«محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران در سخنانی در نیویورک گفته در صورت ناکارآمد بودن مکانیسم ویژه کشورهای اروپایی برای حفظ «برجام»، ایران ممکن است از این توافق هستهای خارج شود.
بعد از خروج آمریکا از توافق هستهای برجام، کشورهای اروپایی ادعا کردهاند قصد راهاندازی یک «ساز و کار ویژه» برای تسهیل پرداختهای مربوط به صادرات (شامل نفت) و واردات ایران دارند تا فعالان اقتصادی را در تعقیب تجارت مشروع با ایران مساعدت کرده و به آنها اطمینان مجدد دهند.
روزنامه واشنگتنپست نوشته ظریف در میزگردی با روزنامهنگاران که در مقر نمایندگی ایران در سازمان ملل برگزار شد گفته در صورتی که این ساز و کار ویژه موثر نباشد، ایران ممکن است از توافق هستهای برجام خارج شود.
طبق این گزارش، وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سوال که آیا چنین اقدامی راه را برای اقدام نظامی آمریکا علیه ایران بازخواهد کرد گفت: «فکر میکنم اگر ایالات متحده فکر میکرد میتوانست موفقیتی در چنین حملهای داشته باشد، این کار را انجام میداد.»
وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از سخنانش که روزنامه آمریکایی آن را پوشش داده گفته ایران قصد دارد برای دور زدن تحریمهای آمریکا از ارزهای غیردلار در مبادلات استفاده کند. او گفت: «ساز و کار اصلی عدم استفاده از دلار خواهد بود.»
ظریف اضافه کرد: «میتوانید از ارزهای خودتان استفاده کنید. میتوانیم کالا را با ارز خودمان بفروشیم و کالاهای کشورهای دیگر را با ارز آنها خریداری کنیم و در پایان دورهای مشخص، آن را بر اساس یک ارز غیردلار تراز کنیم. انجام این کار کاملاً ممکن و حتی سودمند است.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در این میزگرد درباره ادعاهای آمریکا درباره فعالیتهای منطقهای ایران هم اظهارنظر کرده است. او با لحنی کنایهآمیز از استقرار پایگاههای نظامی آمریکا در اطراف ایران انتقاد کرده است.
ظریف به کنایه گفت: «آن نقشه را دادهاید که در آن همه پایگاههای آمریکا در اطراف ما ترسیم شده و بعد [یک نفر] میپرسد " چرا ایرانیها کشورشان را بین این همه پایگاه قرار دادهاند؟»
وزیر خارجه ایران ادامه داد: «ما در منطقه خودمان هستیم. به هیچ کشوری حمله نکردهایم و به هیچجایی که از ما درخواست نشد، نیرو اعزام نکردیم. هیچ کشوری را بمباران نکردهایم. از هیچ کشوری سرزمین نگرفتهایم. از اندازه کشورمان، جغرافیایش و منابع آن رضایت داریم. چشمی به خاک دیگران، منابع یا مردم آنها نداریم.»
«دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا ۱۸ اردیبهشتماه به طور یکجانبه با نقض تعهدات آمریکا ذیل توافق هستهای برجام کشورش را از این توافق خارج کرد. خزانهداری آمریکا اعلام کرد تحریمهای هستهای که ذیل این توافق رفع شده بودند در دورههای ۹۰ و ۱۸۰ روزه احیا خواهند شد.
ترامپ شامگاه دوشنبه ۱۵ مردادماه با امضای فرمانی رسماً دستور اجرای اولین بسته تحریمها علیه ایران را صادر کرد. تصمیم ترامپ با مخالفتهای زیادی در سراسر جهان رو به شده است و غیر از رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی، جامعه جهانی با آن مخالفت کردهاند.
دولت آمریکا بعد از خروج از برجام کارزاری همهجانبه برای اعمال فشار علیه ایران به راه انداخته و در تلاش است کشورهای دیگر را به حمایت از تحریمهای یکجانبه علیه ملت ایران فرا بخواند.