با توجه به ظرفیت‌های موجود در استان کرمانشاه و تصویب منطقه ویژه اقتصادی اسلام آباد غرب در مورخه ۳۰ آذر ۸۵ تصمیم بر ایجاد پتروشیمی چهارم به عنوان یکی از واحدهای اقتصادی این منطقه ویژه گرفته شد. و هم اکنون پس از 12 سال راکد مانده و سرمایه‌گذاران معدود این پروژه عظیم با چماق و بهانه تحریم قصد دارند همچنان آنرا در انحصار خود نگه دارند.
رکود بیش از یک دهه‌ای پروژه عظیم پتروشیمی چهارم کرمانشاه گویا قصد تمام شدن ندارد و سرمایه‌گذاران کلان این پروژه ترجیح داده‌اند به دلیل عدم تامین منابع مالی آنرا همچنان در رکود نگه دارند تا اینکه با گسترش دایره سهامداران سود آن را با بقیه تقسیم کنند! وجود سه مجتمع پتروشیمی کرمانشاه را به یکی از قطب های پتروشیمی کشور تبدیل کرده است و با توجه به ظرفیت‌های موجود در استان و تصویب منطقه ویژه اقتصادی اسلام آباد غرب در مورخه ۳۰ آذر ۸۵ تصمیم بر ایجاد پتروشیمی چهارم به عنوان یکی از واحدهای اقتصادی این منطقه ویژه گرفته شد.
چندی بعد از این موضوع خبر اخذ مجوز احداث پتروشیمی اسلام‌آباد غرب به عنوان چهارمین مجتمع پتروشیمی استان کرمانشاه اعلام شد و پس از آن محمود جلوند، مدیرعامل این پروژه طی شهریور ماه سال گذشته در جمع خبرنگاران مدت زمان مورد نیاز برای بهره برداری از آنرا با آغاز اجرا، حدود ۴۴ ماه یعنی سه سال و هشت ماه اعلام کرد، اما این پروژه که یک طرح ملی است هنوز به مرحله اجرا و حتی کلنگ زنی نرسیده است.
مزایای احداث پتروشیمی اسلامآبادغرب
اعتبار مورد نیاز برای اجرای پروژه در سال ۹۶ یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو اعلام شد که قرار بود از طریق فاینانس تامین شود؛ همچنین قرار بود این پروژه در طول ساخت حدود ۹۰۰۰ نفر و پس از راه اندازی ۲۷۵۰ نفر اشتغالزایی داشته باشد. ظرفیت پیش بینی شده برای این پروژه هم تولید یک میلیون و ۸۵۰ هزار تن متانول از گاز طبیعی و تبدیل آن به ۷۳۰ هزار تومان الفین در سال بود؛ همچنین قرار بود ۲۸۰ هزار تن پلی اتیلن سنگین و ۴۵۰ هزار تومان پلی پروپیلن در زنجیره تکمیلی آن تولید شود.
تامین نیاز کشور به پلی پروپیلن با راه‌اندازی پتروشیمی چهارم
با توجه به اینکه بخش زیادی از نیاز کشور به پلی پروپیلن از طریق واردات تآمین می‌شود، با راه اندازی این واحد بخش اعظمی از این نیاز کشور تامین خواهد شد. همچنین قرار بود این طرح با ۶۰۰۰ میلیارد تومان عنوان سرمایه مورد نیاز که بخش عمده آن باید به صورت ارز باشد، در زمینی به مساحت حدود ۶۳ هکتار احداث و به بهره‌برداری برسد. این پروژه در حالی متوقف شده است که تاب زر، مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی زاگرس(اسلامآبادغرب) از اجرایی شدن آن تا قبل از پایان سال ۹۶ خبر داده بود، اما در حالی که مردم استان کرمانشاه هنوز هم در انتظار اجرای این طرح ملی و اقتصادی هستند، شنیده ها حاکی از واگذاری زمین این پروژه است.
انتقاد استاندارکرمانشاه از تاخیر در اجرای پتروشیمی اسلامآبادغرب
اهمیت اجرای این طرح در استان کرمانشاه به قدری است که هوشنگ بازوند، استاندار کرمانشاه در نشست پیگیری پروژه های اقتصادی و عمرانی اسلام‌آباد غرب که در محل فرمانداری این شهرستان برگزار شد، سهامداران را مانع از پیشرفت این پروژه اعلام کرد و گفت: اگر وضعیت به همین منوال پیش رود کار به جایی نخواهد رسید.
استاندار کرمانشاه، مشارکت سهامداران و سرمایه گذاران توانمند برای تزریق منابع مالی مورد نیاز را از الزامات اجرایی شدن این پروژه دانست. بازوند همچنین در این نشست گفت: تداوم حضور سهامداران و سرمایه گذارانی که توان تزریق منابع مالی مورد نیاز پروژه را ندارند، غیرقابل توجیه است. با این تفاسیر تاخیر در اجرای این پروژه به دلایل مختلفی اتفاق افتاده و در پس آن فرصت های اشتغال استان کرمانشاه نیز تا حد زیادی از دست رفته است، اما واقعا مشکل اصلی این پروژه چیست؟ مسئولان مربوطه هم به تبعیت از صحبت‌های زنگنه، وزیر کرمانشاهی نفت درهمایش فرصت های سرمایه گذاری کرمانشاه که اخیراً در هتل اسپیناس پالاس تهران برگزار شد، علت تاخیر و عدم اجرای آن را بحث تحریم ها و بانک های خارجی عنوان می‌کنند و معتقدند بحث اصلی در عدم اجرای پروژه موضوع سرمایه‌گذار نیست، بلکه بانک های خارجی و تحریم ها هستند که مانع از تامین تجهیزات مورد نیاز برای این پروژه شده و عامل اصلی در عدم اجرایی شدن آن تا به امروز هستند.
طبق گفته وزیر نفت مشکل ما در اجرای پتروشیمی چهارم بانک های خارجی است
محمود جلوند، مدیرعامل پروژه پتروشیمی اسلامآبادغرب در خصوص علت تاخیر در اجرای پروژه پتروشیمی چهارم (اسلام‌آباد غرب) گفت: همانطور که آقای زنگنه وزیر نفت در همایش سرمایه گذاری استان کرمانشاه که اخیراً در تهران برگزار شد، اعلام کردند مشکل عدم اجرای این پروژه سرمایه گذار نبوده و مشکل آن بانک های خارجی است. وی تصریح کرد: آقای زنگنه در این همایش شفاف اعلام کردند که مشکل پتروشیمی اسلامآبادغرب سرمایه گذار نبوده و بانک خارجی است و در مورد اینکه این مشکل حل می‌شود یا نمی‌شود نیز صحبتی نکردند.
با شرایط فعلی امکان کارکردن وجود ندارد
جلوند با اشاره به افزایش قیمت ارز افزود: در شرایط فعلی نمی توان کارکرد و ما با مشکل بانک های خارجی، تامین مالی، تامین ارز، تکنولوژی و ماشین آلات مواجه هستیم که با این مشکلات در شرایط فعلی امکان کار کردن وجود ندارد.
مدیرعامل پروژه پتروشیمی اسلامآبادغرب تأکید کرد: این مشکل هم اکنون در همه کشور وجود دارد و نه تنها ما بلکه همه با آن درگیر و مواجه هستند. وی افزود: ما یک رقم میلیارد دلاری از بانک خارجی پول می‌خواهیم و با بانک خارجی نیز قرارداد بستیم، اما به مرحله‌ای رسیدیم که فعال نشد و دلیل آن نیز همان موارد ذکر شده بود؛ بانک های خارجی به ما ایمیل زدند که تا زمانی که تکلیف مشخص نشود، امکان فعالیت و همکاری نداریم.
مشکل پتروشیمی اسلامآبادغرب سرمایه‌گذار نیست
جلوند با تاکید بر اینکه مشکل عدم اجرای پتروشیمی اسلام‌آباد غرب به سرمایه‌گذار مرتبط نیست، گفت: ظاهراً از تریبون‌های اعلام شده که جوانی مدعی است که می‌خواهد سه هزار میلیارد دلار فاینانس برای پتروشیمی اسلام آباد غرب بیاورد، لذا ما می گوییم حتی اگر سه میلیون دلار برای پروژه بیاورد، ما دستان او را می‌بوسیم. وی تصریح کرد: ما دستان هر کسی را که توانایی تامین ارز برای این پروژه را داشته باشد، می بوسیم و بدون هیچ چشم داشتی هر بخش از پروژه را که لازم باشد به او خواهیم داد و در این زمینه نیز هیچ ادعایی نداریم.
مدیرعامل پروژه پتروشیمی اسلامآبادغرب گفت: با توجه به اینکه این شرکت در حوزه بخش خصوصی خواهد بود، هر کسی که توان ایجاد پتروشیمی را داشته باشد می تواند این کار را انجام دهد و مانعی برای او وجود نخواهد داشت. وی افزود: هر فرد می تواند با مراجعه به صنایع، ایده خود را ارائه داده و مجوز لازم را بگیرد و سپس طرح خود را نیز به مرحله اجرا درآورد. جلوند خاطرنشان کرد: ما پذیرای هر سرمایه گذاری هستیم، اما چون مباحث ما فنی است بر اساس اصول فنی سرمایه گذار را مورد سنجش قرار داده و از او ضمانت نامه دریافت می کنیم و آن را مورد ارزیابی قرار داده و اعتبارسنجی لازم را انجام خواهیم داد.
تحریم ها علت اصلی تاخیر در اجرای پتروشیمی چهارم است
جهانبخش شکری، رئیس هیئت مدیره پتروشیمی اسلام آبادغرب نیز تحریمها را دلیل اصلی تاخیر در اجرای پتروشیمی چهارم (اسلام‌آباد غرب) دانست و گفت: ساخت پتروشیمی کار بزرگی است و نمی توان داخل ایران همه تجهیزات مورد نیاز آن را تامین کرد. وی تصریح کرد: هم اکنون ما با مشکلات تامین تجهیزات به دلیل تحریمها مواجه هستیم و فاینانس نیز در چنین شرایطی انجام نمی‌شود.
توانمندترین افراد استان و کشور پای کار پتروشیمی اسلام‌آباد غرب هستند
رئیس هیئت مدیره پتروشیمی اسلام‌آباد غرب در خصوص سرمایه گذاری صورت گرفته برای این پروژه و کافی بودن یا نبودن سرمایه مذکور گفت: توانمند ترین افراد استان و کشور پای این کار هستند که انجام شود. وی خاطرنشان کرد: مشکلات اصلی ما این است که به دلیل تحریمها نه می‌توانیم فاینانس انجام دهیم و نه می توانیم ماشین آلاتی به کشور وارد کنیم. شکری افزود: ما در صدد یافتن راهکار مناسب در این زمینه هستیم و امیدواریم از طریق مسئولین مربوطه و دولتمردان به راهکار مناسبی برسیم که دغدغه ما است.
زمانی کلنگ زنی می کنیم که بتوانیم پروژه را اجرایی کنیم
رئیس هیئت مدیره پتروشیمی اسلام‌آباد غرب در خصوص کلنگ‌زنی این پروژه نیز گفت: زمانی این پروژه را کلنگ‌زنی خواهیم کرد که بتوانیم آن را به مرحله اجرا درآوریم. وی تصریح کرد: پروژه پالایشگاه آناهیتا نیز هم اکنون با همین مشکل مواجه بوده و اجرای آن متوقف شده است. شکری در خصوص مباحث توجیه اقتصادی پروژه نیزگفت: پتروشیمی ها واحدهای هستند که برای کار کردن توجیه اقتصادی خوبی در دنیا دارند. وی درخصوص زمین پروژه نیز گفت: زمین این پروژه در منطقه ویژه اقتصادی اسلام آباد غرب واقع شده، متعلق به همین سرمایه گذاران و سهامداران پروژه است که اگر این پروژه به مرحله اجرا برسد در همین زمین اجرا خواهد شد. وی از سرمایه گذاری نه گروه سرمایه گذار در این پروژه خبر داد و گفت: اگر بخواهیم اقدامی در مورد این پروژه انجام دهیم به زودی اعلام خواهیم کرد و اگر بخواهیم بخش جدیدی را نیز در آنجا آغاز کنیم، آنرا هم اعلام می‌کنیم.
و اما ...
و اما چند سوال اساسی در مورد این پروژه که بی جواب ماند: اول اینکه پروژه‌ای که مجوز آن صادر شده، چرا سال‌هاست عملیاتی نمی‌شود؟! آیا واقعا مشکل از تحریم‌هاست، آن هم در شرایطی که اصلا این طرح کلنگ‌زنی نشده است؟! حالا که این چند سرمایه‌گذار کلان نتوانسته‌اند کاری انجام دهند، چرا برای ورود سرمایه‌گذاران جدید به پتروشیمی چهارم کرمانشاه و تبدیل آن به سهامی عام مقاومت می‌کنند؟! چرا با این موضوع قانونی برخورد نمی‌شود؛ آیا قانون توانایی برخورد با این افراد را ندارد یا مسئولان ما در اجرای قانون ناتوانند؟!