مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی ميزان هزينه هاي ارزي پتروشيمي ها را ۲۵ درصد درآمدهای ارزی عنوان کرده است. بررسی هزینههای ارزی برخی شرکتهای پتروشیمی در سال ۱۳۹۶ نشان میدهد که میانگین هزینههای ارزی این شرکتها حتی کمتر از ۱۰ درصد است.
با تکنرخی شدن ارز توسط دولت در فروردینماه، پتروشیمیها ملزم شدند، ارز خوراک خود را به نرخ ۴۲۰۰ تومان دریافت کند و از طرفی هم ارز حاصل از صادرات خود را به همان نرخ در سامانه نیما عرضه کند. این مصوبه موجب میشد که رانت خوراک پتروشیمیها حذف شود، به همین دلیل هم با مخالفت پتروشیمیها روبرو شد.
در جلسه ۶ خرداد این واحدها با معاون اول رئیسجمهور پتروشیمیها بر مخالفت خود با ارز تکنرخی پافشاری کردند و درنتیجه پیشنهاد دیگری در آن جلسه پذیرفته شد. در این پیشنهاد مقرر شد مبنای محاسبه ارز خوراک پتروشیمیها ۳۸۰۰ تومان باشد تا آنها ارز خود را به نرخ ۴۲۰۰ در سامانه نیما ارائه کنند.
این پیشنهاد در جلسه ۲۳ خرداد هیئت دولت هم تصویب شد. این رانت تا تصویب طرح دیگر دولت در ۸/۷/۹۷ مبنی بر محاسبه ارز خوراک پتروشیمیها با نرخ نیما یعنی ۷۵۰۰ تومان ادامه داشت و شرکتهای پتروشیمی بر اساس اظهارنظر برخی نمایندگان قریب به ۱۵ هزار میلیارد تومان سود کردهاند.
حذف رانت خوراک واحدهای پتروشیمی حتماً به دلیل افزایش منابع دولت به آرامش بازار ارز کمک خواهد کرد. البته پتروشیمیها همه ارز حاصل از صادرات خود را به بازار عرضه نمیکنند. پتروشیمی بیشترین سهم صادرات غیرنفتی رادارند و از طرفی در بازارهای صادراتی هم از ثبات نسبی برخوردار هستند و همین مسئله این واحدها را به ارز آورترین صادرکنندگان تبدیل کرده است.
نسبت هزینهها و درآمدهای ارزی پتروشیمیها
مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی ميزان هزينه هاي ارزي پتروشيمي ها را ۲۵ درصد درآمدهای ارزی عنوان کرده است. در حقیقت اگر هزینههای ارزی پتروشیمیها ۲۵ درصد درآمدهای آنها باشد، طبق آمار مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، از ۱۲ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات، ۹ میلیارد دلار آن وارد سامانه نیما میشود و ۳ میلیارد دلار دیگر صرف هزینههای ارزی این واحدها میشود. براي روشن شدن اين موضوع ميزان هزينه هاي واحدهاي پتروشيمي مانند خريد تجهيزات، كاتاليتها، خريد مواد شيميايي و … به فرض ارزي بودن، محاسبه شده و نشان مي دهد كه اين ميزان بسيار پايين تر از ۲۵ درصد است. حتی اگر شرایط تحریم را در نظر بگیریم و متعاقبا هزینهها را هم بیشتر از سال قبل در نظر بگیریم بازهم رقم بهدستآمده بسیار کمتر از درآمدهای ارزی این واحدها است.
بررسی هزینههای ارزی برخی شرکتهای پتروشیمی در سال ۱۳۹۶ نشان میدهد که میانگین هزینههای ارزی این شرکتها حتی کمتر از ۱۰ درصد است.
به هرحال محاسبات و بررسیها، غیرواقعی بودن آمار مطرحشده از سوی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی را نشان میدهد، اما موضوع این است که چرا پتروشیمیها، نمیخواهند ۲۵ درصد ارز خود را وارد سامانه نیما کنند؟ در حالی وضعیت ارز در کشور آشفته است و نیاز به عرضه ارز دارد. پتروشیمیها در دورههای قبل ثابت کردهاند که منافع خودشان را بر منافع ملی ترجیح میدهند و از راههای مختلف سعی در حفظ منافع خود دارند. وزارت نفت و بانک مرکزی، باید از طریق سازوکارهای مناسب، این مسئله را حل کنند تا التهاب بازار ارز بیشتر از این نشود.
<همکو: اخبار و تحلیل صنعت پلیمر>
قیمت ارز و دلار، قیمت نفت و سوخت، قیمت مواد اولیه پلاستیک و پلیمر