یکی از مهمترین بندهای اقتصاد مقاومتیٰ جلوگیری از صادرات نفت خام و گاز بدون ارزش افزوده است و با بی توجهی به ارزش افزوده تولیدات پتروشیمی‌ها به خارج از کشور صادر می‌شود و تبدیل به محصولاتی می‌شوند که با ارزش افزوده چندبرابری وارد کشور شده تا جای خالی صنایع پائین دست پتروشیمی بیشتر احساس شود.
گروه استان‌ها: کشور ما در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی دارای ظرفیت‌های بسیار بالایی است و بخش قابل توجهی از منابع زیرزمینی نفت و گاز جهان در این کشور قرار دارد که بخشی در داخل استفاده می‌شود و بخشی نیز صادر می‌شود.
اگرچه درآمد حاصل از فروش نفت و گاز در اقتصاد کشور نقشی اساسی داشته و توانسته کشور را در بعد اقتصادی نگه دارد ولی خام فروشی نفت و گاز و محصولات بالادستی پتروشیمی را می‌توان به عنوان مهمترین آسیب در این زمینه عنوان کرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در تشریح سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بارها بر روی جلوگیری از خام فروشی تاکید داشته‌اند و در واقع یکی از مهمترین بندهای اقتصاد مقاومتیٰ جلوگیری از صادرات نفت خام و گاز بدون ارزش افزوده است.
برخی از کشورهای دنیا امروزه بدون اینکه نفت و یا گازی داشته باشند، به عنوان بزرگترین صادرکننده محصولات پلاستیکی و شیمیایی و . . . شناخته می‌شوند ولی ما با وجود برخورداری از این این نعمت عظیم خدادادی هنوز در اول راه هستیم.
بی‌توجهی به ارزش افزوده
تولیدات پتروشیمی‌ها به خارج از کشور صادر می‌شود و تبدیل به محصولاتی می‌شوند که با ارزش افزوده چندبرابری وارد کشور شده تا جای خالی صنایع پائین دست پتروشیمی بیشتر احساس شود.
در حالی که امروزه یکی از مهمترین دغدغه‌ها و چالش‌ها در سطح کشور مربوط به موضوع اشتغال است، توسعه صنایع میانی و پائین دست پتروشیمی در کشور می‌تواند یکی از مهمترین راهکارها برای توسعه اشتغال باشد.
ایجاد و راه‌اندازی این صنایع علاوه بر نقش مهمی که در توسعه اشتغال دارد، زمینه ساز درآمدزایی گسترده و کاهش نیاز به واردات محصولات است که باید برای ایجاد بستر مناسب به این زنجیره ارزش تلاش بیشتری صورت گیرد.
صنایع میانی پتروشیمی به علت عدم حمایت در زمینه تامین خوراک و همچنین در زمینه حوزه تامین تکنولوژی این صنایع، از ظرفیت مناسبی برخوردار نشده است و بخش عمده‌ای از عدم توفیق در کسب ارزش افزوده در زنجیره صنعت پتروشیمی را در این موضوع می توان دنبال کرد.
ایجاد جذابیت برای صنایع پایین دستی پتروشیمی
رئیس سازمان صنعت، معدن وتجارت استان بوشهراظهار داشت: به دنبال رفع مشکلات صنایع هستیم و همواره با دعوت از سرمایه گذاران سعی در حل مشکل صنعت استان داریم.
سید حسین حسینی محمدی با اشاره به ظرفیت‌های بالای استان بوشهر در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی، بر استفاده از ظرفیت سرمایه‌گذاران تاکید کرد و افزود: باید به فکر تولید کالاهای جدید بود و از آن استفاده خوب کرد.
وی ادامه داد: با توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در صنایع بالادست پتروشیمی در شهرستان‌های عسلویه، دیر و کنگان و تولید انواع گازهای متان، اتان، اتیلن، متانول و همچنین دسترسی به آب‌های آزاد از مزیت‌های رقابتی استان برای سرمایه‌گذاری و ایجاد واحدهای پایین دستی پتروشیمی است.
رئیس سازمان صنعت، معدن وتجارت استان بوشهر بیان کرد: امروزه در کشور ایجاد جذابیت و مشوق برای سرمایه‌گذاری به یک رقابت و مسابقه بین استان‌ها تبدیل شده و باید با تلاش، هم افزایی و تسهیل‌گری و ایجاد اعتماد و اطمینان شرایط محیطی لازم را برای جدب سرمایه گذاری در بخش تولید فراهم کنیم.
صنایع پائین دست پتروشیمی گسترش می‌یابد
فرداد دلیری قائم مقام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اظهار داشت: امروز در استان بوشهر از صنایع بازدید کردیم و امیدواریم در فرآورش بیشتر و ایجاد ارزش افزوده از این صنایع و معدن نقش‌هایی را تعریف کنیم؛ باید پروژه‌هایی با تکنولوژی بالا را تعریف کرد و این موضوع پیگیری خواهیم کرد.
قائم مقام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با اشاره به بازدید خود از پروژه متانول کاوه در شهرستان دیر بیان کرد: این طرح بزرگترین پروژه متانول کشور خواهد بود و به زودی راه‌اندازی خواهد شد.
وی ادامه داد: امیدواریم بتوانیم با بخش خصوصی که توانمند است، در پتروشیمی سرمایه‌گذاری کرده و ایده‌هایی را در بعد پائین دستی پتروشیمی که دارای ارزش افزوده بیشتری است ولی در کشور به خوبی توسعه نیافته است را اجرایی کنیم.
جذب مشارکت برای توسعه صنایع پائین دست
دلیری با اشاره به اینکه نیاز به سرمایه گذاری بالایی دارد و توسعه تکنولوژی و یافتن لیسانس‌های مربوطه نیاز به کار و تلاش زیادی دارد، افزود: با شرکت‌های سرشناس و توانمند در حال مذاکره و جمع‌آوری ایده‌ها و مشارکت‌ها هستیم و مسائل را با آنها مطرح می‌کنیم و امیدواریم از قبل این بازدیدها به تعدادی پروژه اجرایی در نقاط مختلف استان برسیم.
وی تصریح کرد: این استان دارای مزیت بالایی در عرصه پتروشیمی است چون دارای صنایع گازی و همچنین تاسیسات عظیم پتروشیمی است و این استان می‌تواند مواد اولیه صنایع پائین دست پتروشیمی را تامین می‌کند.
قائم مقام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران گفت: امیدواریم در آینده نزدیک تعدادی ایده‌های اجرایی برای صنایع پائین دستی پیدا کنیم و با همکاری مسئولان استان بتوانیم نقشی در تسریع کار داشته باشیم چراکه این پروژه‌ها در درآمدزایی و ایجاد اشتغال نقش خوبی را خواهند داشت.
تنوع بالای صنایع پائین دست
وی اضافه کرد: از نظر صنایع پائین دستی در شاخه متانول تنوع بالایی وجود دارد که در شش سطح این صنایع ادامه خواهند داشت و محصولات نهایی با ارزش افزوده بسیار بالایی را تولید می‌کنند.
دلیری تصریح کرد: متاسفانه در کشور ما به هیچ عنوان این صنایع توسعه نیافته است و ما فقط در بهترین حالت متانول صادر می‌کنیم و محصولات بعدی را وارد می‌کنیم.
وی اظهار داشت: امیدواریم این محصولات را به زودی بتوانیم تولید کنیم و در این مسیر با شرکت‌های بخش خصوصی و شرکت‌های مورد نظر از خارج دعوت کنیم و به تعداد زیادی پروژه تعریف کنیم و باعث توسعه این صنایع شویم.
باید شرایط مناسبی برای حضور بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران برای استفاده از ظرفیت‌های صنایع پائین دست پتروشیمی فراهم شود چرا که نقش مهمی در تولید و اشتغال و تحقق اقتصاد مقاومتی خواهد داشت.