پیشنهادهای اتاق بازرگانی ایران برای رقابتپذیر کردن زنجیره ارزش صنایع پالایشی و پتروشیمی در کارگروه کارشناسی شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی بررسی شد. مشکلات زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی اتاق بازرگانی ایران را به آن واداشت تا بسته پیشنهادی خود را درباره رقابتپذیر کردن این زنجیره ارایه کند.
کارگروه کارشناسی شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی در زمینه بررسی وضعیت صنایع پالایشی و پتروشیمی تشکیل جلسه داد. در ابتدای این نشست، نایبرییس اتاق ایران با بیان اینکه از دو سال گذشته اتاق ایران آسیبشناسی و بررسی وضعیت صنایع وابسته به صنایع نفت، گاز و معدن را در دستورکار قرار داده است، گفت: مشکل اصلی این بود که چرا صنایع پاییندستی حوزههایی که از مزیتهای مطلق اقتصاد کشور بهره میبرند، رقابتپذیری لازم را ندارد و توسعه لازم را پیدا نکرده است. در نهایت پس از بررسیهای اتاق، پیشنهادهایی در قالب گزارشی تهیه و به صورت عمومی منتشر شد.
پدرام سلطانی افزود: بر اساس مطالعات انجام شده، سیاستگذاریها در خصوص توسعه صنعت کشور، مزیتهای جغرافیایی و مطلق کشور را تنها برای صنایع بزرگ تعریف کرده و به صنایع پایین، تسری پیدا نکرده است. یکی از این سیاستها، سیاستهای مالیاتی تشویقی است که موجب صادرات مواد اولیه به خارج از کشور شده است. او تأکید کرد: سیاستهای اتخاذ شده سبب میشود صنایع بالادستی در توسعه خود به فروش زیاد و سود حاصل از آن تمرکز کنند. همچنین وضعیت صنایع بزرگ از حیث تعداد و مالکیت به نوعی پیش رفته که شکل رقابت ندارد و به نوعی کنترلکننده بازار است، به همین دلیل مکانیزم بورس کالا، کارایی قیمتگذاری و کشف قیمت را از دست داده، کما اینکه صنایع بزرگ اصرار به خروج از بورس کالا دارند و صنایع پاییندستی نیز معتقدند بورس، تبدیل به بازار دلالی شده و این امر با تحولات ارزی، مشکلات بیشتری را ایجاد کرده است. سلطانی در ادامه پیشنهادهایی از جمله «ایجاد رگلاتوری»، «کاهش حقوق ورودی مواد اولیه موردنیاز صنایع کوچک و متوسط»، «حذف مالیات بر ارزشافزوده از صادرات محصولات پتروشیمی»، «تغییر نرخ خوراک به نرخ بازار ثانویه» و «تغییر نرخگذاری در بورس از 4200 تومان به بازار ثانویه» را مطرح کرد که البته در بسته پیشنهادی اتاق ایران نیز به آنها اشاره شده است.
از سوی دیگر، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، با نگاه به زنجیرهای از مسائل و مشکلات در این بخش پیشنهاداتی ارایه داد و گفت: برای صنایع مرتبط با انرژی رگلاتوری ایجاد شود، اما اکنون تمامی وزارتخانههایی که در این مورد موافق هستند، رگلاتوری دولتی ایجاد کردهاند که روش صحیحی نیست. به گفته علی شمس اردکانی، باید سیاستگذاریها به شکلی صورت گیرد که سرمایهگذاری خارجی جذب شود.
رییس هیاتمدیره اتحادیه سراسری تعاونیهای تأمین نیاز صنایع پاییندستی پتروشیمی نیز تغییر نرخ دلار برای واحدهای تولیدی در بورس به بازار ثانویه را عامل ایجاد تورم بیشتر دانست و معتقد است با این شرایط، گستره رانت وسیعتر میشود. نصراله رضازاده پیشنهاد داد: برای جبران هزینههای مالی تحمیل شده به واحدهای تولیدی، فولادیها و پتروشیمیها، ارز خود را به بانک مرکزی 4200 تومان ارایه دهند تا پول موردنیاز برای واردات تأمین شود و دولت بازار ثانویه را کنترل کند و برای کارخانهها نیز دلار 5200 تومانی در نظر گرفته شود.
همچنین احمد مهدوی، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی با بیان اینکه 6 بند از پیشنهاد ارایه شده در نامه آقای شافعی به جهانگیری در خصوص این صنعت را قبول دارد و تنها با حذف معافیت مالیاتی مخالف است، تأکید کرد: در این خصوص باید تفکیک ایجاد شود و مواد خامی که قابلیت ایجاد ارزشافزوده را دارند از معافیت مالیاتی حذف شوند و نباید معافیت مالیاتی صادرات مواد خامی که تکنولوژی ایجاد ارزشافزوده برای آنها در کشور وجود ندارد، برداشته شود.
پس از طرح نظرات حاضرین در نشست، نایبرییس اتاق ایران گفت: در این جلسه مشخص شد که رویکرد متفاوتی وجود ندارد و همه به دنبال حذف رانت هستند، تفاوت در زاویه نگاه دو طرف بالادستی و پاییندستی است. مهم آن است که قیمتها واقعی شده و قیمت خوراک منطقی شود. پدرام سلطانی درباره حذف معافیت مالیات ارزشافزوده نیز تأکید کرد: حمایت از واحدهای تازه تأسیس باید صورت گیرد ولی واحدهایی که 4 بار برگشت سرمایه داشتهاند، نیاز به حمایت ندارند، بدینترتیب معافیت مالیاتی خود یک رانت است. همچنین رگلاتوری نیز باید ایجاد شود. در پایان این نشست مقرر شد تا انجمنها و تشکلهای حاضر در جلسه، ظرف مدت 2 هفته نظرات خود را در خصوص بسته پیشنهادی اتاق ایران ارایه کنند تا پس از بررسی، موضوع رقابتپذیر کردن زنجیره ارزش صنایع پالایشی و پتروشیمی در صحن اصلی شورا مطرح شود.
<همکو: اخبار و تحلیل صنعت پلیمر>
قیمت مواد اولیه پلاستیک و پلیمر، قیمت ارز و دلار، قیمت نفت و سوخت