بستهبندی پایدار تبدیل به مشکلی بزرگ برای صنعت پلاستیک شده است، گروههای حامی محیط زیست بستهبندی پلاستیکی را عامل مرگ سیاره زمين دانسته و آن را مورد حمله قرار میدهند. این گروهها فاکتور "پایداری" پلاستیک را زیر سوال میبرند و همواره به اين احتمال فکر می کنند که پلاستیک عرصه رقابت را به کاغذ واگذار کند.
1- ویژگیهای منحصر به فرد پلاستیک از قبیل، استحکام، وزن کم و دوام بالا، آن را به جایگزینی مناسب برای فلزاتی از قبیل آلومینیوم، فولاد، چدن و دیگر فلزات پر کاربرد در صنعت بستهبندی تبدیل کرده است.
امروزه پلاستیکهای مختلفی وجود دارند که از نظر استحکام با فلزات برابری میکنند، به ویژه هنگامی که از موادی مانند کربن و پشم شیشه به عنوان افزودنی استفاده کنیم. از دهههای ابتدایی 1900، بسیاری از محصولات فلزی توسط پلاستیکها جایگزین شدهاند، اما هنوز كالاهای زيادی وجود دارند که به دلیل استحکام پلاستیک و همچنین وزن کم آن پتانسیل جایگزینی توسط پلاستیکها را دارند.
2- وزن کم پلاستیک دومین دلیل برای محبوبیت آن در تولید محصولات بادوام است. فاکتور وزن همیشه یک مسئله حياتي است. علاوه بر وزن وسیله نقلیه که تولیدکنندگان همواره به دنبال راهی برای کاهش مصرف سوخت برای مطابقت با استانداردهای جهانی هستند، با كاهش وزن کالاهای بادوامی که باید توسط کشتیهای دریایی، قطارها و کامیونها در سراسر جهان حمل شود هزینههای حمل و نقل این اقلام بزرگ و سنگین کم خواهد شد. کاهش وزن منتج به کاهش سوخت برای حمل و نقل این کالاها میشود و این به معنی کاهش هزینه تولیدکنندگان است.
3- دوام پلاستیک یکی از دیگر دلایل محبوبیت پلاستیک برای تولید کالاهای "بادوام" است، کالاهای بادوام کالاهایی هستند که طول عمر سه سال یا بیشتر دارند و در صنایع خودروسازی، لوازم خانگی، لوازم الکترونیکی مصرفی، برق، زیرساختها مانند لولههای نفت و گاز، آب و فاضلاب، کشاورزی، چمن و باغ و ساخت و ساز کاربرد دارند. در نهایت، تولید کنندگان نباید بیش از حد در مورد"پایداری" این محصولات که در طولانی مدت مورد استفاده قرار ميگيرند نگران باشند.
خواص خارق العاده پلاستیک بسیاری از مشکلات کالاهای تولیدی با دیگر مواد متداول از جمله وزن و دوام را حل کردهاست. از طرفی میتوان ادعا کرد که پلاستیک در واقع پایدار است، به ویژه به دلیل فرآیند تولید، وزن پایین و استحکام و دوام آن. فراهم آوردن استحکام و دوام برای یک محصول به این معنی است که نیازی به تولید مکرر آن محصول به طور مرتب نیست. این مسئله باعث صرفهجویی در برق و بسیاری از نیازهای فرآیندي در تولید محصولات میشود.
به دلایلی که گفته شد پلاستیک در كنار تسخير بازار کالاهای بادوام، توانسته راه خود را به بازار کالاهای غیر بادوام و صنعت بستهبندی باز کند. بستهبندی با وزن پایین در مقایسه با فلز و شیشه هزینه حمل و نقل را کاهش داده است؛ میزان انرژی که برای تولید محصولات پلاستیکی به کار میرود بسیار کمتر از فلز و شیشه است، و نسبت به ظروف شیشهای که تلفات بالایی داشت استحکام زیادی دارند.
با اینحال بستهبندی پایدار تبدیل به مشکلی بزرگ برای صنعت پلاستیک شده است، گروههای حامی محیط زیست بستهبندی پلاستیکی را عامل مرگ سیاره زمين دانسته و آن را مورد حمله قرار میدهند. این گروهها فاکتور "پایداری" پلاستیک را زیر سوال میبرند. در پاسخ به این حملات بسیاری از سازندگان مواد و تولیدکنندگان تمام موانع را از میان برمیدارند و پلاستیک قوی، سبک و با دوام را به مادهای ضعیف تبدیل میکنند تا سریع و راحت در هر شرایط و در هر محیطی از بین برود.
در حالیکه فعالان بخش بستهبندی در صنعت پلاستیک تلاش میکنند پلاستیکهای زیست تخريب پذیر تولید کنند، هنوز پیشرفت زیادی در این زمینه انجام نشده است. مواد افزودنی مختلفی وجود دارند که باعث تخریب بعضی از مواد پلاستیکی میشوند، اما هیچ کدام از این روشها آن اندازه که حامیان محیط زیست انتظار دارند، سریع و زود بازده نیست. هیچ چیز قادر نیست این مواد با دوام را که به لحاظ پیوند شیمیایی برای دههها پایداری طراحی شدهاند، به طور ناگهانی و یک شبه از بين ببرد.
گزارش اخیر Coherent Market Insight نشان میدهد بازار جهانی بستهبندی سبز تا مبلغ 238.27 میلیارد دلار تا سال 2025 رشد خواهد یافت. اگر بخواهيم اين مسئله را از نظر خوراک اوليه بررسی كنيم باید به این نکته توجه کرد که بازار جهانی بستهبندی سبز در سال 2016 در تسخیر بخش کاغذ و مقوا بوده است و انتظار میرود که تا دورهی مورد پیشبینی بازار بستهبندی در تسلط اين بخش باقی بماند.
با توجه به افزایش تقاضا برای بستهبندی سازگار با محیط زیست و زیست تخریب پذیر، این بخش از محبوبیت فراوانی برخوردار شده است زیرا کاغذ 100٪ قابل بازیافت و زیست تخریب پذیر است.
این گزارش همچنین پیشبینی میکند که بر اساس نوع فرآیند، بستهبندی با مواد بازیافت شده سهم قابل توجهی دربازار بستهبندی سبز داشته باشد. با توجه به کاهش مصرف انرژی و کاهش اثر کربن، این فرآیند محبوبیت زیادی بدست آوردهاست.
اما همچنان یک سوال باقی است: آیا استفاده از مواد بازیافتی روشی برای کاهش انتشار کربن است؟ با توجه به تمام فعالیتها و سوختهای فسیلی مورد استفاده در کل پروسهی جمعآوری ضایعات، انتقال این مواد به تاسیسات بازیافت، مرتبسازی، جداسازی تمیز کردن از طریق استفاده از مواد شیمیایی و آب گرم برای حذف برچسبها و پسماندهای مخلوط، پرکردن، حمل و نقل به یک واحد صنعتی تولیدی، سپس حمل و نقل کاغذ، فلز و پلاستیک دوباره فرآوری شده به تولید کننده دیگر و تبدیل آن به محصول نهایی، آیا میتوان بازیافت را یک فرآیند سبز تلقی کرد؟
این گزارش اشاره میکند که در میان کاربران مختلف، در سال ۲۰۱۶ بخش مواد غذایی و نوشیدنی کنترل بازار را بر عهده داشتند و انتظار میرود که در طول دوره مورد پیشبینی، این تسلط را حفظ کنند. فراگیری سریع محصولات بستهبندی سبز در میان تولید کنندگان صنعت مواد غذایی و آشامیدنی یکی از عوامل کلیدی رشد بازار بستهبندی سبز است.
شاید بهتر باشد که صنعت پلاستیک به جای صرف کردن وقت و هزینه برای تولید ظروف پلاستیکی یک بار مصرفی که به سرعت در محیط ناپدید شوند برای تولید پلاستیکهای با دوام با کاربرد در بخشهای صنعتی، حمل و نقل و دیگر کالاهای بادوام تمرکز کند و شاید بهتر باشد این بازار را به صنعت کاغذ / مقوا واگذار کرده و تلاش، زمان، انرژی و سرمايه خود را در زمینههای ديگری مناسب با ويژگیهای خاص پلاستيک قرار دهد.
<همکو: اخبار و تحلیل صنعت پلیمر>
قیمت مواد اولیه پلاستیک و پلیمر، قیمت نفت و سوخت، قیمت ارز و دلار