایی که وابستگی به مواد اولیه وارداتی دارند، نخواهد بود.
*از نظر شما راه برون‌‌رفت از چالش‌ها و مشکلاتی که برای صنعت پلاستیک و پلیمر به وجود آمده چیست؟
ببینید! همانطور که می‌دانید بیش از ۱۰ هزار واحد کوچک، متوسط و بزرگ تولیدی در صنعت پلیمر و پلاستیک کشور در حال فعالیت است. بازار بالقوه و بالفعل خوبی در این حوزه وجود دارد که از قابلیت توسعه بالایی برخوردار است و به صورت دائم تکنولوژی‌های جدیدی به این صنعت وارد و معرفی می‌گردد. یکی از نکاتی که باید به آن اشاره کرد این است که شاید اگر روابط سیاسی با کشورهای همسایه برقرار بماند، با توجه به نرخ ارز، وضعیت صادرات کالای داخلی قابل بهبود است. باتوجه به منابع نفتی موجود در کشور، بازار کالاهای پلاستیک و پلیمری نیز پتانسیل بالایی دارد که البته مدیریت مناسبی بر این موضوع صورت نگرفته است. مواد پلیمری در کشور ما بعضا گران‌تر از قیمت جهانی به دست مصرف کننده و واحدهای صنعتی می‌رسد. مجموعه این عوامل سبب می‌شد که مزیت نسبی برای تولید، کاهش می‌دهد. باید این مزیت‌های نسبی برای بازار داخلی و بازار صادرات به وجود آید تا در میان‌مدت و بلندمدت بتوانیم از پتانسیل‌هایی که باتوجه به نفت خیز بودن کشور داریم استفاده کنیم.
بافت به وجود آمده در بخش توزیع مواد اولیه از نقطه آغازین، همیشه دچار نقصان بوده و منافعی را برای قشر خاصی همراه داشته و سبب شده که در قاعده هرم یعنی مصرف کنندگان مواد اولیه نتوانند با قیمت مناسبی ماده اولیه مورد نیاز خود را تهیه کنند. مشکلی که تاکنون انجمن‌ها و تشکل‌ها نتوانسته‌اند از عهده آن برآیند این است که با این منابع سرشاری کشور قیمتی که به دست مصرف کننده می‌رسد بالاتر از بازار خارجی است. با تمام این اوصاف به دلیل سرمایه‌گذاری مساعدی که در بخش واحدهای صنایع تکمیلی وجود دارد، صنف با پتانسیلی را در کشور شاهدیم.
اشتغال‌زایی در این بخش نیز مقدار قابل توجهی بوده و همچنین محصولات متنوعی در حوزه‌های مختلف تولید شده و نیازهای کشور را برطرف می‌کند. به نظر می‌رسد که این صنعت می‌تواند رشد چند برابر بهتر از وضعیت موجود داشته باشد که نیاز به بهبود شرایط اقتصادی و بین‌المللی کشور دارد. با این که ترکیه، نفت و پتروشیمی ندارد اما اکنون جزو ۵ کشور اصلی صنایع تکمیلی است قرار گرفته است. به همین دلیل انتظار بسیار بیشتری از امکانات بالقوه ایران وجود دارد. به امید شکوفایی و روزهای روشن برای اقتصاد کشور و مردم ایران.
<همکو: اخبار و تحلیل صنعت پلیمر>
قیمت مواد اولیه پلاستیک و پلیمر، قیمت ارز و دلار، قیمت نفت و سوخت