همزمان با آغاز تحریم های غیر قانونی آمریکا، افزایش ریسک تامین منابع مالی، لایسنس و تجهیزات، برنامه رویایی افزایش 4 برابری ظرفیت تولید پروپیلن در صنعت پتروشیمی ایران با ابهامات جدی روبرو شده است.

با بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی ظرفیت تولید گاز مایع شامل پروپان و بوتان به حدود 10 میلیون تن در سال رسیده که پیش بینی می شود با بهره برداری از فاز اول پتروشیمی بوشهر، پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس، فاز دوم توسعه پتروشیمی ایلام و ... ظرفیت تولید گاز مایع کشور با افزایش بیشتری همراه شود.

همزمان با افزایش ظرفیت تولید گاز مایع، یکی از راهکارهای تکمیل زنجیره ارزش پروپان در صنایع پتروشیمی، تبدیل این محصول گازی به پروپیلن و پلی پروپیلن بوده و براساس این سیاست کلان در شرایط فعلی دست کم مجوزهایی برای اجرای هشت تا 10 طرح تبدیل پروپان به پلی پروپیلن صادر شده است.

در حال حاضر ظرفیت تولید پلی پروپیلن به عنوان یک محصول کلیدی صنایع تکمیلی پتروشیمی حدود 1.1 میلیون تن در سال است که در صورت بهره برداری از تمامی طرحهای جدید، ظرفیت تولید این محصول استراتژیک با افزایش حدود چهار برابری به 4 میلیون تن در سال می رسد.

 

در این بین، با آغاز تحریمهای غیر قانونی آمریکا، اجرای طرحهای تبدیل پروپان به پلی پروپیلن با ریسکهای جدیدی همچون تامین دانش فنی و لایسنس، تجهیزات و منابع مالی و فاینانس روبرو شده است؛ از سوی دیگربا توجه به اینکه در طول تاریخ 55 ساله صنعت پتروشیمی تاکنون تجربه اجرای حتی یک طرح تبدیل پروپان به پلی پروپیلن ایجاد نشده، عملا تامین لایسنس و دانش فنی به چالش جدی بر سر اجرای برنامه افزایش تولید پروپیلن تبدیل شده است.

 

در این بین مهمترین طرح های تبدیل پروپان به پلی پروپیلن می توان به توسعه طرح هایی همچون پتروشیمی سلمان فارسی با ظرفیت 450 هزار تن، مهر پتروکیمیا با ظرفیت 450 هزار تن، پتروشیمی کوروش با ظرفیت 185 هزار تن، طرح جدید PVH پتروشیمی جم با ظرفیت 550 هزار تن و همچنین طرح جدید پروپیلن پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس اشاره کرد.

 

با این وجود، هم اکنون هیچ کدام از این طرح ها یا تا کنون عملیات اجرایی آنها آغاز نشده و یا به دلیل پیشرفت اجرایی 10 تا 15 درصدی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان طرح های غیرفعال صنعت پتروشیمی معرفی شده اند که آغاز تحریم و محدودیت های بین المللی، راه اندازی این طرح ها را با ریسک های جدیتر مواجه کرده است.

 

در این راستا، همچنین دو طرح جدید پتروشیمی خمین با ظرفیت حدود 175 هزار تن و طرح پلی پروپیلن پتروشیمی ایلام با ظرفیت حدود 120 هزار تن به ترتیب دارای پیشرفت ساخت 67 و 35 درصدی هستند که پتروشیمی خمین هم با چالش تامین خوراک پروپیلن دست و پنجه نرم خواهد کرد.

درمجموع به نظر می رسد با توجه به محدودیت های غیر قانونی آمریکا، برنامه افزایش تولید پروپیلن ایران با اجرای طرح های PVH، PTGP و ... با ریسک بزرگی همچون تامین منابع مالی به ویژه فاینانسهای خارجی، لایسنس، تجهیزات مواجه خواهد شد.

در پایان باید به این نکته هم اشاره کرد که در طول برجام شرکتهای UOP آمریکا، اوده آلمان در کنار چند شرکت روسی مهمترین تامین کنندگان لایسنس طرحهای تبدیل پروپان به پلی پروپیلن بوده اند که پیش بینی می شود با آغاز تحریم های، روند گفتگوهای شرکتهای پتروشیمی ایرانی با طرفهای خارجی مورد تاثیر قرار گیرند.

<همکو:‌ اخبار و تحلیل صنعت پلیمر>

 قیمت مواد اولیه پلاستیک و پلیمر